PRECISIONS SUR LE METAMORPHISME DU MASSIF DE MENDERES LE LONG DE SA BORDURE MERIDIONALE (SW DE LA TURQUIE)

Yıl 1965, Cilt: 64 Sayı: 64, 6 - 21, 01.05.1965

P. De Gragıansky

Öz

Le massif de Menderes forme un noyau interne ancien, une sorte de zone axiale allongee SW-NE, autour de laquelle s'orientent les structures du Taurus SW anatolien; c'est un dome de gneiss oeilles, recouvert d'une serie reguliere detritique, puis carbonatec, dessinant des plis legerement deverses vers le massif au Sud de celui-ci et passant a de petits chevauchements le long de sa bordure occidentale, vers la cote egeenne. En position synclinale dans ces ondulations, de puissantes masses de marbres (1000- 1500 m) sont parcourues d'un niveau d'emersion jalonne par des poches d'une ancienne bauxite maintenant transformed en emeri a corindon et diaspore, excellent horizon repere permettant de raccorder entre elles les formations qui le contiennent et de determiner leurs structures. La serie detritique sous-jacente, puissante de quelque 1000 a 1200 m, est caracterisee par des variations rapides de facies, laterales et verti cales; au plus pres des gneiss, ce sont surtout des gres et des pelites se chargeant de calcschistes vers le haut et vers les zones anticlinales plus externes, ou persistent encore gres et conglomerats.

Anahtar Kelimeler

PRECISIONS SUR LE, METAMORPHISME DU MASSIF, DU MASSIF DE MENDERES

MENDERES MASlFlNlN GÜNEY KIYISI BOYUNCA (TÜRKİYE'NİN SW sı) GÖRÜLEN METAMORFİZMA HAKKINDA AÇIMLAMALAR

Öz

Menderes masifi, etrafında SW Anadolu Toroslar'ı strüktürlerinin uzandığı, SW-NE yönlü ekseni olan bir zon şeklinde, eski bir iç çekirdek teşkil etmektedir; detritik ve sonra karbonatlı olan normal bir seri ile örtülü, çekirdekli gnaystan teşekkül etmiş bir dom halinde olup, domun güneyindeki masife doğru hafifçe ters dönmüş kıvrımlar gösterir ve batı kıyısı boyunca, Ege kıyılarına uzanan küçük şövoşmanlar yapar. Bu kıvrımlar bir senklinal teşkil eder; kalın mermer kitleleri (1000-1500 m), yalnız emersiyona uğramış seviyelerinde, şimdi korendon ve diasporlu zımpara taşı haline gelmiş, eski boksit cepleriyle kuşatılmıştır. Zımpara taşının mevcudiyeti bir kılavuz seviye teşkil etmekte olup, içinde bulundukları formasyonları birbirine bağlamıya ve strüktürlerini anlamaya yararlar. 1000-1200 metre kalınlıktaki, altta bulunan detritik seri, yatay ve düşey yönde, çok çabuk fasies değiştirmektedir; gnaysların yanı sıra bu detritik seri, kalkerli şistlerin çoğunlukta olduğu pelit ve grelerden müteşekkildir, fakat yukarda ve en dışta kalan antiklinal zonlarında gre ve konglomeralar ihtiva etmektedir. 

Anahtar Kelimeler

MENDERES MASlFl, GÜNEY KIYISI, METAMORFİZMA HAKKINDA

Kaynakça

• BACKLUND, H.G. (1938) : Zur Granitisationstheorie. Geol. Föreningens Stockholm, Bd. 60, H. 2, S. 177-200.
• COLLOMB, P., ELLENBERGER, F. & FUCHS, Y. (1962) : Sur l'âge et la nature du metamorphisme hercynien dans la region de Lamalou-les-Bains (zone axiale de la Montagne Noire). C. R. Somm. Soc. Geol France, no. 3, p. 70.
• DURAND, G. L. (1948) : Dikmen (Muğla) de bulunan pechblende zuhuru yaşının ölçülmesi. M.T.A. Derg., no. 58, s. 144, Ankara.
• ESKOLA, P. (1948) : The problem of mantled gneiss domes. Quart. Journ, of the Geol. Soc. of London, vol. CIV, I, p. 461 â 476.
• FONTEILLES, M. & GUİTARD, G. (1964) : «L'effet de socle» dans le metamorphisme hercynien de l'enveloppe paleozıque des gneiss des Pyrenees. C. R. Ac. Sc. Paris, t. 258, 9, 4299.
• FYFE, W. S., TURNER, F. J. & VERHOOGEN, J. (1958) : Metamorphic reaction and metamorphic facies. Geol. Soc. America Mem., 72, pp. 201-202.
• GUİTARD, G. (1963) : Sur la presence de feldspatlıs â structure «rapakiwi» et â inclusions en zone dans les gneiss oeilles du massif de Canigou - Carança (Pyrenees - Orientales). C. R. Somm. Geol. France, 3, p. 82.
• HARRY, W. T. & PULVERTAFT, T. C. R. (1963) : The Nunurosuit intrusive complex, South Greenland. Meddelsen om Grönland, Bd. 169, no. l, p. 131.
• KAADEN, G. v. d. & METZ, K. (1954) : Datça-Muğla-Dalaman çayı (SW Anadolu) arasındaki bölgenin jeolojisi. Türk. Jeol Kur. Bült., G. V. no. l -2, s. 71.
• LAPPARENT, J. de (1937) : L'emeri de Samos. Miner. Petrogr. Mitteil. (Tschermaks), vol. 49, pp. l -30.
• NOCKOLDS, S. R. (1954) : Average chemical compositions of some igneous rocks. Bull. Geol. Soc. of Am., vol. 65, pp. 1007- 1032.
• ÖNAY, T. S. (1950) : Über die Schmirgelsteine Südwest Anatoliens. Schweiz. Min. Petr. Mitt., Bd. XXIX, Heft 2, p. 357 â 492.
• RAGUIN, E. (1957) : Geologie du granite. Masson Ed., Paris.
• SCHUİLİNG, R. D. (1958) : Menderes masifine ait bir gözlü gnays üzerinde zirkon etüdü M.T.A. Derg., no. 51, s. 38, Ankara.
• (1962) : Türkiye'nin güneybatısındaki Menderes migmatit kompleksinin petrolojisi, yaşı ve yapısı hakkında. M.T.A. Derg., no. 58, s. 71-84, Ankara.
• SEDERHOLM, J. J. (1928) : On Orbicular granites, spotted and nodular granites and on the rapakiwi texture. Bull. Comm. Geol de Finlande, no. 83, pp. 1-105.
• STEWART, D. B. (1956) : Rapakiwi granite from Eastern Penobscot Bay, Maine. XXe Congres Geol. International, Mexico Reports, Section XI, A, pp. 293 - 320.
• TOKAY, M. & ERENTÖZ, G. (1959) : Türkiye'de muhtemel uranyum ve toryum bölgeleri. M.T.A. Derg., no. 52, s. 76, Ankara.
• WIPPERN, J. (1964) : Menderes masifinin alpidik dağ teşekkülü içindeki durumu. M.T.A. Derg., no. 62, s. 71, Ankara.