Nordwest-Anatolien weist einen Sockel von Altkristallin auf, der von einer lückenhaften Folge jungpaläozoischer und altmesozoischer Ablagerungen überdeckt ist. Der kristalline Sockel hatte sich zu Beginn des Karbon zu einer Geantikline, der Nord-Anatolischen Schwelle, aufgewölbt. Gegen dies Hebungsgebiet richtete sich im Vise eine erste, kurzdauernde Transgression. Eine zweite Transgression im Oberkarbon leitete eine längere Zeit der Meeres-Bedeckung ein. Die Orhanlar-Schichten, eine bisher vielfach verkannte Schichtgruppe, stellen die 1000 m mächtige Füllung einer Flysch-Eugeosynkline dar. Im Mittelperm verflachte sich das Meer, im Oberperm zog es sich ganz zurück. Im Skyth begann eine dritte Transgression, doch blieben Teile von Nordwest-Anatolien bis in die Obertrias landfest. Auch im tieferen Jura waren die Strandlinien schwankend. Die vorwiegend klastischen Sedimente der Trias und des Unter- und Mittel-Jura sprechen dafür, dass Nordwest-Anatolien damals einen Archipel darstellte. Erst mit der vierten Transgression, der des Ober-Jura, wurde das ganze Gebiet von Flachmeer überdeckt. Während der Festlandszeiten Perm/Trias und Trias/Jura vollzogen sich tektonische Bewegungen. In den Hebungs-Gebieten wurden kristalline Gesteine freigelegt, in den Senkungs-Feldern blieben die Deckschichten ± erhalten. Eine Reihe paläogeologischer Karten zeigt, wie sich im Jungpaläozoikum und Altmesozoik um in Nordwest-Anatolien zwei grosse Mulden — Zeytindağ - Balya - Gönen und Mustafakemalpaşa - Bursa - Bilecik — gebildet haben. Sie waren auf beiden Seiten von Sätteln begleitet, an deren Aufbau der Kaz Dağı und der Uludağ teilhatten. Das Streichen dieser Falten war im Gefüge des kristallinen Sockels vorgezeichnet. Aber auch die jüngere tektonische Gestaltung des Gebiets folgt viellach den gleichen Linien. Nach Schichtaufbau und Struktur ist Nordwest-Anatolien ein Bruchfalten-Gebirge. kein alpidisches Tektogen.
Kuzeybatı Anadolu bir eski kristalin kaide göstermekte olup, bu kaide genç Paleozoik ve eski Mesozoik tortullarından meydana gelen ve boşlukları olan bir seri ile örtülüdür. Kristalin kaide Karboniferin başlangıcında bir jeantiklinal, Kuzey Anadolu eşiği halinde kubbelenmiştir. Viseende kısa süreli birinci transgresyon bu yükselme sahasına doğru yönelmiştir. Üst Karboniferdeki ikinci bir transgresyon deniz basmasının daha uzun bir süre etkili kalmasını sağlamıştır. Şimdiye kadar çok defa yanlış değerlendirilmiş bir tabaka grupunu meydana getiren Orhanlar tabakalan, bir fliş öjeosenklinalinin 1000 m kalınlığındaki dolgusunu teşkil etmektedirler. Deniz Orta Permiende sığlaşmış, Üst Permiende ise tamamen çekilmiştir. Skitiende üçüncü bir transgresyon başlamakla beraber, Kuzeybatı Anadolu'nun bazı kısımları kara özelliklerini Üst Triasa kadar muhafaza etmişlerdir. Sahil hatları Alt Jurada da değişiklikler göstermiştir. Trias ile Alt ve Orta Juranın çoğunlukla klastik olan sedimentleri, Kuzeybatı Anadolu'nun o zamanlar bir adalar grupu (arşipel) gösterdiğine delâlet etmektedir. Ancak Üst Jurada meydana gelen dördüncü transgresyon ile bütün bölgeyi sığ deniz örtmüştür. Kara devirlerini teşkil eden Permien - Trias ve Trias - Jurada tektonik hareketler meydana gelmiştir. Yükselme alanlarında kristalin kayaçlar açığa çıkmış, çöküntü sahalarında ise örtü tabakaları mevcudiyetlerini + muhafaza etmişlerdir. Mevcut birçok paleojeolojik harita, genç Paleozoik ve eski Mesozoikte Kuzeybatı Anadolu'da iki büyük senklinalin, Zeytindağ - Balya - Gönen ve Mustafakemalpaşa - Bursa - Bilecik senklinallerinin nasıl teşekkül ettiğini göstermektedir. Bünyelerine Kaz dağı ile Uludağ'ın iştirak ettiği antiklinaller her iki taraftan bu senklinallere refakat etmiştir. Bu kıvrımların doğrultusu kristalin kaidenin bünyesinde kendini göstermiştir. Fakat bölgenin daha genç tektonik yapısı da çok defa aynı hatları takip etmektedir. Tabaka yapısına ve strüktürüne göre Kuzeybatı Anadolu alpidik bir tektojen olmayıp, fay kıvnmlannı havi bir arazi niteliğindedir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 1971 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 1971 Cilt: 76 Sayı: 76 |
Copyright and Licence
The Bulletin of Mineral Research and Exploration keeps the Law on Intellectual and Artistic Works No: 5846. The Bulletin of Mineral Research and Exploration publishes the articles under the terms of “Creatice Common Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC-BY-NC-ND 4.0)” licence which allows to others to download your works and share them with others as long as they credit you, but they can’t change them in any way or use them commercially.
For further details;
https://creativecommons.org/licenses/?lang=en