ELECTRON MICROPROBE ANALYSES OF HEAZLEWOODITE AND MILLERITE FROM THE KEFDAĞ (GULEMAN-ELAZIĞ") CHROMITE, MINE

Yıl 1977, Cilt: 88 Sayı: 88, 15 - 16, 01.05.1977

Ahmet Çağatay Eşref Aydın

Öz

 Electron microprobe analysis has confirmed the presence of heazlewoodite (mineral-A)
and millerite (mineral-B); a result which is in agreement with previous work done on the samples under reflected
light microscope.
Heazlewoodite and millerite from Kefdağ (Guleman-Elazığ) chromite mine have been
previously studied in detail under reflected light microscope by Çağatay (1975). The results
of that work are tabulated in Table I. The aim of this article is to complete the work done
earlier by the addition of quantitative electron microprobe analyses of the mentioned minerals.
Quantitative electron microprobe analysis of heazlewoodite and millerite were carried
out at the Department of Geology, University College, London. The microprobe used was a
Cameca MS 85, with a take-off angle of 15° and an accelerating potential of 15 KV. The analytical
conditions are summarized in Table 2.
Several elements, namely Ni, S, Co, Pb, Fe, As and Sb were looked for in the specimens
by scanning the samples with the spectrometers, but only Ni and S were found to be the major
elements, the others (Co, Pb, Fe, As and Sb) could not be detected, i.e., their concentrations
were below the detectibility limit of the instrumenThe results of electron microprobe analyses1
(Table 3) were recalculated in the IBM 360
computer of University College, London, using the IC-BM-NPL program (I.M.S., Report no. 2,
Mason, Reed & Ford, 1969).

Anahtar Kelimeler

GULEMAN-ELAZIĞ, CHROMITE, MINE

KEFDAĞ (GULEMAN-ELÂZIĞ) KROMİT CEVHERİNDEKİ HEAZLEWOODIT VE MİLLERİT MİNERALLERİNİN ELEKTRON MİKROPROB ANALİZLERİ

Öz

 Kefdağ kromit cevheri içerisinde saptanan heazlewoodit (mineral-A) ve millerit (mineral-B)
minerallerinin Londra Üniversitesi (University College), Jeoloji Bölümünde Cameca MS 85 elektron mikroprob
cihazında kantitatif analizleri yapılarak, bu minerallerin mikroskopla yapılan tayinleri doğrulanmıştır.
Kefdağ kromit yatağında izlenen heazlewcodit ve millerit daha önce detaylı olarak incelenmiş
olup (Çağatay, 1975), bu minerallere ait bilgiler Tablo ! de özetlenmiştir. Bu çalışmada
maden mikroskopu ile tayinleri yapılan minerallerin elektron mikroprob analizleriyle de teyit
edilmesi amacı güdülmüştür.
Tablo - l
Heazlevvoodit ve millerit minerallerinin belli başlı optik özellikleri
* Parantez içindeki değerler Uytenbogaardt ve Burke'den (1971) alınmıştır.
Heazlevvoodit (mineral-A) ve millerit (mineral-B) minerallerinin daha sonra Londra
Üniversitesi (University College), Jeoloji Bölümünde, I5°lik bir yansıma açısı (take-off angle)
olan, Cameca MS 85 elektron mikroprob cihazında kantitatif analizleri yapılmıştır.1
Elektron
mikroprobla elde edilen analiz sonuçlarına göre, bu minerallerin maden mikroskopuyle yapılan
tayinleri doğrulanmıştır. Cihazda mika ve kuvars kristalleri kullanılarak, 15 kv şartlarında analizler
neticelendirilmiştir. Analiz şartları Tablo2 de özetlenmiştir.
Elektron mikroprobla incelenen her iki mineralde de Ni, S, Co, Pb, Fe, As ve Sb aranmış
olup, bunlardan Ni ve S ün analiz edilen minerallerin ana elementleri oldukları, diğer elementlerin
(Co, Pb, Fe, As ve Sb) cihazın tayin edebilme sınırının altında kaldığı saptanmıştır. Tablo 3
heazlewoodit ve millerit minerallerinin analiz sonuçlarını göstermektedir2
.
ı Minerallerin mikroprob analizleri Eşref Aydın tarafından yapılmıştır.
2
Elektron mikroprobtan alınan veriler, Mason, Reed ve Ford tarafından yazılan kompütür programı (I.M.S.,
Report no. 2, 1969) kullanılarak Unversity College'de bulunan IBM 360 kompütüründe hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

GULEMAN-ELÂZIĞ, KEFDAĞ, HEAZLEWOODIT VE MİLLERİT

Kaynakça

• ÇAĞATAY, A. (1975): Şark kromit havzasında yapılan ekonomik jeoloji çalışmaları ve heazlevvoodit'l i Kefdağ kromitlerinin mineralojik etüdü. M.TA Derg., no. 84, Ankara.
• CHAMBERLAİN, J.A. (1966): Heazlevvoodite and avvaruite in serpentinites of the Eastern Townships, Ouebec. Can, Miner., 8, 519-522.
• KULAGİV, E.A.; JZO1TIKO, V.M. & MITENKOV, G.A. (1967): Heazlewoodit in the Talnakh copper-nickel sulfide ores. Kok/. Acad. Sci. USSR, Earth Sci. Sect. 1976, 134-136.
• NALDRETT, A.J. (1965): Heazlevvoodit in the Pocupine District (Ont.). Can. Miner. 42,383-385.
• RAMDOHR, P. (1967): A VVidespread mineral assocciation, cennected vvith serpentinization. N. Jb. Miner. Abh., 107, 241-265.
• (1969): The ore minerals and their intergrovvths.
• UYTENBOGAARDT, W. & BURKE, E.A.J. (1971): Tables for microscopic idcntification of ore minerals. Elsevier.
• VVOODHOUSE, CA. & NORRİS, R.M. (1957): New occurrence of millerite. Am. Miner., 42, 113-11