DENiZLi JEOTERMAL ALANLARINDA JEOFİZİK ÇALIŞMALAR

Yıl 1983, Cilt: 99-100 Sayı: 99-100, 1 - 14, 01.04.1983

M.e. Özgüler M.i. Turgay H. Şahin

Öz

MTA tarafından yürütülen Jeotermal Enerji Arama Projesi kapsamında, Denizli yöresinde özdirenç ve gravite etütleri yapılmıştır. Çalışma alanı Menderes ve Gediz grabenlerinin kenarlarında yer alan Tekke Hamam, Kızıldere, Tosunlar, Bölmekaya, Yenice, Gölemezli, Karahayıt ve Pamukkale jeotermal sahalarını içerir. Bu sahalarda termal etkinlik 34° - 98°C arasında değişen Sıcaksu kaynaklan, fümeroller, hidrotermal çökeller ve termal alterasyonlar şeklinde görülür. Gravite etüdü jeotermal kaynakların aranmasında ön prospeksiyon amaçlı olarak yapılmıştır. Ölçümlerden elde edilen Bouguer anomali ve ikinci türev haritaları sahanın genel taban topografyasını ve horst-graben tektoniğini aydınlatmıştır. Özdirenç etüdü, maksimum elektrot açıklığı 2000-6000 metre olmak üzere Schlumberger elektrot dizilimiyle yapılmıştır. Toplam olarak beşyüzü aşkın noktada yapılan elektrik sondaj ölçüleriyle yaklaşık 500 kilometrekarelik bir alan incelenmiştir. Model-eğri albümleri ve bilgisayar yardımıyle değerlendirilen saha verilerinden, jeotermal alanlara işaret eden anomalilerin konum ve uzanımlarıyle ilgili bilgiler elde edilmiştir. Kızıldere, Tosunlar, Bölmekaya, Yenice, Gölemezli, Karahayıt ve Pamukkale sahalarında saptanan bu anomaliler üzerinde, yörede jeotermal enerjinin bilimsel ve endüstriyel ölçeklerde belirlenebilmesi amacıyle sondajlar önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

DENiZLi, JEOTERMAL, JEOFİZİK ÇALIŞMALAR

GEOPHYSICAL INVESTIGATIONS IN DENİZLİ GEOTHERMAL FIELDS, TURKEY

Öz

Resistivity and gravity surveys were carried out in Denizli region as a part of exploration and development of geothermal energy program conducted by MTA. The surveys covered Tekke Hamam, Kızıldere, Tosunlar, Bölmekaya, Yenice, Gölemezli, Karahayıt and Pamukkale geothermal fields which are located along the edges of Menderes and Gediz Graben. The surface manifestations of thermal activity in the area are in the form of hot springs recording temperatures from 34°C to 98°C, fumarol, hydrothermal deposits and thermal alterations. Gravity survey was applied for reconnaissance survey of geothermal resources. The data reduced to the complete Bouguer anomaly and second order derivative gravity maps, gave the general topography of the basement and horst-graben tectonics in the area. Resistivity survey was carried out using Schlumberger electrode configuration. Maximum electrode separation ranged from 2000 m to 6000 m. More than 500 resistivity soundings were made and approximately 500 square kilometers were investigated. Interpretations of resistivity data using model curves and computer techniques has furnished important data related to the setting and extensions of the geothermal areas. Exploratory drillings over the interpreted geothermal anomalies in Kizildere, Tosunlar, Bolmekaya, Yenice, Gölemezli, Karahayıt and Pamukkale fields are suggested for the future assessment of geothermal energy in the region on an industrial and scientific scale. 

Anahtar Kelimeler

GEOPHYSICAL, INVESTIGATIONS, DENİZLİ GEOTHERMAL

Kaynakça

• Şimşek, Ş., 1982, Geology, geochemistry and geothermal model of the Kızıldere Field: First Turkish Italian seminar on geothermal energy, 11, Ankara-Kızıldere.
• Tezcan, A.K., 1967, Denizli-Sarayköy jeotermik enerji araştırmaları gravite ve rezistivite etütleri: MTA Rep., 3896, Ankara.
• , 1975, Geophysical studies in Sarayköy-Kızıldere Geothermal field, Turkey: Second UN Symposium on the development and Use of Geothermal Resources, San Francisco, California USA, 1231-1240.
• Turgay, I.; Özgüler, M.E. and Şahin, H., 1980, Denizli Buldan-Pamukkale jeotermal enerji aramaları rezistivite etüdü MTA Rep. 6958, Ankara.