THE Pb-Zn DEPOSITS IN THE SOUTHWEST OF TUTAK DAĞI (ŞEBİNKARAHİSAR-GİRESUN)

Yıl 1994, Cilt: 116 Sayı: 116, 46 - 46, 01.09.1994

Ahmet Şaşmaz Ahmet Sağıroğlu

Öz

 The Pb-Zn cxe deposits of the area southwest of Tutak Mountain are situated in Eastern Black Sea Region, in the
southern parts of the Pontids Tectonic Unit and in roughly 20 km s northwest of Şebinkarahisar township The ore deposits are
studied in five sectors; this mineralizations are vein type The area is a part of Eastern Black Sea metallogenic province The
area is made up of volcanic, plutonic and sedimentary rocks of upper Cretaceous to Plio Quaternary These lithologies are as
follows; upper Cretaceous volcanics (dacites, andesites, pyrodastics) and carbonaceous sandstones, upper
Cretaceous-Paleogene granitoids, Eocene volcanics (andesites, basalts, trachiandesites and tuffites), Oligo-Miocene
gypsiferous senes (gypsium and mudstone), and Plio-Quaternary volcanies (andesite). The studied area has been subjected to
intense tectonic movements dunng upper Cretaceous and later Two main fault systems strike NE-SW and NW-SE The NE-SW
striking fault zone geherally mineralized and pre-Eocene aged and the NW-SE striking ones are post Eocene aged and not
mineralized. The mineralizations occur within a broad fault zone which strikes NE-SW This 250-300 m.s wide and 1.5-2 km s
long zone is faulted intensely, mineralized and altered The intensity of alteration changes vertically and honzontally The main
alterations in the studied area are siliafication, carbonatization, chlontization, argillization, epidotization and sencization These
alterations indicate a low to medium temperature of formation The ore minerals of the studied area are; sphalente, galena,
pyrite, chalcopynte, fahlore group minerals, calcocite-covellite and hematite Gangue minerals are quartz, calate, day minerals,
chtonte, hematite and bante

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akyol. H., 1991, Şebinkarahisar-Dereköy Pb-Zn cevherleşmesi ön rapor: Etibank (Çinkur), (yayımlanmamış). Kayseri.
• Akıncı, ö.T., 1985. The Eastern Pontıd volcano Sedimentary beti and assocıated massıve sulphid deposits: The Geological Evulatıon of The Eastern Mediterranean. Dixon. J.E. ve Robertson, A.H.F. (ed.), Geological Society ol London, Spec. Publ. No 17. 415-428.
• Altun, Y,, 1977, Çayeli-Madenköy Cu-Zn yatağının jeolojisi ve cevherleşmeye ilişkin sorular: MTA Derg., 89,9-21
• 1990, Giresun Görele-Tirebolu yöresindeki renkli metal karşılaştırmalı cevher mineralojileri ve kökenleri: l.Ü. Fen Bilimleri Doktora Tezi, Bizim Büro Basımevi, Ankara.
• Aslaner. M.. 1977. Türkiye Cu-Zn-Pb Yataklarının Jeolojik ve Bölgesel sınıflamasıyla Plaka tektoniği Yönünden incelenmesi: KTÜ Yayl. no. 85. Trabzon.
• Ayan, Z., 1991, Şebinkarahisar'ın (Giresun) kuzeybatısındaki Pb-Zn-Cu cevherleşmelerinin mineralojik ve jeokimyasal incelenmesi ve köken sel yorumu: DEÜ Fen Bilimleri Ens. Doktora Tezi, 175 s. (yayımlanmamış), izmir.
• Barnes, H.L. (ed.), 1979, Geochemistry of Hydrothermal Ore Deposits: John Wiley-Sons Ins., 2. Baskı, 798 s.
• Bektaş, O., 1986, Doğu Pontid ark-gerisi bölgelerinde paleo-stres dağılımı ve çok safhalı riftleşme: MTA Derg., 103/104, 16-39.
• ; Pelin, S. ve Korkmaz, S., 19B4, Doğu Pontid yay gerisi havzasındaki manto yükselimi ve polijenetik ofiyolit olgusu: Ketin Simp., TJK Yayl. 175-189, Ankara.
• Çalapkulu, F., 1982, Asarcık (Şebinkarahisar) Uranyumlu Pb-Zn-Cu cevherleşmelerinin incelenmesi: EÜ Yer Bilimleri Fak. Doçentlik Tezi, 1065 (yayımlanmamış), izmir.
• ve Ayan, Z., 1982, Etir Yaylası (Şebinkarahisar) fluorit zuhurunun mineralojisi ve oluşumunun sıvı kapanım yöntemi ile incelenmesi: Jeoloji Mühendisliği, 15, 29-36, Ankara.
• Evans, A.M., 1988, Introduction to Ore Geology: Blackwell Sc. Publication, Oxford, 231 s.
• Gedikoğlu, A.; Pelin, S. ve Özsayar. T., 1979, The main lines ol geotectonic development in the East Pontids in the Mesozoic area; Geocome-l, 555-580 Ankara.
• Gökçe, A., 1989, Kurşunlu (Ortakent) Pb-Zn-Cu yataklarında sıvı kapanım ve jeotermometre incelenmeleri: Türkiye Jeol. Kur. Bült. 33/2. 16-30.
• 1990. Kurşunlu (Ortakent) damar tipi Pb-Zn-Cu yataklarının kükürt izotopları incelenmesi: MTA Derg., 111, 111-118.
• ve Özgüneylioğlu, A., 1988, Kurşunlu (OrtakentSivas) Pb-Zn-Cu yataklarının jeolojisi, oluşumu ve kökeni: Cumhuriyet Üniv. Müh. Fak. Dergisi, 5/1, 23-26.
• Güven. l.H.; Serdar, A.M.; Er, M. ve Özdoğan. K., 1992, Mineral deposits and metallogenic zonalty of the Eastern Pontide Magmatic Arc, NE Turkey: International Symposium on the Geology of the Black Sea Region, Abstracts, 6i, Ankara.
• Kaplan, H., 1970. Giresun-Şebinkarahisar bölgesi jeolojisi ve uranyum aramaları: MTA Gen. Müd., Radyoaktif Mineraller ve Kömür Dairesi, Rap., 170, 19 s., (yayımlanmamış), Ankara.
• Karaoğlu. N., 1985, inler Yaylası (Şebinkarahisar) Pb-ZnU yataklarının jeolojisi: DEÜ Fen Bilimleri Yüksek Lisans Tezi, (yayımlanmamış), izmir.
• Ketin, l., 1966. Anadolu'nun Tektonik Birlikleri: MTA Derg.. 66, 20-34.
• Moore, W.J.; Me Kee, E.H. ve Akıncı, Ö.T., 1980, Chemistry and Cronology ol plutonic rocks in the Pontid Mountains, Northern, Turkey: European Copper Deposits, Belgrade, 209-215.
• Öğün, Y., 1980, Şebinkarahisar Çorak Y.-Eskine Y. ve Çukurovası bölgesinde sedimanlar içindeki uranyum olanakları ve jeolojisi: MTA Gen. Md. Radyoaktif Min. ve Kömür Dairesi, Rap., 503, 18 s. (yayımlanmamış), Ankara.
• Özgüneylioğlu, A. ve Okabe, K., 1981. Sivas-KoyulhisarSişorta-Kurşunlu köy ve civarı Pb-Zn-Cu madeni ayrıntılı jeoloji ve sondaj çalışmaları raporu: MTA Rap,, 3855 (yayımlanmamış), Ankara.
• Ramdohr, P., 1980, The Ore Minerals and Their: Intergrovvths, Pergamons Press, Toronto, 1202 s.
• Pelin, S., 1977, Alucra (Giresun) güneydoğu yöresinin petrol olanakları bakımından jeolojik incelenmesi: Karadeniz Teknik Üniv. Yerbilimleri FaK. Yayını 13, 103 s.
• Schultze-VVestrum, H.H., 1961, Sivas-Koyulhisar-Sisorla nahiyesi Kanköy-Muradın mahallesi Pb-Zn madeni hakkında ön etüdlere ait rapor: MTA Rap., 3413 (yayımlanmamış), Ankara.
• Şaşmaz, A., 1993, Tutak Dağı güneybatısındaki Pb-Zn yatakları: Fırat Üniv. Fen Bilimleri Ens. Doktora Tezi, 98 s. (yayımlanmamış), Elazığ.
• ve Sağıroğlu, A., 1994, inler Yaylası (Şebinkarahisar-Giresun) Pb-Zn yalakları, Jeoloji Mühendisliği, (baskıda).
• Tahir, Y., 1980, Giresun-Şebinkarahisar Eskine Y. Çukurovası mevkii ve Göynük Y. arasında uranyum aramaları etüdü: AÜFF Mineraloji Kürsüsü, Jeo. Yük. Müh. Diploma Çalışması, 16 s. (yayımlanmamış), Ankara.
• Taner. M.F.; Delaloye, M. ve Yuagnat, M.. 1979, On the geochronology by K-Ar method of the Rize Plüton in the region of Güneyce Ikizdere, Eastern Pontids, Turkey: Schweiz mineral Petrogr. Miti. 59, 309-317.
• Terlemez, l. ve Yılmaz, A., 1980, Ünye-Ordu-KoyulhisarReşadiye arasında kalan yörenin stratigrafisi: Türkiye Jeol. Kur. Bült. 23, 179-191.