Mineralogical and technological properties of the zeolites from Foça (İzmir), Bigadiç (Balıkesir) and Gördes (Manisa)

Yıl 2009, Cilt: 139 Sayı: 139, 61 - 74, 01.08.2009

Günnur Ulusoy Mustafa Albayrak

Öz

Technological analyses of zeolites are important for their areas of use. Zeolite samples were collected from different regions (İzmir-Foça, Balıkesir-Bigadiç, Manisa-Gördes) for this study. First mineralogical and chemical analyses of the samples were conducted in the study. Later on, technological tests of the samples were made for their utilizing in ceramic industry (pre-technological), in paper industry (filling and coating) and as cat litter. Finally, the results were evaluated. It was concluded that some samples can be used in baked ceramics in the ceramic industry; they have high whitening properties to be used in paper industry. As for cement additives, their flexural strength is observed in a range between 0,94 - 12,85 kgf/cm² while their compressive strength is between 2,08 - 51,20 kgf/cm². The porosity of some samples is above 40% which means they meet the criteria to be used as soil conditioners.

Anahtar Kelimeler

Zeolite, Foça, Bigadiç, Gördes

Kaynakça

• Albayrak, M., 2008. Batı Anadolu, Trakya, Kapadokya Yöresi Zeolitleri Mineralojik Veri , (unpublished). Albayrak, M., Karahan, S. and Atlıhan. S., 2001. “Zeolitten Hafif Yapı Gereci Üretilmesi(Zeoton 2000)”, MTA Servisi, Derleme Rapor No: 10471. Ankara, (unpublished).
• Ataman, G., 1977. Batı Anadolu Zeolit Oluşumları,Yerbilimleri Dergisi, H.Ü Yayını 3, 85
• Ercan, T., 1983. Gördes Volkanitlerinin (Manisa) Petrolojisi ve Kökensel Yorumu, Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, 26. 41-49.
• ______, Türkecan A., Günay E., Çevikbaş A., Ateş M., Can B. and Erkan M., 1984a. Dikili Çandarlı Bergama (İzmir) ve Ayvalık Edremit Korucu (Balıkesir) Yörelerinin Jeolojisi ve Mağmatik Kayaçların Petrolojisi. MTA Genel Müdürlüğü Derleme Rapor No: 7600, Ankara, (unpublished).
• Ercan, T., Güney, E., Çevikbaş, A., Ateş, M., Küçükayman, A., Can, B., Erkan, M., 1984b. Bigadiç Çevresinin (Balıkesir) Jeolojisi, Magmatik Kayaçların Petrolojisi ve Kökensel Yorumu, MTA Derleme Rapor No: 7601, Ankara, (unpublished).
• Esenli F., 2002. Türkiye’de Doğal Zeolit Rezervleri, Madenciliği, Üretim ve Pazar Durumu,Zeolit Sempozyumu, TÜBİTAK-MAM, 24 Haziran 2002, Gebze, Kocaeli,1-10. Göktaş,F., 1996. Gördes Neojen Havzasının Jeolojisi,MTA Derleme Rapor No: 9931, Ankara, (unpublished).
• Kalafatoğlu, İ.E., 2002. Zeolit Araştırmaları Türkiye Bibliyografyası, Tübitak MAM, Malzeme ve Kimya Teknolojileri Araştırma Enstitüsü.
• Lengeranlı,Y., Baykal,A., Sun,A., Işın, R., Metli,F., Avşar,M., Türkbileği,H., Tan,T. and Kurt, H.İ., 1998. İzmir İlinin Çevre Jeolojisi ve Doğal Kaynakları Raporu. No:10137, İzmir.
• Öner, F., Albayrak, M. and Kayabalı, İ., 2000. “Zeolitli Tüflerin Jeolojik, Mineralojik, Kimyasal özellikleri ve Sanayide Kullanılabilirliğinin Araştırılması”, MTA Derleme Servisi, Rapor No. 10338, Ankara (unpublished).
• Resmi Gazete, 2004. “Tarımda Kullanılan Organik, Organomineral, Özel Mikrobiyal ve Enzim İçerikli Organik Gübreler ile Toprak Düzenleyicilerin Üretimi, İthalat, İhracat, Piyasaya Arz ve Denetimi” Yönetmeliği, sayı no:25452 .
• Türk Standartları Enstitüsü., 1975. TS 25- Nisan 1975 Tras
• ______, 1987. TS 699 -Ocak 1987 Tabii Yapı Taşları Muayene ve Deney Metotları
• ______, 1997. TS 2583 EN ISO 787- 5 - Aralık 1997 Pigmentler ve Türk Standartları Enstitüsü., Dolgu Maddeleri İçin Genel Deney metotları-Bölüm 5:Yağ Absorplama Değerinin Tayini
• ______, 1992. TS 10521- Aralık 1992 Talk - Kağıt Sanayinde Kullanılan
• Türk Standartları Enstitüsü, 1995. TS 11653-Nisan 1995 Kalsit - Kağıt Sanayinde Kullanılan
• ______, 1997. TS 12131- Şubat 1997 Sepiyolit - Kedi Kumu Üretiminde Kullanılan
• ______, 1987. TS 5396- Aralık 1987 Kaolin-Seramik Sanayinde Kullanılan
• Uzal B., Bektaş F. and Turanlı L. 2003. “Öğütülmüş Doğal Zeolitin Alkali ve Sülfat Etkisi ile Genleşmesinin İncelenmesi. 5. Ulusal Beton Kongresi / İstanbul, Bildiriler, 403-409.
• Vural A. and Albayrak M., 2005 Gördes ve Civarı Zeolitlerinin Mineralojisi. 58.Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, 11-17 Nisan, MTA Kültür Sitesi, Ankara
• Yağmurlu, F., 1983. Akhisar Doğusu, Neojen Topluluğu’nun Jeolojisi ve Kömür yatakları ile olan ilişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. 217 s. İzmir
• ______, 1983. Akhisar Doğusu, Neojen Tortulların Depolanma Ortamları ve Kömür yatakları ile olan ilişkisi. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özetleri.
• Yücel H., 1987. “Zeolitler ve Uygulama Alanları“ III. Ulusal Kil Sempozyumu, Bildiriler, s391-402