The Influences Of Oceanographical Characteristics Of The North Coasts Of Karaburun Peninsula On The Benthic Foraminiferal And Os¬tracod Assemblages

Yıl 2012, Cilt: 145 Sayı: 145, 22 - 47, 01.02.2012

Engin Meriç Niyazi Avşar Atike Nazik Baki Yokeş Özcan Dora İpek F. Barut Mustafa Eryılmaz Feyza Dinçer Erol Kam Abdullah Aksu Halim Taşkın Asiye Başsarı Cüneyt Bircan Aysun Kaygun

Öz

Major differences in benthic foraminifera assemblages have been observed between
the east and the west coast of the northern Karaburun Peninsula. In contrast to the rich fauna of the
Çeşme Canal on the west coast, a poor assemblage was found on the east coast, which is located
in the Gulf of Izmir. A great difference in population sizes have also been observed in Amphistegina
lobifera Larsen assemblages found on the Aegean coasts of Karaburun Peninsula and Gulf of Izmir. In
the framework of this study, 84 foraminifera species were identified. The most abundant species were
Peneroplis pertusus (Forskal), P. planatus (Fichtel and Moll), Amphistegina lobifera Larsen, Elphidium
crispum (Linné). Highest heavy metal pollution was observed in the inner part of the gulf, where least
number of foraminifer species observed. 24 ostracod species were identified. Our findings showed that
the number of genera and species of ostracods increases with the increasing depth and the distance
to the shoreline on the NW of Karaburun Peninsula. Loxoconcha rhomboidea (Fischer), Xestoleberis
communis Müller and X. depressa Sars were found to be dominant species on the NW of the peninsula,
whereas on the NE of the peninsula Xesteleberis dispar Müller dominated the fauna, Xestoleberis
communis Müller and X. depressa Sars were the other abundant species. The aim of this study is to
investigate the foraminiferal assemblages of the north coasts of Karaburun Peninsula and assess the
effects of mercury mining and other environmental factors on these assemblages. Two mercury mines
are found on the north of the peninsula, “Karareis” located on the northwestern of Tuzla Cove and
“Kalecik” on the southwestern of Karaburun. Both mines have operated from ancient times until the
1970s. However, mercury minerals have not been observed in the muck found in the vicinity. The piles
of muck may have been be washed out during rains, resulting in the transport of the acidic solutions of
Hg, As and Fe into the nearby seasonal stream and downstream to the sea. The sea water samples
collected from the two locations showed differences in their heavy metals and trace element contents,
such as Al, Si, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn and As, but no significant difference was observed in Hg.

Anahtar Kelimeler

Benthic foraminifera, Karaburun Peninsula, ostracods, Peneroplis planatus tests geochemistry, sea water chemistry

Kaynakça

• Avşar, N., Meriç, E., Çevik, M. G. and Dinçer, F., 2009, Büyük Menderes Nehri önü (B Türkiye) kıta sahanlığı bölgesi güncel bentik foraminifer toplulukları. H.Ü. Yerbilimleri, 30 (2), 127-144, Ankara.
• Babin, C. 1980. Elements of Palaeontology. John Wiley and Sons. Chichester. 446s. ISBN 0 471 27577 8 (56 Bab)
• Başkan, E. and Canik, B., 1983, Türkiye sıcak ve mineralli sular haritası, Ege Bölgesi, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları, No:189, 80s., Ankara.
• Bergin, F., Küçüksezgin, F., Uluturhan, E., Barut, İ.F., Meriç, E., Avşar, N. and Nazik, A., 2006, The response of benthic foraminifera and ostracoda to heavy metal pollution in Gulf of İzmir (Eastern Aegean Sea). Estuarine, Costal and Shelf Science, 66, 368-386.
• Bignot, G., 1985. Elements of micropaleontology. London: Graham and Trotman Ltd., 217s.
• Breman, E., 1975, The distribution of ostracodes in the bottom sediments of the Adriatic Sea. Vrije Universiteit te Amsterdam, Krips Repro, Meppel, 165 s.
• Çağlar, K.Ö., 1946, Türkiye Maden Suları ve Kaplıcaları. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları, Seri B, No. 11, 791 s., Ankara.
• Çakmakoğlu, A. and Bilgin, Z. R., 2006, Karaburun Yarımadası’nın Neojen öncesi stratigrafisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi (in Turkish), 132, 33-62, Ankara.
• Dora, O.Ö. and Savaşçın, M.Y., 1982, Alibey-Maden adaları (Ayvalık) bölgesi mağmatizması. TÜBİTAK Bilimsel ve Teknik Kongresi 1980, Bildiriler Kitabı, 11-34.
• Eryılmaz, M., 2003 a, Kıta sahanlığı-Doğal uzantı kavramları ve Ege Denizi, Mersin Ü. Müh. Fak. Jeoloji Müh. Böl. 10.yıl sempozyumu (15-18 Ekim) Bildiri Özleri Kitabı, s.95, Mersin.
• ______ 2003 b, Ege Denizi’nin paleocoğrafik gelişimi, Mersin Ü. Müh. Fak. Jeoloji Müh. Böl. 10.yıl sempozyumu (15-18 Ekim) Bildiri Özleri Kitabı, s.96, Mersin.
• Eryılmaz, M. and Aydın, Ş., 1998, Türkiye, İzmir Körfezi, yüzey sediment dağılım haritası (tane büyüklüğüne göre), Ölçek, 1: 75.000, Dz.K.K. Sey. Hid. ve Oşi. Dairesi Başkanlığı, Hazırlanma tarihi: Haziran 1998, İstanbul.
• ______, Doğan, E., Alpar B., 1998 a, Ege Denizi fay tektoniği ve çökel kalınlığı. Deniz jeolojisi, Türkiye Deniz Araştırmaları, Workshop-IV, (14-15 Mayıs 1998), İstanbul Üni. 176-182, İstanbul ,Yücesoy-Eryılmaz, F., Doğan, E., Yüce, H. ______ and Bayraktar, T., 1998 b, Ege Denizi’nin sualtı morfolojisi ve Anadolu’nun Doğu Ege Denizi’ndeki doğal uzantısı. 51.Türkiye Jeoloji Kurultayı bildiri özleri,. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası. (16-20 Şubat 1998), 60-61, Ankara.
• ______ andAydın, Ş., 2001, Türkiye, Ege Denizi, yüzey sediment dağılım haritası (tane büyüklüğüne göre), Ölçek, 1: 1.102.000, Dz.K.K. Sey. Hid. ve Oşi. Dairesi Başkanlığı, Hazırlanma tarihi:Mayıs 2001 İstanbul.
• Gemici, Ü. and Oyman, T., 2003, The influence of the abandoned Kalecik Hg mine on water and stream sediments (Karaburun, Izmir, Turkey). The Science of the Total Environment, 312, 155–166.
• Guillaume, M.C., Peypouquet, J.P. and Tetart, J., 1985, Quaternaire et actuel. Atlas des Ostracodes de France, Ed: H.J. Oertli. Bull. Centres Rech. Explor. Prod. Elf-Aquitaine. Mém.9, 337-377.
• Hartman, G. and Puri, H., 1974, Summary of Neontological and Paleontological Classification of Ostracod. Mitt. Hamburg Zool. Must. Inst., 20, 7-73.
• Höll, R., 1966, Genese und altersstellung von vorkommen der Sb-W-Hg formation in der Türkei unda uf Chios/Griechenland. Bayer. Akad. Der Wiss. Abh., Hf. 127, 1-138, Ver. Der Bayer. Akad. Der Wiss, München.
• Joachim, C. and Langer, M.R., 2008, The 80 most common Ostracods from the Bay of Fetovaia Elba Island (Mediterranean Sea), Universität Bonn, 29p.
• Krauskopf, K.B., 1979, Introduction to Geochemistry. (2nd ed.) McGraw - Hill Comp., 617p.
• Küçüksezgin, F., 2001, Distributions of heavy metals in the surfacial sediments of İzmir Bay (Turkey) Tox.Environ. Chem. 80, 203- 207. , Kontaş A., Altay O., Uluturhan E. and ______ Darilmaz E., 2004, İzmir Körfezi’nin Kimyasal Özelliklerine Genel Bakış. Türk Sucul Yaşam Dergisi, Ulusal Su Günleri 2004, Sayı 3, 361-370.
• MAP, 1987, Assesment of the state of pollution of the Mediterranean by mercury and mercury compounds, Technical Reports Series, 18, Athens, 354.
• Meriç, E. and Avşar, N., 2001, Benthic foraminiferal fauna of Gökçeada Island (Northern Aegean Sea) and its local variations. Acta Adriatica, 42 (1), 125-150.
• ______, ______ and Nazik, A., 2002a, Bozcaada (Kuzey Ege Denizi) bentik foraminifer ve ostrakod faunası ile bu toplulukta gözlenen yerel değişimler. Ç.Ü. Yerbilimleri (Geosound), 40-41, 97-119, Adana.
• ______, ______ and Bergin, F., 2002b, Midilli Adası (Yunanistan-Kuzeydoğu Ege Denizi) bentik foraminifer faunası ve bu toplulukta gözlenen yerel değişimler. Ç.Ü. Yerbilimleri (Geosound), 40-41, 177-193, Adana.
• ______, ______, ______ and Barut, İ.F., 2003a, Edremit Körfezi (Kuzey Ege Denizi, Türkiye) bentik foraminifer topluluğu ile ekolojik koşulların incelenmesi. Ç.Ü. Yerbilimleri (Geosound), 43, 169-182, Adana.
• ______, ______, ______ and ______, 2003b, A note on three abnormal samples of benthic foraminifers from the Dikili Bay (Turkey) in northeastern Aegean Sea: Peneroplis planatus (Fichtel ve Moll), Rosalina sp. ve Elphidium crispum (Linné). Bulletin of the Mineral Research and Exploration, 127, 1-14, Ankara.
• ______, ______ and ______, 2004, Benthic foraminifera of Eastern Aegean Sea (Turkey) Systematics and Autoecology. Turkish Marine Research Foundation and Chamber Of Geological Engineers of Turkey, Publication No: 18: 306 pages and 33 plates, İstanbul.
• ______, ______, Nazik, A., Tunoğlu, C., Yokeş, B., Barut, İ.F., Yücesoy-Eryılmaz, F., Tuğrul, B., Görmüş, M., Öncel, M.S., Orak, H., Kam, E. and Dinçer, F., 2008 a, Harmantaşı Mevkii (Saros Körfezi-Kuzey Ege Denizi) deniz içi kaynakları çevresindeki foraminifer ve ostrkaod topluluğuna bu alandaki çevresel koşulların etkisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 136, 63-84, Ankara.
• ______, ______ and Yokeş, B., 2008b, Some alien foraminifers along the Aegean and southwestern coasts of Turkey. Micropaleontology, in: Recent benthic foraminifera along the southwest coasts of Antalya (SW Turkey) and the impact of alien species on authocthonous fauna (eds. E. Meriç and M. B. Yokeş), 54 (3-4), 307-349.
• Meriç, E., Avşar, N., Mekik, F., Yokeş, B., Barut, İ.F., Dora, Ö., Suner, F. Yücesoy-Eryılmaz, F., Eryılmaz, M., Dinçer, F. and Kam, E., 2009 a, Alibey ve Maden Adaları (Ayvalık- Balıkesir) Çevresi Genç Çökellerinde Gözlenen Bentik Foraminifer Kavkılarındaki Anormal Oluşumlar ve Nedenleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 52(1), 31-84, Ankara.
• ______, ______, Nazik, A., Yokeş, B., Ergin, M., Eryılmaz, M., Yücesoy-Eryılmaz, F., Gökaşan, E., Suner, F., Tur, H., Aydın, Ş. and Dinçer, F., 2009 b, Çanakkale Boğazı’nın güncel bentik foraminifer, ostrakod ve mollusk topluluğunu denetleyen faktörler ile çökel dağılımının jeokimyası. Türkiye Jeoloji Bülteni, 52(2), 155-215, Ankara.
• ______, ______, Barut, İ.F., Yokeş, M.B., Taş, S., Eryılmaz, M., Dinçer, F. and Bircan, C., 2009 c, Kuşadası (Aydın) Deniz Dibi Mineralli Su Kaynağı Çevresi Bentik Foraminifer Topluluğu Hakkında Görüs ve Yorumlar. 13. Sualtı Bilim ve Teknolojisi Toplantısı (SBT 2009) 7 - 8 Kasım 2009, Lefkoşa/KKTC, Bildiriler Kitabı, 80-92.
• ______, ______, Nazik, A., Barut, İ.F., Bergin, F., Balkıs, N., Öncel, M. S. and Kapan- Yeşilyurt, S., 2010 a, The response of Yenal, O., Kanan, E., Bilecen, L., Öz, G., Öz, benthic foraminiferal, ostracod and mollusc assemblages to environmental conditions: A case study from the Çamaltı Saltpan (Izmir-Western Turkey). Mediterranean Marine Science, 11 (1), 5-32.
• ______, Yokeş, M.B., Avşar, N. and Bircan, C., 2010 b. An oasis for alien benthic foraminifera in the Aegean Sea. Aquatic Invasions, 5 (2), 191-195.
• Oyman, T., Minareci, F. and Pişkin, Ö., 2000, Ore paragenesis of the Efemçukuru Mineralisation. IESCA 2000, Abstracts, 162.
• Pişkin, Ö., 1980, Kadıkalesi-Girenbelen (Bod- rum Yarımadası) hidrotermal-kontakt- metazomatik Pb-Zn-Cu cevherleşmelerinin mineralojik-jenetik incelenmesi. Doçentlik Tezi, DEÜ, İzmir.
• Ryan, C.W., 1960, A guide to the known minerals of Turkey. MTA Enstitüsü Yayını, Seri no: E1, 1-196, Ankara.
• Sayılı, S. and Gonca, Ş., 1999, İzmir Karşıyaka, Altıntepe ve Çilektepe sektörlerinin jeolojisi, petrofrafisi ve değerli metal cevherleşmesi. MTA Bülteni, 121, 199-217, Ankara.
• SHOD Rapor 249, 1990, Ege Denizi, Çeşme Kanalı, oşinografi çalışmaları ve sonuç raporu Rapor No:249 (yayınlanmamış).
• Sözen, A., 1977, Geological investigations on the genesis of the cinnabar deposit of Kalecik/ Karaburun (Turkey).Time-and strata- bound ore deposits. Ed. Klemm, D. D. and Schneider. H. -J., Spring. Ver., Berlin, 205- 219.
• Van Morkhoven, F.P.C.M., 1963, Post Palaeozoic Ostracoda. Elsevier Amsterdam, 2, 478 p.
• Yalçın, H., Meriç, E., Avşar, N., Tetiker, S., Barut, I.F., Yılmaz, Ş. and Dinçer, F., 2008, Mineralogical and geochemical features of colored benthic foraminifers from Aegean and southwestern coasts of Turkey. Micropaleontology, 54 (3-4), 351-370.
• Yassini, l., 1979, The littoral system ostracodes from the Bay of bou, ismail, Algeries, Algeria. Revista Espanola de micropaleontologica, vol. XI, num. 3, 353-416. Ü., Göksel, A., Alkan, H., Kutluat S. and Yassa, K., 1975, Türkeye maden sulan, Ege Bölgesi. İ.Ü. Tıp Fak. Hidro-klimatoloji Kürsüsü, 351s., İstanbul.
• Yılmaz, H., Oyman, T., Arehart, G. B., Çolakoğlu, A.R. and Billor, Z., 2007, Low sulfidation type Au-Ag mineralisation in Bergama, İzmir, Turkey. Ore Geology Reviews, 32, 81-124.
• Yücesoy-Eryılmaz, F., Eryılmaz, M., Özdemir Z., Esenli, F., Esenli, V., Aydın, Ş. and Türker, A., 2002, Sedimentology and geochemistry of the recent sediments in the Edremit Gulf and Dikili Canal. 2nd International Conference, Oceanography of the Eastern Mediterranean and Black Sea, Similarites and differences of two Interconnected Basins (13-14 October 2002), p.386. Ankara.
• Yücesoy-Eryılmaz, F., Eryılmaz, M., Esenli, V., Esenli, F. and Özdemir, Z., 2004, Edremit Körfezi-Dikili Kanalı Güncel Çökellerinin Mineralojisi Ve Ağır Metal Dağılımı. Kıyı ve Deniz Jeolojisi Sempozyumu (13-15 Eylül 2004), Bildiri Özleri Kitabı, s.13-14, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Yücesoy-Eryılmaz, F., Eryılmaz, M., Esenli, F., Esenli, V., Özdemir, Z., Türker, A. and Aydın, Ş., 2005, Edremit Körfezi ve Dikili Kanalı Güncel Çökellerinin Sedimantolojisi ve Jeokimyası; TÜBİTAK destekli, proje no YDABCAG 100Y098, 152 s.