Neogene stratigraphy and regional correlation of the Çeşme Peninsula, Western Anatolia, Turkey

Yıl 2020, Cilt: 162 Sayı: 162, 31 - 54, 15.08.2020

Fikret Göktaş

https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.581658

Cited By: 2

Öz

This study aims to investigate the stratigraphy and regional correlation of terrestrial Neogene sediments and volcanics in the Çeşme Peninsula. Neogene deposition is represented by two main sedimentary successions separated from each other by an angular unconformity. The lacustrine dominated Çeşme group characterized the Lower-Middle Miocene deposition is formed by Şifne, Ovacık and Çiftlik formations. The felsic pyroclastics (Alaçatı pyroclastics), which are the early products of the Armağandağı volcanism, laterally associated with the Çeşme group deposition, deposited on the Şifne formation and interrupted the lacustrine sedimentation. The lacustrine sedimentation continued uninterruptedly with Ovacık and Çiftlik formations after the deposition of pyroclastics, which terminated the sedimentation of the Şifne formation. The calc-alkaline Armağandağı volcanism is composed of felsic pyroclastics, andesitic volcaniclastics (Reisdere volcaniclastics) and lavas (Zeytineli lava) respectively from bottom to top. The Late Miocene-Early (?) Pliocene Kaştepe group, which covers all these units with angular unconformity, is represented by a succession, which grades from alluvial fan (Karagöz formation) up to lacustrine deposits (İnlice formation).

Anahtar Kelimeler

Western Anatolia, Çeşme Peninsula, Neogene stratigraphy, Neogene volcanism

Proje Numarası

2007-30-14-01.f)

Teşekkür

This study consists a part of the MTA project titled as “Çeşme, Urla, Cumaovası, Kemalpaşa-Torbalı Çöküntülerindeki Neojen ve Kuvaterner Havzalarının Stratigrafisi ve Paleocoğrafik Evrimi Projesi (2007- 30-14-01.f)” (Stratigraphy and Paleogeographic Evolution Project of Neogene and Quaternary Basins in Çeşme, Urla, Cumaovası, Kemalpaşa-Torbalı Deposits). Murat Yükünç (Geol. Eng. with Ms) helped during field studies. Thanks to Dr. H. Yavuz Hakyemez for corrections in English edition.

Kaynakça

• Aras, A., Göktaş, F., Demirhan, M., Demirhan, H., İçöz, S. 1999. Karaburun kilinin stratigrafisi, mineralojisi ve pişme özellikleri. 1. Batı Anadolu Hammadde Kaynakları Sempozyumu (BAKSEM’99), 8-14 Mart 1999, İzmir, 238-247.
• Bellon, H., Jarrige, J.J., Sorel, D. 1979. Les activités magmatiques égéennes de l’Oligocène à nos jours et leurs cadres géodynamiques. Données nouvelles et synthèse. Revue du géologie dynamique et géographie physique 21, 41-55.
• Besenecker, H. 1973. Neogen und Quartär der Insel Chios (Ägäis): PhD Thesis, Freien Universität Berlin, 195 p.
• Bonis, L. De, Koufos, G.D., Şen, Ş. 1998. Ruminants (Bovidae and Tragulidae) from the Middle Miocene (MN5) of the Island of Chios, Aegean Sea (Greece). Neues Jahrbuch für Geologie ve Paläontolog Abhandlungen 210, 339-420.
• Borsi, S., Ferrara,C., Innocenti, F., Mazzuoli, R. 1972. Geochronology and petrology of recent volcanics of Eastern Aegean Sea. Bulletin of Volcanology 36, 473-496.
• Brinkmann, R., Flügel, E., Jacopshagen, V., Lechnert, H., Rendel, B., Trick, P. 1972. Trias, Jura und Unterkreide der Halbinsel Karaburun (West Anatolien). Geology and Paleontology 6, 139-150, Marburg.
• Çakmakoğlu, A., Bilgin, Z. R. 2006. Pre-Neogene Stratigraphy of The Karaburun Peninsula (West of İzmir, Turkey), Bulletin of the Mineral Research and Exploration 132, 33-62.
• Çakmakoğlu, B., Göktaş, F., Demirhan, M., Helvacı, C. 2013. Karaburun Yarımadası’nın kuzey kesimindeki killerin stratigrafisi, sedimantolojisi ve ekonomik kullanım olanaklarının araştırılması. Türkiye Jeoloji Bülteni 56/1, 39-58.
• Emre, Ö., Özalp, S., Doğan, A., Özaksoy, V., Yıldırım, C., Göktaş, F. 2005. İzmir yakın çevresinin diri fayları ve deprem potansiyelleri. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 10754, 80 s, Ankara (unpublished).
• Erdoğan, B., Altıner, D., Güngör, T., Özer, S. 1990. Stratigraphy of Karaburun Peninsula. Bulletin of the Mineral Research and Exploration 111, 1-24.
• Eşder, T., Yakabağ, A., Sarıkaya, H., Çiçekli, K. 1991. Aliağa (İzmir) yöresinin jeolojisi ve jeotermal enerji olanakları. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 9467, Ankara (unpublished).
• Gemici, Ü., Filiz, Ş. 2001. Hydrochemistry of Çeşme geothermal area in western Turkey. Journal of Volcanology and Geothermal Research 110, 171- 187.
• Göktaş, F. 1998. Söke havzasının Neojen ve Kuvaterner stratigrafisi. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 10222, Ankara (unpublished).
• Göktaş, F. 2010. Çeşme Yarımadası’ndaki Neojen tortullaşması ve volkanizmasının jeolojik etüdü. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 11389, 64 s. Ankara (unpublished).
• Göktaş, F. 2011. Urla (İzmir) çöküntüsündeki Neojen tortullaşması ve volkanizmasının jeolojik etüdü. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 11568, 112 s. Ankara (unpublished).
• Göktaş, F. 2014a. Neogene Stratigraphy of the Northern Part of Karaburun Penınsula. Bulletin of the Mineral Research and Exploration 148, 43-61.
• Göktaş, F. 2014b. Neogene Stratigraphy and Paleogeographic Evolution of the Karaburun Area, İzmir Western Turkey. Bulletin of the Mineral Research and Exploration 149, 63-92.
• Göktaş, F. 2016a. Neogene Stratigraphy Of The İzmir-Outer- Bay Islands. Bulletin of the Mineral Research and Exploration 152, 1-24.
• Göktaş, F. 2016b. Ildır Körfezi güneyindeki bölgenin Neojen stratigrafisi, Çeşme Yarımadası (Batı Anadolu). Türkiye Jeoloji Bülteni 59/3, 299-321.
• Göktaş, F., Çakmakoğlu, A. 2018. 1:100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi, Urla-L16 Paftası, No: 258, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Helvacı, C., Ersoy, Y., Sözbilir, H., Erkül, F., Sümer, Ö., Uzel, B. 2009. Geochemistry and 40Ar/39Ar geochronology of Miocene volcanic rocks from the Karaburun Peninsula: Implications for amphibole-bearing lithospheric mantle source, Western Anatolia. Journal of Volcanology and Geothermal Research 185, 181-202.
• Hilgen, F., Lourens, L.J., Van Dam, J.A., with contributions by Beu, A.G., Boyes, A.F., Cooper, R.A., Krigsman, W., Ogg, J.G., Piller, W.E., Wilson, D.S. 2012. The Neogene Period. In: Gradstein, F.M., Ogg, J.G., Schmitz, M., Ogg, G. (Eds), The Geological Time Scale 2012. Elsevier Publications, 923-978.
• Innocenti, F., Mazzuoli, R. 1972. Petrology of İzmir- Karaburun volcanic area (West Turkey). Bulletin of Volcanology 36, 83-104.
• Irvine, T.N., Baragar, W.R.A. 1971. A guide to the chemical classification of the common volcanic rocks: Canadian Journal of Earth Sciences 8, 523-548.
• Kaçmaz, H., Köktürk, U. 2004. Geochemistry and mineralogy of zeolitic tuffs from the Alaçatı (Çeşme) Area, Turkey. Clays and Clay Minerals 52/6, 705-713.
• Kalafatçıoğlu, A. 1961. A Geological Study in the Karaburun Peninsula. Bulletin of the Mineral Research and Exploration 56, 53-63.
• Kaya, O. 1979. Orta Doğu Ege çöküntüsünün (Neojen) stratigrafisi ve tektoniği. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni 22, 35-58.
• Kaya, T., Geraads, D. P., Tuna, V. 2003. A new Middle Miocene mammalian fauna from Mordoğan (Western Turkey). Paläontologische Zeitschrift 77/2, 293-302.
• Koçak, A. 1974. Çeşme ılıcası hidrojeolojik etüt raporu. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 5321, Ankara (unpublished).
• Koufos, G.D. 2006. The Neogene mammal localities of Greece: Faunas, chronology and biostratigraphy. Hellenic Journal of Geosciences 41, 183-214.
• Le Maitre, R.W. 1989. A Classification of Igneous Rocks and Glossary of Terms: Blackwell Scientific Publications, Oxford, 208 p.
• Le Bas, M. J., Le Maitre, R. W., Streckeisen, A., Zanettin, B. 1986. A chemical classification of volcanic rocks based on total alkali-silica diagram. Journal of Petrology 27, 745-750.
• Meissner, B. 1976. Das Neogene von Ost-Samos Sedimentationsgeschichte und Korrelation. Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Abhandlung 152, 161–176.
• Pe-Piper, G., Piper, D.J.V., Kotopouli, C.N., Panagos, A.G. 1994. Neogene volcanoes of Chios, Greece: the relative importance of subduction and back-arc extension. Geological Society, London 81, 213- 231.
• Sözbilir, H., Helvacı, C., Sümer, Ö., Uzel, B., Ersoy, Y., Erkül, F., Tatar, S., Oskay, M. 2007. Batı Anadolu’da Tortullaşmayla Yaşıt ve Tortullaşma Sonrası Doğrultu Atım Tektoniğine Ait Arazi Verileri: Miyosen Yaşlı Volkanosedimanter İstifinden Örnekler, Çeşme Yarımadası, İzmir. Ç. Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü 30. Yıl Jeoloji Sempozyumu, 25 - 27 Ekim 2007, Adana, 177-178.
• Türkecan, A., Ercan, T., Sevin, D. 1998. Karaburun Yarımadası’nın Neojen volkanizması. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 10185
• Ünay, E., Göktaş, F. 1999. Söke Çevresi (Aydın) Geç-Erken Miyosen ve Kuvaterner yaşlı küçük memelileri: Ön sonuçlar. Türkiye Jeoloji Bülteni 42, 99–113.
• Uzelli, T., Baba, A., Mungan, G.G., Dirik, R.K., Sözbilir, H. 2017. Conceptual model of the Gülbahce geothermal system, Western Anatolia, Turkey: Based on structural and hydrogeochemical data. Geothermics 68, 67-85.
• Weidmann, M., Solounias, N., Drake, R.E., Curtis, J. 1984. Neogene stratigraphy of the Mytilini Basin, Samos Island, Greece. Geobios 17(4), 477–490.
• Winchester, J.A., Floyd, P.A. 1977. Geochemical discrimination of different magma series and their differentiation products using immobile elements. Chemical Geology 20, 325-343.
• Yılmaz, Y. 2000. Ege bölgesinin aktif tektoniği. Batı Anadolu’nun depremselliği Sempozyumu (BADSEM-2000), 24-27 Mayıs 2000, İzmir, Bildiriler, 3-14.
• Yılmaz, Y., Genç, Ş.C., Gürer, O.F., Bozcu, M., Yılmaz, K., Karacık, Z., Altunkaynak, Ş, Elmas, A. 2000. When did the western Anatolian grabens begin to develop?, Bozkurt, E., Winchester, J.A., Piper,
• J.A.D. (eds), Tectonics and Magmatism in Turkey and the Surrounding Area. Geological Society of London, Special Publication 173, 353–384.
• Yılmazer, S., Yakabağı, A. 1995. Çeşme Fevzi Yıldız jeotermal kuyusunun kuyu bitirme raporu. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No:9955, Ankara (unpublished).