Tarımsal Sulamada Bireysel Olarak Uygulanan Teşvik ve Desteklerin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 1, 183 - 194, 01.06.2023

Umut Suzan , Hatice Gürgülü , Mehmet Ul

https://doi.org/10.20479/bursauludagziraat.1108561

Öz

Nüfus artışı, iklim değişikliği ve çevre kirliliği ile birlikte kullanılabilir su kaynaklarımız gün geçtikçe
azalmaktadır. Bu durumun olumsuz etkilerini azaltmaya yönelik olarak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından “Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Bireysel Sulama Sistemlerinin Desteklenmesi” başlıklı tarım programı yürütülmektedir. Burada amaç yaklaşık olarak %70’i tarım sektöründe sulama suyu olarak kullanılan suyun etkinliğini ve verimliliğini artırmaktır. Söz konusu literatürde bu amaca yönelik olarak hazırlanan uygulama rehberinin değerlendirilmesi yapılmış ve sahaya yansımaları çeşitli bilimsel çalışmalar üzerinden incelenmiştir. Değerlendirmeler ve incelemeler sonucunda bahsi geçen tarım programının eksikliklerinin giderilmesi ile ilgili olarak yapılması gerekenlerin üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sulama, tarımsal desteklemeler, basınçlı sulama sistemleri

Destekleyen Kurum

Herhangibi kurum tarafından desteklenmemiştir.

Proje Numarası

Herhangibi proje numarası yoktur.

Teşekkür

Katkılarından dolayı Dr. Hatice GÜRGÜLÜ ve Prof. Dr. Mehmet Ali UL hocalarıma teşekkür ederim.

Evaluation of Incentives and Supports Applied Individually in Agricultural Irrigation

Öz

With population growth, climate change and environmental pollution, our usable water resources are
decreasing day by day. In order to reduce the negative effects of this situation, the agriculture program titled “Supporting Individual Irrigation Systems within the Scope of Rural Development Supports” is carried out by the Ministry of Agriculture and Forestry. The aim here is to increase the efficiency and productivity of water, approximately 70% of which is used as irrigation water in the agricultural sector. In the mentioned literature, the application guide prepared for this purpose has been evaluated and its reflections on the field have been examined through various scientific studies. As a result of the evaluations and examinations, what needs to be done to eliminate the deficiencies of the aforementioned agricultural program was emphasized.

Anahtar Kelimeler

Irrigation, pressurized irrigation systems, agricultural supports

Proje Numarası

Herhangibi proje numarası yoktur.

Kaynakça

• Aküzüm A., Selenay F., Çakmak B. 2010. Sulama yönetimi ve sürdürülebilir su kullanımı, 1. Sulama ve Tarımsal Yapılar Sempozyumu, 27-29 Mayıs, 2010, Kahramanmaraş.
• Anonim 2022. Son dakika haberler: Türkiyenin nüfusu 84 milyon 680 bin 273 kişi oldu, https://www.haberturk.com/son-dakika-turkiye-nin-nufusu-belli-oldu-3334934-ekonomi, (Erişim tarihi: 02.25.2022).
• Aydın, B., Öztürk O., Özkan E., Özer, S., Çebi, Ü. 2019. Damla sulama desteklerinin üreticiler tarafından değerlendirilmesi: Edirne İli örneği, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(1):57- 67.
• Bakbak, F. 2018. Afyonkarahisar – Sandıklı Ovası yağmurlama sulamalarında uygulama sorunları, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı.
• Bilaloğlu, İ. 2020. Osmaniye İli Kadirli İlçesi çevresinde yerfıstığı sulamasında kullanılan yağmurlama sulama sistemlerinin değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı.
• Candemir, S., Aydın, B., Uysal, O., Aytop, Y. 2021. Dane mısır üretimi yapan işletmelerin damla sulama desteklemelerinden faydalanma durumunu etkileyen faktörler, ADÜ Ziraat Dergisi, 18(2):165-170.
• Çetin, Ö., Eylen, M., Sönmez, K., F. 2010. Basınçlı sulama sistemlerinin su kaynaklarının etkin kullanımındaki rolü ve mali desteklerin bu sistemlerin yaygınlaşmasındaki etkisi, Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(2):53-57.
• Demircioğlu, M., Çakmak, B. 2016. Ziraat Bankasının basınçlı sulama destek sisteminin değerlendirilmesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(3):181-188.
• Doğan, T., Cengil B. 2019. Çankırı İli kırsal kalkınma yatırımları kapsamında basınçlı sulama sistemleri destek kredilerinin değerlendirilmesi, Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 5(1):1-6.
• Ersöz, Ö. T. ve Çamoğlu, G. 2020. Bursa İli Sulama Birliklerinin Performans Göstergelerinin Karşılaştırmalı Değerlendirmesi, Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(2):267-285.
• Kaya, N., Çiftçi, N. 2017. Sulama birliklerinin tarımsal sulama işletmeciliğindeki rolü, Konya-Çumra Sulama Birliği örneği, Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 5(2):45-57.
• Kodal, S. 2011. Damla sulama projelerinin kontrolü, Tarım Kredi Kooperatifleri, Aksaray.
• Korkmaz, V. 2015. Tarım ürünlerini destekleme politikaları: Türkiye ve AB karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, İktisat Anabilim Dalı.
• Mülga Kalkınma Bakanlığı (MKB) 2016. Basınçlı sulama sistemi destekleri çalıştayı raporu, Konya Ovası Projesi Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi.
• Mülga Kalkınma Bakanlığı (MKB) 2018. On birinci kalkınma planı (2019-2023), Kırsal Kalkınma, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• Nalbantoğlu, A. 2014. Aydın bölgesinde yüzey sulama sisteminden toplu basınçlı sulama sistemine geçilen arazilerde sulama uygulamalarının değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı.
• Salabğir, S. 2020. Aşağı Seyhan ovasında açık ve kapalı sulama sistemlerinin üreticiler tarafından değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı.
• Sever, C., Y. 2018. Hedef basınçlı sulama sistemi kullanımını yüzde 60’a çıkartmak, http://www.turktarim.gov.tr/Haber/44/hedef-basincli-sulama-sistemi-kullanimini-yuzde60acikartmak#:~:text=Yine%20DS%C4%B0%20verilerine%20g%C3%B6re%20T%C3%BCrkiye,ya%C4% 9Fmurlama%20y%C3%BCzde%2019)%20ile%20sulan%C4%B1yor, (Erişim Tarihi: 10.02.2022).
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) 2019. On birinci kalkınma planı.
• Şahin, M. 2001. Konya İli Çumra İlçesinde uygulanan sulama yöntemlerinin tarımsal yayım açından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı.
• Tarım ve Orman Bakanlığı (TOB) 2019. Faaliyet raporu.
• Tarım ve Orman Bakanlığı (TOB) 2020. Faaliyet raporu.
• Tarım ve Orman Bakanlığı (TOB) 2020. Tarım orman şurası tarımsal sulama ve su yönetimi çalışma belgesi.
• Tarım ve Orman Bakanlığı (TOB) 2021. Faaliyet raporu.
• Tarım ve Orman Bakanlığı (TOB) 2022. Kırsal kalkınma destekleri kapsamında bireysel sulama sistemlerinin desteklenmesi (uygulama rehberi), Sulama Sistemleri ve Tarımsal Altyapı Hizmetleri Daire Başkanlığı.
• Ülger, P. 2015. Avrupa Birliği sürecinde Türkiye tarımının özellikleri ve sorunları, Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye Tarımının Özellikleri ve Sorunları - Agro World Tarım Dünyası Dergisi (agroworlddergisi.com) (Erişim Tarihi: 02.02.2015).
• Yeğenağa, T. 2009. Dünyada tarım sektörü ve Türkiye’de durum: Türkiye’de tarım sektörünün karşılaştığı problemler ve sektörü geliştirmenin yolları, www.granpak.com/tr/pdf/DTSTD-Turgut_Yegenaga.doc, (Erişim Tarihi: 11.10.2014).
• Yıldırım, O. 1993. Bahçe bitkileri sulama tekniği, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1281, 241 s., Ankara.
• Yıldırım, O. 2013. Sulama sistemlerinin tasarımı, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1594, Ankara.
• Yolal, A., K. 2019. Basınçlı sulama sistemleri hibe destek uygulamalarının değerlendirilmesi: Yozgat İli örneği, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Biyosistem Mühendisliği Anabilim Dalı.