Hakkari İlinde Mısır Cücelik Mozaik Virüsü ve Mısır Mozaik Virüsü’nün Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 1, 145 - 154, 01.06.2023

Nevin Akdura , Handan Çulal Kılıç

https://doi.org/10.20479/bursauludagziraat.1205457

Öz

Mısır (Zea mays L.) dünyanın ılıman ve tropik bölgelerinde yetiştirilen ve tarla bitkileri içerisinde yer alan
bir bitkidir. Bu çalışmada mısır bitkisinde zararlı ve ekonomik kayıplara neden olan Maize dwarf mosaic virus (Mısır cücelik mozaik virüsü; MDMV) ve Maize mosaic virus (Mısır mozaik virüsü; MMV) etmenleri serolojik bir yöntem olan DAS-ELISA (Double Antibody Sandwich Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) kullanılarak araştırılmıştır. Survey çalışması ile 2021 yılı Haziran-Eylül aylarında Hakkari’nin mısır üretiminin yapıldığı belli alanlarının viral hastalıklar açısından şüpheli bulunan mısır bitkilerinden cüceleşme, yapraklarda mozaik, şerit şeklinde çizgilenme, kızarma ve buruşma simptomları sergileyen yaprak örnekleri toplanmıştır. DAS-ELISA testi sonuçlarına göre, 92 örnekten 13’ünde MMV (%14.13), 3’ünde ise MDMV (%3.26) enfeksiyonu tespit edilmiştir. Örneklerin toplandığı Otluca ve Kırıkdağ’da MMV ve MDMV enfeksiyonu tespit edilirken Merzan ve Merkez’de virüs enfeksiyonlarına rastlanılmamıştır. Bu viral etmenler Hakkari ilinde serolojik olarak ilk defa tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mısır cücelik mozaik virüsü, Mısır mozaik virüsü, DAS-ELISA, Hakkari

Destekleyen Kurum

Hakkari Üniversitesi

Proje Numarası

FM22BAP1

Teşekkür

Çalışmayı FM22BAP1 No’lu proje ile maddi olarak destekleyen Hakkari Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi’ne teşekkür ederiz.

Determination of Maize Mosaic Virus and Maize Dwarf Mosaic Virus in Hakkari Province

Öz

Maize (Zea mays L.) is a plant grown in temperate and tropical regions of the world and developed as
field crops. In this project; Maize dwarf mosaic virus (MDMV) and Maize mosaic virus (MMV) viral agents,
which cause harmful and economic losses in maize plants, were detected by using a serological method, DAS-ELISA (Double Antibody Sandwich Enzyme-Linked Immunosorbent Assay). With the survey study, leaf
samples exhibiting symptoms of dwarfism, mosaic, striping, reddening and wrinkling were collected from maize plants suspected in terms of viral diseases from certain areas of Hakkari in June-September 2021. According to DAS-ELISA test results, MMV infection was detected in 13 (14.13%) and MDMV infection in 3 (3.26%) of 92 samples. While MMV and MDMV infections were detected in Otluca and Kırıkdağ where the samples were collected, no virus infections were found in Merzan and the Center. These viral agents were detected serologically for the first time in Hakkari province.

Anahtar Kelimeler

Maize Dwarf Mosaic Virus, Maize mosaic virus, DAS-ELISA, Hakkari

Proje Numarası

FM22BAP1

Kaynakça

• Adams, M. J., Zebrini, F. M., French, R., Rabenstein, F., Stenger, D. C. and Valkonen, J. 2012. The Viruses: Potyviridae. In King, A. M. Q., Lefkowitz, E., Adams, M. J. and Carstens, E. B. (Eds.), Virus Taxonomy: Classification and Nomenclature of Viruses : Ninth Report of the International Committee on Taxonomy of Viruses, Elsevier Academic Press, Waltham MA, pp. 1069-1089.
• Achon, M. A., Serrano, L., Alonso-Duenas, N. and Porta, C. 2007. Complete genome sequences of maize dwarf mosaic virus and sugarcane mosaic virus isolates coinfecting maize in Spain. Archives of Virology, 152: 2073-2078.
• Aguilera, S., Rodríguez-Escobar, J. G., Romero-González, V. N., Osorio-Acosta, F., López-Romero, G. and Silva-Rosales, L. 2019. Identification and abundance of six viruses and a spiroplasma in single and mixed infections in maize fields in Veracruz, Mexico. Revista bio ciencias 6, e419.
• Ali, F. and Yan, J. 2012. Disease resistance in maize and the role of molecular breeding in defending against global threats. J Integr Plant Biol, 54: 134-151.
• Ammar, E. D., Gomez‐Luengo, R. G., Gordon, D. T. and Hogenhout, S. A. 2005. Characterization of Maize Iranian mosaic virus and comparison with Hawaiian and other isolates of Maize mosaic virus (Rhabdoviridae). Journal of Phytopathology, 153(3): 129-136.
• Baloğlu, S., Aktura, T. ve Yılmaz, M. A. 1991. Çukurova Bölgesinde yetiştirilen I. ve II. ürün mısırda mekanik olarak taşınabilen virüslerin saptanması. VI. Türkiye Fitopatoloji Kongresi Bildirileri, 7- 11 Ekim, İzmir, s: 329-332.
• Bremer, K. and Raatikainen, M. 1975. Cereal disease transmitted or caused by aphids and leafhoppers in Turkey. Ann Acad Sci Fenn Biol., 203: 1-14.
• Brewbaker, J. L. 1981. Resistance to maize mosaic virus. In: Gordon, D. T., Knoke, J. K., Scott, G. E. (Eds.). Virus and viruslike diseases of maize in the United States. So. Coop. Ser. Bull., Ohio, pp. 145-151.
• Carter, W. 1941. Peregrinus maidis (Ashm.) and the transmission of corn mosaic. I. Incubation period and longevity of the virus in the insect. Ann Entomol Soc Am, 34: 551-556.
• Clark, M. F. and Adams, A. N. 1977. Characteristics of the microplate method of enzyme-linked immunosorbent assay for the detection of plant viruses. Journal of general virology, 34(3): 475-483.
• Conti, M. 1982. Maize viruses and virus diseases in Italy and other Mediterranean countries. Proc Intern Maize Virus Disease Colloq and Workshop, Wooster, OH, USA, 103-112.
• Damsteegt, V. D. 1981. Exotic virus and viruslike diseases of maize in the United States, Southern Cooperative Series Bulletin, 247.
• Değirmenci, K., B. Akbaş ve Cengiz, R. 2009. Bazı mısır hatlarına ait tohumlarda Maize dwarf mosaic virus (MDMV)'nün varlığının belirlenmesi ve termoterapi uygulaması ile tohumdan arındırılması. Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi, Van, 15-18 Temmuz. s: 203.
• Değirmenci, K., Akbaş, B., Cengiz, R. ve Ertunç, F. 2013. Bazı Mısır Hatlarına Ait Tohumlarda Maize dwarf mosaic virus (MDMV)’nün Varlığının Belirlenmesi ve Termoterapi Uygulaması ile Tohumdan Arındırılması. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 22(2): 69-73.
• Elçi, S., Kolsarıcı, Ö. ve Geçit, H. H. 1987. Tarla Bitkileri. A.Ü.Ziraat Fak.Yay. No:100, Ofset Basım: 30, Ankara.
• Fidan, H. ve Yılmaz, M. A. 2004. Çukurova Bölgesi mısır ekim alanlarında zararlı spiroplasma ve önemli virüs hastalık etmenlerinin saptanması. Türkiye I. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, 8-10 Eylül 2004, Samsun, 210.
• Ford, R. E., Tosic, M. and Shukla, D. D. 2004. Maize dwarf mosaic virus. AAB Descriptions of Plant Viruses Online, 341.
• Giolitti, F., Herrera, M. G., Madariaga, M. and Lenardon, S. L. 2005. Detection of Maize Dwarf Mosaic Virus (MDMV). Maydica, 50: 101-104.
• Haji, V. J., Abduljalil, Z. A. and Kassim, N. A. 2022. Maize dwarf mosaic virus: a new causal agent inducing disease in rice plants of the fields of Kurdistan Region of Iraq. Tropical Plant Pathology, 1-9.
• Hogenhout, S. A., Redinbaugh, M.G. and Ammar, E-D. 2003. Plant and animal rhabdovirus host range: a bug’s view. Trends Microbiol., 11: 264-271.
• İlbağı, H., Rabenstein, F., Habekuss, A., Ordon, F. ve Çıtır, A. 2006. Incidence of virus diseases in maize fields in the Trakya region of Turkey. Phytoprotection, 87(3): 115-122.
• İlbağı, H. ve Geyik, S. 2014. Türkiye’de Bursa İli Mısır (Zea mays L.) Tarlalarında Görülen Virüs Hastalıklarının Saptanması. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(1): 122-125.
• Kırtok, Y. 1998. Mısır Üretimi ve Kullanımı. Kocaoluk Basım ve Yayınevi, İstanbul.
• Kim, M. K., Kwak, H. R., Lee, S. H., Kim, J. S., Kim, K. H., Cha, B. J. and Choi, H. S. 2011. Characteristics of Cucumber mosaic virus isolated from Zea mays in Korea. The Plant Pathology Journal, 27(4): 372-377.
• Koike, H. and Gillaspie, A. G. 1976. Strain M. A new strain of sugarcane mosaic virus. The Plant Diseases Reporter, 60: 50-54.
• Kunkel, L. O. 1921. A possible causative agent for the mosaic disease from corn Hawaii Sugar Expt. Stn Bull Bot Ser, 3: 44-58.
• Kün, E. 1997. Tahıllar II (Sıcak İklim Tahılları), Ank. Üniv. Ziraat Fak. Yay. No:1452, Ders Kitabı No: 432, Ankara.
• Lapierrei, H. and Signoret, P. A. 2004. Viruses and virus diseases of Poaceae (Gramineae). INRA Ed, Paris.
• Ming, R., Brewbaker, J. L., Pratt, R. C, Musket, T. A. and McMullen, M. D. 1997. Molecular mapping of a major gene conferring resistance to maize mosaic virus. Theor Appl Genet, 95: 271-275.
• Mohammadi, M. R. and Hajieghrari, B. 2009. Sugarcane mosaic virus: The causal agent of mosaic disease on sorghum (Sorghum bicolor L.) in Tehran province of Iran. African Journal of Biotechnology, 8(20): 5271- 5274.
• Okay, D. ve Yazgan, S. 2016. Farklı Su Uygulama Düzeylerinin Mısır Bitkisi Verimi Üzerine Etkisi. Bursa Uludag Üniv. Ziraat Fak. Der, 30 (1): 1-12.
• Panayotou, P. C. 1980. Maize dwarf mosaic virus in Greece. Plant Dis, 64: 803-804.
• Petrik, K., Sebestyen, E., Gell, G. and Balazs, E. 2010. Natural insertions within the N terminal region of the coat protein of Maize dwarf mosaic potyvirus (MDMV) have an effect on the RNA stability. Virus Genes, 40: 135-139.
• Redinbaugh, M. G. and Pratt, R.C. 2009. Virus resistance. In: Bennetzen, J. L. and Hake, S. C. (Eds) Handbook of maize: its biology. Springer, New York, pp. 251-268.
• Shurtleff, M. C. 1980. Compendium of corn diseases. St. Paul, M.N. American Phytopathological Society, 60- 63.
• Şahin, S. 2001. Türkiye’de Mısır Ekim Alanlarının Dağılışı ve Mısır Üretimi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1): 73-90.
• Teakle, D. S. and Grylls, N. E. 1973. Four strains of sugarcane mosaic virus infecting cereals and other grasses in Australia. Australian Journal of Agricultural Resesearch, 24: 465-477.
• Tobias, I. and Palkovics, L. 2004. An unusual feature at the N-terminal end of the coat protein of Maize dwarf mosaic virus isolated in Hungary. Journal of Phytopathology, 152: 445-447.
• Toksöz, Y. ve Kutluk-Yılmaz, N. D. 2016. Samsun ilinde mısır (Zea mays L.) üretim alanlarında enfeksiyon oluşturan virüslerin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilim. Derg., 31: 199-206.
• Tosic, M., Krstic, B. and Jankovic, D. 1990. Epidemijska pojava mozaiène krljavosti kukuruza u Jugoslaviji. Zašt Bilja, 41: 81-93.
• Tsai, J. H. 1975. Occurrence of a corn disease in Florida transmitted by Peregrinus maidis. The Plant Disease Reporter, 59: 830-833.
• Tsai, J. H. and Brown, L. G. 1989. Maize dwarf mosaic virus. Division of Plant Industry. Fla. Dept. Agric. & Consumer Serv. Plant Path., Circular, 320.
• Trzmiel, K. and Hasiów-Jaroszewska, B. 2022. Development of reverse transcription-loop-mediated isothermal amplification assay for the detection of genetically different isolates of maize dwarf mosaic virus. Journal of Plant Protection Research, 302-306.
• Wang, J. G., Zheng, H. Y., Chen, H. R., Adams, M. J. and Chen, J. P. 2010. Molecular diversities of sugarcane mosaic virus and sorghum mosaic virus isolates from Yunnan province, China. Journal of Phytopathology, 158: 427-432.
• White, D. G. 1999. Compendium of corn diseases 3th ed., Aps Press, St Paul MN, pp. 38-43.
• Williams, L. E. and Alexander, L. J. 1965. Maize dwarf mosaic, a newcorndisease. Phytopathology, 55: 802- 804.