Hendek İlçesi Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Buzağılarda Yaşama Gücü İle İlgili Yönetsel Uygulamalar- II

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 2, 323 - 341, 08.12.2023

Merve Karaca , Mehmet Koyuncu

https://doi.org/10.20479/bursauludagziraat.1238610

Öz

Bu araştırma Sakarya ili Hendek ilçesi süt sığırcılığı işletmelerinde buzağılarda yaşama gücü ile ilişkili
yönetsel uygulamalar konusunda bilgi, fikir ve davranışları belirlemek, mevcut işletmelerin durumunu analiz etmek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada Türkvet ve e-ıslah sistemi veri tabanına kayıtlı Hendek ilçesindeki 10 baş ve üzeri süt sığır varlığına sahip işletmeler belirlenmiştir. Örnek büyüklüğünün belirlenmesinde tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Belirlenen işletmeler 10-20, 21-30, 31-40, 41-50 ve 50 baş üzeri sığır varlığına sahip olan işletmeler olmak üzere 5 gruba ayrılmıştır. Bu kapsamda işletme ile ilgili genel veriler alındıktan sonra buzağıların bakım ve yönetimine yönelik olarak kolostrum kullanımı, besleme uygulamaları, sağlık koruma ve barındırma gibi temel konu başlıklarına yönelik sorular değerlendirilmiştir. Buzağılara içirilen süt; pazarlanan süt, pazarlanan+atık süt ve pazarlanan süt+süt ikame olarak üç şekilde verilmektedir. İşletmelerin büyüklükleri kapsamında süt verme döneminde tüketilen sütlerin kaynakları arasındaki fark önemli bulunmuştur (P<0.05). İlk 30 günlük yaşa kadar 30 baş üzeri kapasiteye sahip işletmelerde yaklaşık 8 litre süt verildiği (P<0.05), küçük işletmelerde anadan süt emme veya daha az süt verme tercih edilmektedir. İşletmeler buzağıların yoğun ve kaba yeme ulaşma konusunda hassas davranmakta, genel olarak ilk haftadan itibaren uygulamaktadırlar. Buzağı beslemede kullanılan yoğun yemin yaklaşık %70’i pelet formundadır. Buzağıların sütten kesim yaşı 40 baş ve altı işletmelerde 90. gün, 40 baş üzeri işletmelerde ise 90. ve 120. gün sonrasıdır (P<0.05). Sütten kesimde dikkate alınan yaş kriteri, canlı ağırlık ve yem tüketiminden daha önemlidir (P<0.05). Buzağıların barındırılması küçük ölçekli işletmelerde genellikle gruplar halinde (%60) olurken, kapasitenin artmasına bağlı olarak tercihler içinde bireysel bölmeler (%70) öne çıkmaktadır. Buzağı barınakları için küçük
ölçekli işletmeler metal, ağaç ve tuğla, büyük ölçekli işletmeler ise ağırlıklı olarak plastik ve metalden yapılmış malzemeleri tercih etmektedirler (P<0.05). Buzağıların bireysel bölmelerde tutulma süresi olarak sekiz hafta ve üzeri tercih edilmektedir (P<0.05).

Anahtar Kelimeler

Buzağı, yaşama gücü, refah, kolostrum, sürü büyüklüğü, sürü yönetimi

Managerial Practices Related to The Survival of Calves in Dairy Cattle Breeding Farms in Hendek District-II

Öz

This research was conducted out to determine the knowledge, ideas and behaviors related to the
managerial practices of calf survival in dairy cattle farms in Hendek district of Sakarya province, and to analyze the status of the existing farms. In the research, were identified farms which are registered to Turkvet and e-breeding system database having 10 or more dairy cattle in Hendek district. Random sampling method was used to determine the sample size. The identified farms are divided into 5 groups which are 10-20 heads, 21-30 heads, 31-40 heads, 41-50 heads and over 50 heads of cattle. In this context, after obtaining general data about the farms, questions related to the main topics about the care and management of calves such as colostrum use, feeding practices, health protection and housing were evaluated. Milk-fed to calves, marketed milk, marketed milk + waste milk, and marketed milk + milk replacer are given in three ways. Within the scope of the size of the farms, the difference between the source of the milk consumed during the milk feeding period was found to be significant (P<0.05). Until the first 30 days of age, in farms with a capacity of over 30 heads, approximately 8 liters of milk are given (P<0.05), while in small farms, sucking milk from the mother or giving less milk is preferred. Farms are sensitive about reaching the concentrate and rough feed of the calves, and they generally
apply it from the first week. The concentrated feed used in calf feeding is approximately 70% in pellet form. The weaning age of the calves is 90 days in farms with 40 heads and below and after 90 and 120 days in farms over 40 heads (P<0.05). Age criterion taken into consideration at weaning was found to be more important than body weight and feed consumption (P<0.05). While the calves are housed mainly in groups (60%) in small-scale farms, individual pens (70%) stand out among the preferences due to the increase in capacity. Small-scale farms prefer metal, wood, and brick, and large-scale farms mainly plastic and metal materials for calf shelters (P<0.05). Eight weeks or more is preferred for keeping calves in individual pens (P<0.05).

Anahtar Kelimeler

calf, survival, welfare, colostrum, herd size, herd management

Kaynakça

• Akbay, A.H. 2010. Tekirdağ ili süt sığırı işletmelerinin hayvan refahına uyumu. Yüksek Lisans Tezi, NKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• Anonymous, 1997. Dairy 1996, Part III: Reference of Dairy Cattle Health and Health Management Practices in the United States, 1996. USDA, National Animal Health Monitoring System, Fort Collins, CO.
• Anonymous, 2006. Scientific opinion of the panel on animal health and welfare (AHAW Panel) on a request from the European Commission on the risks of poor welfare in intensive calf farming systems. An update of the scientific veterinary committee report on the welfare of calves. The EFSA Journal, 366: 1-36.
• Arthington, J. 1999. Colostrum management in newborn calves. The Florida Cattleman and Lıvestock Journal, November
• Borderas, T.F., De Passillé, A.M. and Rushen, J. 2009. Feeding behavior of calves fed small or large amounts of milk. J. Dairy Sci., 92:2843–2852.
• Chowdhury, S., Barua, S.R., Rakib, T.M., Rahman, M.M., Ferdushy, F., Hossain, M.A., Islam, M.S. and Masuduzzaman M. 2017. Survey of calf management and hygiene practices adopted in commercial dairy farms in Chittagong, Bangladesh. Advances in Animal and Veterinary Sciences, 14-22.
• Chua, B., Coenen, E., Delen, J. and Weary, D.M. 2002. Effects of pair verses individual housing on the behavior and performance of dairy calves. J. Dairy Sci., 85: 3360-3364.
• Davis, C.L. and Drackley, J.K. 1998. The development, nutrition, and management of the young calf. Iowa State Univ. Press, Ames.
• De Paula Vieira, A., Guesdon, V., De Passille, A.M., Von Keyserlingk, M.A.G. and Weary, D.M. 2008. Behavioural indicators of hunger in dairy calves. Appl. Anim. Behav. Sci., 109: 180-189.
• Earley, B. and Fallon, R.J. 1999. Calf health and immunity. Teagasc, Grange Research Centre, Dunsany, Co. Meath. Beef Production Series No:17.
• Godden, S., Feirtag, J., Green, L., Wells, S. and Fetrow, J. 2003. A review of issues surrounding the feeding of waste milk and colostrum. Proc. of the Minnesota Dairy Health Conference. College of Veterinary Medicine, University of Minnesota, St. Paul, MN, pp: 49-61.
• Godden, S.M., Fetrow, J.P., Freitag, J.M., Green, L.R. and Wells, S.J. 2005. Economic analysis of feeding pasteurized non-salable milk versus conventional milk replacer to dairy calves. J. Am. Vet. Med. Assoc., 226: 1547-1554.
• Godden, S. 2008. Colostrum Management for Dairy Calves. Veterinary Clinics of North America: Food Animal Practice, 24(1): 19–39.
• Hanninen, L., Hepola, H., Rushen, J., De Passillé, A.M., Pursiainen, P., Tuure, V.M., Syrjälä-Qvist, L., Pyykkönen, M. and Saloniemi, H. 2003. Resting behaviour, growth and diarrhea incidence rate of young dairy calves housed individually or in groups in warm or cold buildings. Acta Vet. Scand., 53: 21-28.
• Hotzel, M.J., Longo, C., Balca˜o, L.F., Cardoso, C.S. and Costa J.H.C. 2014. A survey of management practices that influence performance and welfare of dairy calves reared in southern Brazil. Plos one, 9(12): 1-17.
• Jasper, J. and Weary, D.M. 2002. Effects of ad libitum milk intake on dairy calves. J Dairy Sci., 85: 3054-3058.
• Jensen, M.B., Vestergaard, K.S., Krohn, C.C. and Munksgaard, L. 1997. Effect of single versus group housing and space allowance on responses of calves during open-field tests. Appl. Anim. Behav. Sci. 54: 109-121.
• Kavuncu, O. 2019. Örnekleme yöntemleri. http://www.orhankavuncu.com/index.php/bilimsel-arastirma-yontemleri/172-bolum-dort- (Date of access: 18.12.2019).
• Kertz, A.F., Reutzel, L.F. and Mahoney, J.H. 1984. Ad libitum water intake by neonatal calves in its relationship to calf starter intake, weight gain, feces score, and season. J. Dairy Sci., 67: 2964–2969.
• Khan, M.A., Lee, H.J., Lee, W.S., Kim, H.S., Ki K., Hur, T., Suh, G.H., Kang, S.J. and Choi, Y.J. 2007. Structural growth, rumen development, and metabolic and immune responses of holstein male calves fed milk through step-down and conventional methods. J. Dairy Sci. 90:3376-3387.
• Klein‑Jobstl, D., Arnholdt, T., Sturmlechner, F., Iwersen M. and Drillich M. 2015. Results of an online questionnaire to survey calf management practices on dairy cattle breeding farms in Austria and to estimate differences in disease incidences depending on farm structure and management practices. Acta Vet Scand, 57:44.
• Koyuncu, M. and Altınçekiç, Ş.Ö. 2007. Çiftlik hayvanlarında refah. Bursa Uludag Üniv. Ziraat Fak. Derg., 21 (2): 57-64.
• Koyuncu, M. and Karaca, M. 2018. Buzağılarda yaşama gücünün anahtarı, “kolostrum”. Journal of Animal Production, 59 (1): 67-78.
• Livesey, C.T., Harrington, T., Johnson, A.M., May, S.A. and Metcalf, J.A. 1998. The effect of diet and housing on the development of sole haemorrhages, white line haemorrhages and heel erosions in Holstein heifers. Anim. Sci. 67:9–16.
• Losinger, W.C. and Heinrichs, A.J. 1997. Management practices associated with high mortality among preweaned dairy heifers. J. Dairy Res., 64: 1–11.
• Morin, D.E., Constable, P.D., Maunsell, F.P. and Mccoy, G.C. 2001. Factors associated with colostral specific gravity in dairy cows. J. Dairy Sci., 84(4): 937-943.
• Minitab Inc., 2014. MINITAB release 17: statistical software for Windows. (Minitab Inc, USA.).
• Okuyucu, İ.C. 2016. Siyah Alaca sığırlarda kolostrum kalitesi ve süt bileşiminin buzağıların büyüme performansına etkileri. Yüksek Lisans Tezi, OMÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Samsun.
• Quigley, J.D., Drewry, J.J. and Martin, K.R. 1998. Estimation of plasma volume in Holstein and Jersey calves. J. Dairy Sci. 81:(5): 1308-1312.
• Rincker, L., Davis, L., Vandehaar, M., Wolf, C., Liesman, J., Chapin, L. and Nielson, M.W. 2006. Effects of an intensified compared to a moderate feeding program during the preweaning phase on longterm growth, age at calving, and first lactation milk production. J. Dairy Sci., 89: 438.
• Rushen, J., De Passillé, A. M. Von Keyserlingk, M.A.G. and Weary, D.M. 2008. The Welfare of Cattle. Springer, Dordrecht, the Netherlands.
• Santos, GD. and Bittar, C.M.M. 2015. A survey of dairy calf management practices in some producing regions in Brazil. Revista Brasileira de Zootecnia, 44 (10): 361-370.
• Selim, S.A. and Cullor, J.S. 1997. Number of viable bacteria and presumptive antibiotic residues in milk fed to calves on commercial dairies. J. Am. Vet. Med. Assoc., 211: 1029-1035.
• Singin, E. 2016. Current status of animal welfare and practices in beef cattle holdings in Elazig province. Yüksek Lisans Tezi, BÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Bingöl.
• Svensson, C., Lundborg, K., Emanuelson, U. and Olsson, S.O. 2003. Morbidity in Swedish dairy calves from birth to 90 days of age and individual calf-level risk factors for infectious diseases. Prev. Vet. Med., 58: 179- 197.
• Stanek, S., Zink, V., Dolezal, O. and Stolc, L. 2014. Survey of preweaning dairy calf-rearing practices in Czech dairy herds. J. Dairy Sci., 97: 3973-3981.
• Şahanoğlu, E. 2014. Afyonkarahisar ili süt sığırcılığı işletmelerinde hayvan refahının barınak ve yetiştirme şartları yönünden değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, KÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Afyonkarahisar.
• Şeker, G., Tasalı H. and Güler H. 2012. Muş ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. F.Ü. Sağ. Bil. Vet. Derg., 26(1): 09-16.
• Tokgöz, B.S., Özdemir, R., Turut N., Mirioğlu, M., İnce, H., Mahanoğlu, B., Yoldas, A. and Tuzcu N. 2013. Adana bölgesinde görülen neonatal buzağı enfeksiyonlarının morbidite ve mortaliteleri ve risk faktörlerinin belirlenmesi. AVKAE Derg., 3(1): 7-14.
• Uzal, S. and Uğurlu N. 2006. Konya ili besi sığırı işletmelerinin yapısal analizi. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (40): 131-139.
• Vasseur, E., Borderas, F., Cue, R.I., Lefebvre, D., Pellerin, D., Rushen, J., Wade, K.M. and Passillé A.M. 2010. A survey of dairy calf management practices in Canada that affect animal welfare. J. Dairy Sci., 93:1307- 1315.
• Wells, S.J., Dargatz, D.A. and Ott, S.L. 1996. Factors associated with mortality to 21 days of life in dairy heifers in the United States. Preventive Veterinary Medicine, 29: 9-19.