GÖÇMEN PERSPEKTİFİNDEN SAĞLIK BAKIM SİSTEMİNE GÜVEN: ALMANYA’DAKİ TÜRK BİREYLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 14 - 24, 15.10.2025

Elif Uruç Öztürk , İbrahim Öztürk

https://doi.org/10.47257/busad.1726753

Öz

Hastanın sağlık kurumuna ve sağlık hizmeti sunucularına duyduğu güven düzeyinin, sağlık hizmetlerinin verimliliğini önemli ölçüde etkilediği bilinmektedir. Geçmişten günümüze Almanya’ya gerçekleştirilen göçler sebebiyle Almanya’da yaşayan Türk nüfusu azımsanmayacak derecede yüksektir. Bu araştırmada, Almanya’nın Köln şehrinde bulunan bir kliniği ziyaret eden Türk hastaların, Almanya sağlık bakım hizmetlerine güven düzeyi ve bu güvenin çeşitli demografik verilere bağlı değişkenliği incelenmiştir. Nicel araştırma deseninin kullanıldığı çalışmada, 15-30 Temmuz tarihleri arasında bir diş kliniğini ziyaret eden 120 Türk kökenli bireyden anket yoluyla veri toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak, Egede ve Ellis tarafından geliştirilen ve Dinç ve arkadaşları tarafından Türkçeye uyarlanan “Çok Boyutlu Sağlık Sistemine Güven Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler SPSS 25 programında analiz edilmiştir. SPSS 22 paket programı ile nicel veri analizinin gerçekleştirildiği çalışmada, sağlık bakım hizmetlerine güven düzeyinin orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Cinsiyet açısından güven düzeyinde bir farklılık tespit edilmemiş, ancak 36-45 yaş aralığında diğer yaş gruplarına göre daha az güven olduğu, eğitim seviyesi yüksek olan bireylerde güven düzeyinin de daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada sağlık hizmetlerine orta düzeyde güven duyulduğu söylenebilmektedir. Elde edilen bulgular, göçmen topluluklarda sağlık sistemine duyulan güvenin, yalnızca bireysel faktörlerle değil; aynı zamanda yaşantılar, sağlık sistemiyle etkileşim sıklığı ve bilgi düzeyi gibi değişkenlerle şekillendiğini göstermektedir. Çalışma, Almanya’daki Türk nüfusa yönelik bu alanda yapılmış az sayıdaki araştırmadan biri olması açısından literatüre katkı sunmaktadır. Gelecek çalışmalarda, daha geniş örneklemlerle Türkiye-Almanya karşılaştırmalı analizlerin yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Hizmetlerine Güven , Göçmen Sağlığı , Türk Diasporası

TRUST İN THE HEALTH CARE SYSTEM FROM A MİGRANT PERSPECTİVE: AN EVALUATİON OF TURKİSH INDİVİDUALS İN GERMANY

Öz

It is known that the level of trust patients have in healthcare institutions and providers significantly affects the efficiency of healthcare services. Due to migration from past to present, the Turkish population living in Germany is considerably high. This study examines the level of trust Turkish patients have in the German healthcare system and how this trust varies according to different demographic factors. The study employed a quantitative research design, and data were collected through a survey conducted between July 15 and 30 with 120 individuals of Turkish origin who visited a dental clinic in the city of Cologne, Germany. As a data collection tool, the “Multidimensional Trust in Health Care Systems Scale,” developed by Egede and Ellis and adapted into Turkish by Dinç et al., was used. Data were analyzed using SPSS version 25. The study found that the overall level of trust in healthcare services was moderate. No significant difference in trust levels was found based on gender; however, individuals aged 36–45 had lower trust levels compared to other age groups, and those with higher education levels demonstrated greater trust. The findings suggest that trust in healthcare services is at a moderate level. The results indicate that trust in the healthcare system among immigrant communities is shaped not only by individual factors but also by lived experiences, frequency of interaction with the health system, and knowledge level. This study contributes to the literature as one of the few studies conducted on the Turkish population in Germany in this field. Future research is recommended to conduct comparative analyses between Turkey and Germany with larger samples.

Anahtar Kelimeler

Trust in Health Care , Immigrant Health , Turkish Diaspora

Kaynakça

• Alrubaiee, L., Alkaa'ida, F. (2020). The mediating effect of patient satisfaction in the patients' perceptions of healthcare quality – patient trust relationship. International Journal of Marketing Studies, 12(3), 24–37. https://doi.org/10.5539/ijms.v12n3p24
• Atıcı, E. (2007). Hasta-hekim ilişkisini etkileyen unsurlar. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 33(2), 91–96. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/420633
• Baroudi, M., Goicolea, I., Hurtig, A.-K., San Sebastián, M. (2022). Social factors associated with trust in the health system in northern Sweden: A cross-sectional study. BMC Public Health, 22(1), 881. https://doi.org/10.1186/s12889-022-13332-4
• Beller, J., Schäfers, J., Haier, J., Geyer, S. and Epping, J. (2023). Trust in healthcare during COVID-19 in Europe: Vulnerable groups trust the least. Journal of Public Health, 31, 1495–1504. https://doi.org/10.1007/s10389-022-01705-3
• Cao, Q., Krok-Schoen, J. L., Guo, M., Dong, X. (2023). Trust in physicians, health insurance, and health care utilization among Chinese older immigrants. Ethnicity & Health, 28(1). https://doi.org/10.1080/13557858.2022.2027881 Chambers, S. (2020). Why the economic aspects of healthcare are not unique. Sultan Qaboos University Medical Journal, 20(2), 165–172. https://doi.org/10.18295/squmj.2020.20.02.006
• Dinç, L., Korkmaz, F. , Karabulut, E. (2013). A validity and reliability study of the Multidimensional Trust in Health-Care Systems Scale in a Turkish patient population. Social Indicators Research, 113(1), 107–120. https://doi.org/10.1007/s11205-012-0084-y
• Donar, G. B., Başköy, Y. H., Arslan, D. T. ve Yeşilaydın, G. (2024). Sağlık bakım sistemine duyulan güven düzeyinin belirlenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(2), 290–302. https://doi.org/10.34087/cbusbed.1404809
• Dong, E., Xu, T., Sun, X., Wang, T., Wang, Y., Shi, J. (2023). Association between acculturation and physician trust for internal migrants: A cross-sectional study in China. PLOS ONE, 18(3), e0280767. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0280767
• Egede, L. E., Ellis, C. (2008). Development and testing of the Multidimensional Trust in Health Care Systems Scale. Journal of General Internal Medicine, 23(6), 808–815. https://doi.org/10.1007/s11606-008-0613-1
• Ertong, G. (2011). Niklas Luhmann’ın sosyal sistemler kuramı ve güven tartışmaları bağlamında sağlık sistemi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2). https://doi.org/10.1501/sbeder_0000000032
• Hall, M. A., Dugan, E., Zheng, B., Mishra, A. K. (2001). Trust in physicians and medical institutions: What is it, can it be measured, and does it matter? Milbank Quarterly, 79(4), 613–639. https://doi.org/10.1111/1468-0009.00223
• Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39(1), 31–36. https://doi.org/10.1007/BF02291575
• Kılıç, S. (2016). Cronbach alfa güvenilirlik katsayısı. Ruhsal Bozukluklar Dergisi, 6(1), 47–48. https://doi.org/10.5455/jmood.20160307122823
• Madar, A. A., Mæland, S., Gjelland, K., Hovlid, E. (2022). COVID-19: Information access, trust and adherence to health advice among migrants in Norway. Archives of Public Health, 80, 15. https://doi.org/10.1186/s13690-021-00764-4
• Meyer, S. B., Brown, P., Calnan, M., Ward, P. R., Little, J., Betini, G. S., Filice, E. (2024). Development and validation of the Trust in Multidimensional Healthcare Systems Scale. International Journal for Equity in Health, 1–18. https://doi.org/10.1186/s12939-024-02162-y
• Nal, M. (2021). Türkiye’de sağlık hizmetleri sistemine güven. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1–10. https://doi.org/10.46413/boneyusbad.863269
• Ozawa, S., Sripad, P. (2013). How do you measure trust in the health system? A systematic review of the literature. Social Science & Medicine, 91, 10–14. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2012.04.005
• Öztürk, E. U., Bülbül, A., Talmaç, N. (2023). Aşı okuryazarlığı ve aşı tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(4), 315–322. https://doi.org/10.52791/aksarayiibd.1314495
• Pellegrini G. (2017). Climate change as a political challenge:a new vision of public engagement, in Fiorani L. et al., ENEA, Roma
• Rosanas, J. M., Velilla, M. (2003). Loyalty and trust as the ethical bases of organizations. Journal of Business Ethics, 44(1), 49–59. https://doi.org/10.1023/a:1023238525433
• Savaş, S. T., Knipper, M., Duclos, D., Sharma, E., Ugarte-Gurrutxaga, M. I., Blanchet, K. (2024). Migrant-sensitive healthcare in Europe: Advancing health equity through accessibility, acceptability, quality, and trust. The Lancet Regional Health – Europe, 41, 100805. https://doi.org/10.1016/j.lanepe.2023.100805
• Şahin, M., Yılmaz, S., Akkaya, V. B. (2016). Sağlık hizmetleri ve hemşirelik bakımına ilişkin güven. Uluborlu Mesleki Bilimler Dergisi, 1(1), 1–12. https://dergipark.org.tr/tr/pub/umbd/issue/81868/1388913
• Tengilimoğlu, D., Işık, O., Akbolat, M. (2021). Sağlık işletmeleri yönetimi (8. baskı). Nobel Yayıncılık.
• Usta, D., Korkmaz, F. (2020). Trust levels in the healthcare system of the patients receiving services. Cukurova Medical Journal, 45(3), 860–870. https://doi.org/10.17826/cumj.647412
• Yılmaz, G. G. (2017). Avrupa’da yaşayan Türkiyelilere dair gurbetçi ve Almancı söylemlerinin yeniden düşünülmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22, 1473–1490. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1014297
• Yılmaz, S., Akkaya, V. B. (2009). Measuring trust component in patient-physician relationship in dermatology. Türkderm- Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi Dergisi, 43, 89–94. https://jag.journalagent.com/turkderm/pdfs/TURKDERM_43_3_89_94.pdf