Covid-19 Sürecinde Rekreatif Faaliyetlere Katılan Bireylerin Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 91 - 104, 30.04.2021

Yalçın Tükel

Öz

Amaç: Bu çalışma, Covid-19 sürecinde bireylerin serbest zaman faaliyetlerine katılımları ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Çalışmada ilişkisel tarama araştırma modeli kullanılarak; katılımcıların serbest zaman faaliyetlerine katılımları ile psikolojik sağlamlıklarında ortaya çıkan değişim incelenmiştir. Bu araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de farklı şehirlerde ikamet eden 550 (245 kadın, 305 erkek) katılımcı oluşturmaktadır. Araştırma örneklemindeki katılımcıların yaş ortalaması ise 35,1±9,3 yıl’dır. Araştırma
verilerinin toplanmasında kişisel bilgi formu, rekreatif aktivitelere katılım düzeylerini belirleyici sorular ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (KPSÖ) kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde Bağımsız Örneklem t Testi tekniği kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışmada ‘’Covid-19 öncesinde ve sürecinde aktif spor yapan’’ katılımcıların psikolojik sağlamlık puan ortalamaları anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p<0.05). Covid-19 öncesinde ve sürecinde psikolojik sağlamlık puan ortalamalarında ‘’sosyal aktivite yapma’’ durumuna bağlı anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0.05). Ayrıca ‘’Covid-19 öncesinde kültürel ve sanatsal etkinliklerde aktif olan’’ katılımcıların psikolojik sağlamlık puan ortalamaları anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p<0.05). ‘’Covid-19 sürecinde kültürel ve
sanatsal aktivitelerde aktif olan’’ katılımcıların psikolojik sağlamlık puan ortalamalarında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0.05).
Sonuç: Bu çalışmanın araştırma bulgularına göre, katılımcıların Covid-19 sürecinde psikolojik sağlamlıklarının kısmen düşük düzeyde olduğu görülmüştür. Fakat Covid-19 pandemi öncesi ve sürecindesportif etkinliklere aktif bir şekilde katılan bireylerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Aktif spor yapma, Covid-19, psikolojik sağlamlık

Kaynakça

• Bale, J.M., Gazmararian, J.A., ve Elon, L. (2015). Effect of the work environment on using time at work to exercise. American Journal of Health Promotion, 29(6), 345-352.
• Block, J. ve Kremen, A. M. (1996). IQ and ego resiliency: Conceptual and empirical connections and separateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70 (2), 349-361.
• Callow, D.D., Arnold-Nedimala, N.A., Jordan, L.S., Pena, G.S., Won, J., Woodard, J.L.,Smith, J.C. (2020). The mental health benefits of physical activity in older adults survive the COVID-19 pandemic. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 28 (10), 1046-1057.
• Chan, D.K.C., Zhang, C.Q., ve Weman-Josefsson, K. (2020). Why people failed to adhere to COVID-19 preventive behaviors? Perspectives from an integrated behavior change model Infection Control and Hospital Epidemiology, 15, 1-2
• Chen, P., Mao, L., Nassis, G.P., Harmer, P., Ainsworth, B.E., Li, F. (2020). Coronavirus disease (COVID19): the need to maintain regular physical activity while taking precautions. Journal of Sport and Health Science, 9,103–104.
• Cho, J.H., ve Kim, Y.J. (2016). The Impact of Physical Activity on Quality of Life and Subjective Health. Asian Journal of Exercise and Sports Science, 4, 65-72.
• Conway, L.G., Woodard, S.R., ve Zubrod, A. (2020). Social psychological measurements of Covid-19: coronavirus perceived threat, government response, ımpacts, and experiences questionnaires. PsyArXiv Preprints, 21 Mart 2021 tarihinde https://psyarxiv.com/z2x9a/ adresinden erişildi.
• Çetiner, H. ve Yayla, Ö. (2017). Turizm lisans eğitimi alan öğrencelerin animatörlük mesleğine yönelik tutumları üzerine bir araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 4 (3), 1-12
• Da Silva, M. A., Singh-Manoux, A., Brunner, E. J., Kaffashian, S., Shipley, M. J., Kivimäki, M., Nabi, H. (2012). Bidirectional association between physical activity and symptoms of anxiety and depression: the Whitehall II study. European Journal of Epidemiology, 27 (7), 537-546.
• Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness ve Well-Being, 1 (3), 93-102.
• Du, R.H., Liang, L.R., Yang, C.Q., Wang, W., Cao, T.Z., Li, M., Guo, G,Y,, Du, J., Zheng, C.L., Zhu, Q., Hu,
• M., Li, X.Y., Peng, P., Shi, H.Z. (2020). Predictors of mortality for patients with COVID-19 pneumonia caused by SARS-CoV-2: a prospective cohort study. European Respiratory Journal, 55 (5), 2000524.
• Eskiler, E., Yıldız, Y., ve Ayhan, C. (2019). The effect of leisure benefits on leisure satisfaction: extreme sports. Turkish Journal of Sport and Exercise, 21 (1), 16-20.
• Finney, S.J., ve DiStefano, C. (2006). Non-normal and categorical data in structural equation modeling. Structural Equation Modeling: A Second Course, 10 (6), 269-314.
• Gonzeles, M.D., Bernabe, B., ve Campos-Izquierdo, A. (2016). Job satisfaction of sport and physical activity minstuctors in spain according to gender and age. South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, 38 (1), 1-12.
• Güzel, P., Yildiz, K., Esentaş, M., ve Zerengök, D. (2020). “Know-How” to Spend Time in Home Isolation during COVID-19; Restrictions and Recreational Activities. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7(2), 122-131.
• Hamer, M., Stamatakis, E., ve Steptoe, A. (2009). Dose-response relationship between physical activity and mental health: the Scottish Health Survey. British Journal of Sports Medicine, 43 (14), 1111-1114.
• Jakobsson, J., Malm, C., Furberg, M., Ekelund, U., ve Svensson, M. (2020). Physical activity during the coronavirus (COVID-19) pandemic: Prevention of a decline in metabolic and immunological functions. Frontiers in Sports and Active Living, 2(57), 1-4..
• Jiménez-Pavón, D., Carbonell-Baeza, A.,ve Lavie, C. J. (2020). Physical exercise as therapy to fight against the mental and physical consequences of COVID-19 quarantine: Special focus in older people. Progress in Cardiovascular Diseases, 63 (3), 386-388.
• Kim, Y.J., ve Cho, J.H. (2020). Correlation between preventive health behaviors and psycho-social health based on the leisure activities of South Koreans in the COVID-19 crisis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17 (11), 4066.
• Kim, Y.J., Cho, J.H., ve Park, Y.J. (2020). Leisure sports participants' engagement in preventive health behaviors and their experience of constraints on performing leisure activities during the COVID-19 pandemic. Frontiers in Psychology, 11, 589708
• Lesser, I. A., ve Nienhuis, C. P. (2020). The impact of COVID-19 on physical activity behavior and wellbeing of Canadians. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17 (11), 3899.
• Liu, S., Yang, L., Zhang, C., Xiang, Y. T., Liu, Z., Hu, S., Zhang, B. (2020). Online mental health services in China during the COVID-19 outbreak. The Lancet Psychiatry, 7(4),17-18.
• López-Bueno, R., Calatayud, J., Casaña, J., Casajús, J. A., Smith, L., ... Tully, M. A. (2020). COVID-19 confinement and health risk behaviors in Spain. Archive of "Frontiers in Psychology", 11, 1426.
• Mota-Pereira, J., Silverio, J., Carvalho, S., Ribeiro, J. C., Fonte, D., Ramos, J. (2011). Moderate exercise improves depression parameters in treatment-resistant patients with major depressive disorder. Journal of Psychiatric Research, 45 (8), 1005-1011.
• Norris, F. H., Tracy, M., ve Galea, S. (2009). Looking for resilience: Understanding the longitudinal trajectories of responses to stress. Social Science and Medicine, 68 (12), 2190-2198.
• Nyenhuis, S. M., Greiwe, J., Zeiger, J. S., Nanda, A., ve Cooke, A. (2020). Exercise and fitness in the age of social distancing during the COVID-19 pandemic. The Journal of Allergy and Clinical İmmunology.In Practice, 8 (7), 2152.
• Olsson, C. A., Bond, L., Burns, J. M., Vella-Brodrick, D. A., Sawyer, S. M. (2003). Adolescent resilience: A concept analysis. Journal of Adolescence, 26 (1), 1-11.
• Owen, N., Sparling, P. B., Healy, G. N., Dunstan, D. W., veMatthews, C. E. (2010). Sedentary behavior: emerging evidence for a new health risk. In Mayo Clinic Proceedings, 85 (12), 1138-1141.Paluska, S.A., ve Schwenk, T.L. (2000). Physical activity and mental health. Sports Medicine, 29 (3), 167-180.
• Punch, K.F. (2013). Introduction To Social Research: Quantitative And Qualitative Approaches. New York: Sage
• Rushing, J.R., D’Antonio, A., ve Needham, M.D. (2019). Spatial patterns of constraints to park visitation among urban populations. Leisure Sciences an Interdisciplinary Journa, 1-27.
• Schrempft, S., Jackowska, M., Hamer, M., ve Steptoe, A. (2019). Associations between social isolation, loneliness, and objective physical activity in older men and women. BMC Public Health, 19 (1), 1-10.
• Shahid, Z., Kalayanamitra, R., McClafferty, B., Kepko, D., Ramgobin, D., Patel, R., Aggarwal, C.S., Vunnam, R., Sahu, N., Bhatt, D., Jones, K., Golamari, R., Jain, R. (2020). COVID‐19 and older adults: what we know. Journal of the American Geriatrics Society, 68 (5), 926-929.
• Smith, B.W., Tooley, E.M., Christopher, P., ve Kay, V.S. (2008). Resilience as the ability to bounceback:Aneglected personal resource? Journal of Positive Psychology, 5, 166-176.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2020). Covid-19 (Sars-Cov-2 Enfeksiyonu) Rehberi, Genel Bilgiler, Epidemiyoloji ve Tanı. 25 Şubat 2021 tarihinde https://covid19.saglik.gov.tr/TR66337/genel-bilgiler-epidemiyoloji-ve-tani.html adresinden erişildi.
• Torkildsen, G. (2006). Leisure and Recreation Management (5th. Ed.), USA: Routledge.
• Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. (2020). 31 İlde 30.04.2020-03.05.2020 tarihlerinde uygulanacak Sokağa Çıkma Kısıtlaması. 25 Şubat 2021 tarihinde https://www.icisleri.gov.tr/31-ilde-30042020-03052020-tarihlerinde-uygulanacak-sokaga-cikma-kisitlamasi adresinden erişildi.
• Umberson, D., ve Karas Montez, J. (2010). Social relationships and health: A flashpoint for health policy. Journal of health and social behavior, 51(Suppl), 54-66.
• Vieta, E., Pérez, V., ve Arango, C. (2020). Psychiatry in the aftermath of COVID-19. Revista De Psiquiatria y Salud Mental, 13 (2), 105-110.
• Williams, C. (2007). Research Methods. Journal of Business and Economic Research, 5 (3), 65-78.
• Yıldız, S.M. (2009). Spor ve fiziksel etkinlik hizmetleri: Geniş bir sınıflama. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (22), 1-10