Modern Sanat Müzelerinde Sergileme Tasarımı: OMM Modern Müzesi, İstanbul Modern ve CerModern Örneği

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 28 - 42, 18.12.2024

Büşra Şahin

Öz

"Sergileme" kavramı, görünmeyeni görünür kılma ve duyulara hitap eden estetik deneyimler yaratma amacıyla kullanılan önemli bir ifade biçimidir. Bu kavram, sanat eserlerinin veya yaratıcı ürünlerin izleyiciyle buluştuğu mekânlarda, zamanla daha da zenginleşerek günümüz çevre grafiği tasarımının bir parçası haline gelmiştir. Sergileme artık yalnızca sanat eserlerini sunma işlevi görmemekte; aynı zamanda mekân, anlatı, teknoloji ve izleyici arasındaki ilişkiyi düzenleyen bütüncül bir tasarım sürecine işaret etmektedir. Sergileme tasarımı, teknolojinin gelişimi ve Şekil iletişim araçlarının çeşitlenmesi ile birlikte statik ve geleneksel sunum biçimlerinden uzaklaşarak, etkileşimli, dijital ve deneyim odaklı bir hale gelmiştir. Günümüz sergilemelerinde mekânsal tasarım, ışıklandırma, dijital medya, interaktif araçlar ve ses-görüntü teknolojileri gibi unsurların bir araya getirilmesi, izleyicilerin pasif bir alıcıdan çok aktif bir katılımcıya dönüşmesine olanak tanır. Bu dönüşüm, sergileme tasarımını sadece sanat alanında değil, müzeler, fuarlar, galeriler ve hatta sanal ortamlar gibi pek çok farklı bağlamda uygulanabilir kılar. Bu araştırmada, sergileme tasarımının gelişimi, değişim dinamikleri ve günümüzde kullanılan modern örnekler OMM Modern Müzesi, İstanbul Modern ve CerModern üzerinden ele alınmaktadır. Aynı zamanda çalışmada sergileme tasarımının farklı disiplinlerden nasıl beslendiği ve mekânla kurduğu çok katmanlı ilişki analiz edilmektedir. İncelemeler, sergileme tasarımının sadece estetik bir sunum biçimi değil, aynı zamanda ziyaretçiyle duygusal ve bilişsel etkileşim kuran bir deneyim tasarımı olduğunu göstermeyi hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Sergi, sergileme tasarımı, müze, galeri

Exhibition Design in Modern Art Museums: OMM Modern Museum, Istanbul Modern and CerModern Example

Öz

The concept of “exhibition” is an important form of expression used to make the invisible visible and to create aesthetic experiences that appeal to the senses. This concept has become a part of today's environmental graphic design by enriching the spaces where artworks or creative products meet the audience. Exhibition is no longer just a function of presenting artworks; it also refers to a holistic design process that regulates the relationship between space, narrative, technology and audience. With the development of technology and the diversification of visual communication tools, exhibition design has become interactive, digital and experience-oriented, moving away from static and traditional forms of presentation. The combination of elements such as spatial design, lighting, digital media, interactive tools and audio-visual technologies in today's exhibitions allows the audience to become an active participant rather than a passive recipient. This transformation makes exhibition design applicable not only in the field of art but also in many other contexts such as museums, fairs, galleries and even virtual environments. In this research, the development of exhibition design, the dynamics of change and the modern examples used today are discussed through OMM Modern Museum, Istanbul Modern and CerModern. At the same time, the study analyzes how exhibition design is fed by different disciplines and the multi-layered relationship it establishes with space. The studies aim to show that exhibition design is not only an aesthetic form of presentation, but also an experience design that establishes emotional and cognitive interaction with the visitor.

Anahtar Kelimeler

Exhibition, exhibition design, museum, gallery

Kaynakça

• O’Doherty B. Beyaz küpün İçinde: Galeri Mekanının İdeolojisi. Sel Yayıncılık; 2010.
• Artun A. Sanatçı Müzeleri. İstanbul: İletişim Yayınları 2005.
• Sözen M. Tanyeli U. Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. Remzi Kitabevi; 2011.
• Erbay M. Müzelerde Sergileme ve Sunum Tekniklerinin Planlanması. Beta; 2011.
• Çetin C. İ Sergileme Kavramı ve Tasarımı Üzerine: 2 Boyutlu ve 3 Boyutlu Sergilemenin Karşılaştırılması. Aydın Sanat 2021;13:19-28.
• Apaçık Radyo - Albertus Seba ve Merak Kabinleri. https://apacikradyo.com.tr/botanitopya/albertus-seba-ve-merak-kabinleri (accessed December 8, 2024).
• Demir Ç. Günümüz Sergileme Tasarımı, Türleri ve Londra’dan Sergileme Tasarmı Örnekleri. Sanat ve Tasarım Dergisi 2009;1.
• Atagök T. Müzelerin Anlaşılır Kılınması, İç Mekân ve Sergi Tasarımları. Mimar-Ist 2002;4:508.
• Çolak B. Tarihsel Süreç İçerisinde Müzelerle Birlikte Değişen Sergileme Mekanları; New York Modern Sanat Müzesi (Moma) Ve Frankfurt Modern Sanat Müzesi (Mmk) Örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2011;1:37–45.
• Çalışkan C. Sergileme Tasarımının Gelişimi ve Müze İle Sanat Galerilerinin Karşılaştırılması. Yıldız Journal of Art and Design 2016;3:26–42.
• Sanat Okur - Diorama Sanatçısı Alper Bıçaklıoğlu İle Harika Bir Söyleşi. https://sanatokur.com/diorama-sanatcisi-alper-bicaklioglu-ile-harika-bir-soylesi/ (accessed December 11, 2024)
• Artun A. Tarih Sahneleri Sanat Müzeleri 2. 4. baskı. İletişim; 2012.
• Park Books - The Museum of Drawers 1970–1977. https://www.park-books.com/en/product/the-museum-of-drawers-1970-1977/412 (accessed December 8, 2024)
• OMM - Odunpazarı Modern Müze. Vuslat - Erol Tabanca Koleksiyonu’ndan Bir Seçki 2019. https://www.omm.art/tr/sergi/vuslat (accessed November 22, 2023).
• İstanbul Modern - Hakkında n.d. https://www.istanbulmodern.org/tr/sergiler/hakkinda_22.html (accessed November 22, 2023).
• CerModern – Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/CerModern (accessed December 4, 2024).
• CerModern Sanatlar Merkezi - Hakkında n.d. http://www.cermodern.org/hakkimizda.html (accessed November 22, 2023).