Çocuklarda Sosyal ve Duygusal Gelişimi Ölçmek İçin Kullanılan Ölçeklerin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 18 - 33, 31.12.2020

Mehmet Akif Kay Mehmet Sağlam

Öz

Bu çalışmanın amacı; sosyal ve duygusal gelişimi ölçmek için kullanılan ölçeklerin incelenmesidir. Sosyal ve duygusal gelişim, gelişimin önemli bir öğesini oluşturmaktadır. Doğru ve etkili sosyal ve duygusal ölçümler gelişimin takibi açısından önemlidir. Bu çalışmada, yöktez veri sisteminde “sosyal ve duygusal” anahtar kelimesiyle ilişkili tezlerde sosyal ve duygusal gelişimi ölçmek için kullanılan ölçekler araştırılmıştır. Yapılan çalışmada erken çocukluk, son çocukluk, ergenlik dönemi ve karma dönemlerde uygulanan toplam 29 ölçek; uygulanan lisansüstü alan, uygulandığı yaş aralığı, yapılış yöntemi ve derecelendirme şekline göre incelenmiştir. Çalışma sonucunda ölçeklerin büyük bir kısmının erken çocukluk döneminde uygulandığı fakat bebeklik dönemine ait ölçeklerin yok denecek kadar az olduğu görülmüştür. Ölçeklerin hazırlanma durumlarına ilişkin elde edilen bulgularda genel olarak ölçek uyarlama çalışmalarının ölçek geliştirme çalışmalarından daha fazla uygulandığı sonucuna varılmıştır. Elde edilen sonuçlar bağlamında, bebeklik döneminde sosyal ve duygusal gelişimi ölçmek için kullanılan ölçeklerin yetersiz olduğu bununla ilgili çalışmaların arttırılması gerektiği anlaşılmıştır. Ayrıca ölçek geliştirme çalışmalarının ölçek uyarlamaya göre az olduğu bu alandaki eksikliğin giderilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal, Duygusal, Gelişim, Ölçek

Investigation of Scales Used to Measure Social and Emotional Development in Children

Öz

The aim of this study is; It is the examination of scales used to measure social and emotional
development. Social and emotional development constitutes an important element of development.
Correct and effective social and emotional measurements are important for tracking development. In
this study, the scales used to measure social and emotional development in theses related to the
keyword "social and emotional" in the yokktez data system were investigated. In the study, a total of
29 scales applied in early childhood, late childhood, adolescence and mixed periods; The graduate
field applied was examined according to the age range in which it was applied, the method of
application and the grading style. As a result of the study, it was seen that most of the scales were
applied in early childhood, but the scales belonging to the infancy period were almost nonexistent. In
the findings obtained regarding the preparation status of the scales, it was concluded that, in general,
scale adaptation studies were applied more than scale development studies. In the context of the results
obtained, it was understood that the scales used to measure social and emotional development in
infancy were insufficient, and studies on this should be increased. In addition, it was concluded that
scale development studies are less than scale adaptation and the deficiency in this area should be
eliminated.

Anahtar Kelimeler

Social, Emotional, Development, Scale Development, Scale Adaptation

Kaynakça

• Amy EH, Catharine RbT, Alice SC. (2019) Social and Emotional Development Theories. Encyclopedia of Infant and Early Childhood Development (Second Edition): Elsevier d;. p. 173-82.
• Akbaş, G., & Korkmaz, L. (2007). Ölçek uyarlaması (adaptasyon). Türk Psikoloji Bülteni, 13(40), 15-16.
• Aral, N. & Kadan, G.. (2019). Sosyal gelişim. Neriman Aral, Z. Fulya Temel (Ed.), Çocuk gelişimi. (s. 236-262). Ankara: Hedef CS Basın Yayın
• Avcıoğlu, H. (2007). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (4-6 yaş). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 93-103.
• Baran G. (2011). Çocuk gelişimi. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
• Campbell, S. B., Denham, S. A., Howarth, G. Z., Jones, S. M., Whittaker, J. V., Williford, A. P., ... & Darling-Churchill, K. (2016). Commentary on the review of measures of early childhood social and emotional development: Conceptualization, critique, and recommendations. Journal of Applied Developmental Psychology, 45, 19-41.
• Durualp, E. (2014). Ergenlerin sosyal duygusal öğrenme becerilerinin cinsiyet ve sınıfa göre incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 26: 13-25.
• Deniz, K. Z. (2007). The adaptation of psychological scales. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 40(1), 1-16.
• Gülay, H. (2009). Okul öncesi dönemde akran ilişkiler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(22), 82-93
• Güngör, D. (2016). Psikolojide ölçme araçlarının geliştirilmesi ve uyarlanması kılavuzu. Türk psikoloji yazıları, 19(38), 104-112. Hart, E. L., & Lahey, B. B. (1999). General child behavior rating scales. In D. Shaffer, C. P. Lucas, & J. E. Richters (Eds.), Diagnostic assessment in child and adolescent psychopathology (pp. 65–87). New York: Guilford
• Kandır, A., & Alpan, Y. (2008a). Sosyal Duygusal Değerlendirme Aracının (Itsea) Farklı Sosyo-Ekonomik Düzeylerde Uygulanması. Journal Of Turkish Educational Sciences, 6(1).
• Kandır, A., & Alpan, U. Y. (2008b). Okul Öncesi Dönemde Sosyal-Duygusal Gelişime Anne-Baba Davranışlarının Etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 14(14), 33-38.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştirma yöntemleri. Manevi temelli sosyal hizmet araştırmaları dergisi, 1(1), 62-80 Koştaş, M. (1987). “Sosyalleşme (Socialisation)”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.29, ss.329-334.
• Mack R.A,Godoy L.(2018) Emotional Development Assessment . Reference Module in Neuroscience and Biobehavioral Psychology. Social-Emotional Development Assessment. Encyclopedia of Infant and Early Childhood Development (Second Edition): Elsevier.
• Önalan, F. A. (2006). Sosyal yeterlilik, sosyal beceri ve yaratıcı drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 39-58.
• Özbey, S. (2010). Okul öncesi çocuklarda uyum ve davranış problemleriyle başa çıkmada ailenin rolü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 21(21), 9-18.
• Repetti RL, Sears MS, & Bai S. (2015 )Social and Emotional Development in the Context of the Family. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences: Second Edition: Elsevier
• Samur, A. Ö. (2011). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya
• Şahin, Ş., & Özçelik, Ç. (2016). Ergenlik dönemi ve sosyalleşme. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 5(1), 42-49.
• Turgut, M. F., & Baykul, Y. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (Yedinci Baskı). Pegem A yayıncılık, Ankara.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112).
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yurdabakan, İ., & Çüm, S. (2017). Scale development in behavioral sciences (based on exploratory factor analysis). Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 11(2), 108-126.