Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Türkiye Turizmine Olası Etkileri

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 92 - 104, 30.06.2022

Tülay Güney Sevinç Göktepe Hasan Tahsin Kokonalıoğlu

https://doi.org/10.55024/buyasambid.1102001

Cited By: 2

Öz

Turizmin gelişebilmek için barış ortamına ihtiyaç duyduğu yadsınamaz bir gerçektir. Bir destinasyonda barış olgusunun ortadan kalkması ve çatışmaların meydana gelmesi uluslararası turist sayılarında dalgalanmalara yol açmakta ve meydana gelen bu dalgalanmalar gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri birçok yönden etkilemektedir. Bu durumda meydana gelen çatışmaların etkileri bölgesel olarak kalmamakta ve dünya genelinde hissedilebilmektedir. Savaş ortamı yalnızca turizm sektörü için değil, diğer birçok sektör için olumsuz etkileri beraberinde getirmektedir. Bu da, savaşan ülkelerin komşularının ve uluslararası ilişkiler içinde oldukları diğer ülkelerin ekonomilerini etkileyebilmektedir. Geçmişte yaşanan savaş ve karışıklar bu durumun örneklerini sunmaktadır. Rusya ve Ukrayna arasında başlayan ve halihazırda devam eden savaşın başta Türkiye olmak üzere birçok ülkeyi etkileyebileceği şimdiden öngörülebilir.
Kırılgan yapısıyla küçük çatışmalardan bile etkilenen bir sektör olan turizmin, savaş ortamına nasıl tepki verebileceği belirsizdir. Türkiye’nin turistik talebinin büyük bir çoğunluğunu oluşturan Rusya ve Ukrayna arasında 24 Şubat 2022’de başlayan savaşın devam etmesi, Türkiye turizmi için önemli etkileri beraberinde getireceği bir gerçektir. Bu çalışmanın amacı savaşların turizm üzerindeki etkilerini kavramsal çerçevede açıklayarak, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Türkiye-Rusya ve Türkiye-Ukrayna turizm ilişkileri üzerindeki olası etkilerini analiz etmektir. Bu doğrultuda Türkiye’nin her iki ülke ile geçmişten bu yana süregelen ekonomik ilişkileri ele alınmıştır. Ayrıca, araştırma sonucunda oluşabilecek olası etkilere karşı Türk turizminin gelişimine devam edebilmesi adına sektör paydaşlarına önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Savaş, Turizm İlişkisi

Kaynakça

• Altıner, A. (2019). Turizm ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1969-2018). Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 3(2), 114-133.
• Arslan, M. (2013). Türkiye’nin Rusya ile Ekonomik İlişkileri ve Bu İlişkilerin Rusya Federasyonu’nda Yaşayan Türk Dilli Halklara Yansımaları. Coğrafya Dergisi, 0(26), 46-75.
• Aslanhan, U. (2021). Türkiye Ukraynalılar İçin 2020'de Bir Numaralı Turizm Durağı Oldu. 02 28, 2022 Tarihinde Anadolu Ajansı: Https://Www.Aa.Com.Tr/Tr/Turkiye/Turkiye-Ukraynalilar-İcin-2020de-Bir-Numarali-Turizm-Duragi-Oldu/2106018
• Aziz, A. (2017). Türkiye-Rusya İlişkilerinde Kafkasya’daki Ahiska Bölgesi. 11-13 Mayıs 2017 Erzincan Bildiriler Cilt 2, 89-99.
• Başaran, A. ve Akdevelioğlu, A. (2017). Uluslararası Turizm ve Uluslararası Barış: Rusya Federasyonu’ndan Türkiye’ye Ziyaretçi Akımı Örneği, 1992-1999. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 28(2), 244-256. https://doi.org/10.17123/atad.362498
• Bayır, M. (2019). Rusya’nın Türkiye’ye Yönelik Turizm Talebi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı (2002-2016). Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 239-261. https://doi.org/10.18657/yonveek.347671
• Bingöl, O. (2014). Ukrayna Krizinin Ulusal, Bölgesel-Küresel Bağlamı ve Gelecek Öngörüleri. Karadeniz Araştırmaları, 41, 15-38. https://doi.org/10.12787/KARAM826
• Brzezinski, Z. (2005). Büyük Satranç Tahtası: Amerika'nın Küresel Üstünlüğü ve Bunun Jeostratejik Gereklilikleri. (Y. Türedi, Çev.) İnkılap Yayınları.
• Butler, R. & Suntikul, W. (Eds.). (2013). Tourism And War (Vol. 34). Routledge.
• Can, E., Özmutlu, S. Y. ve Aykaç, C. (2019). Politik İklim Değişikliklerinin Ülkelerarası Ticaretle İlişkisi: Türkiye Rusya Uçak Krizi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. Siyasal: Journal Of Political Sciences, 28(1), 1-18.
• Çelik, M. S. ve Koç, R. (2019). Türkiye ve Rusya Arasındaki Uçak Krizinin Borsa İstanbul (BİST) Turizm ve Enerji Şirket Hisselerine Etkisi Üzerine Bir Event Study Analizi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 1-15.
• Deniz, T. ve Karadağ, D. (2018). Politik Çatışmaların ve Terörizmin Turizm Sektörüne Etkileri: 2010-2017 Türkiye Örneği. Doğu Coğrafya Dergisi, 23(40), 61-74.
• Derman, G. & Ongarova, Y. (2014). Ukrayna'da Siyasi Kriz. Journal of Black Sea Studies, 42, 11-23.
• Eser, E. (2022a). Ukrayna: Krizin Faturası Türkiye'ye Çıkabilir. 02 28, 2022 tarihinde, Dw: https://Www.Dw.Com/Tr/Ukrayna-Krizin-Faturas%C4%B1-T%C3%Bcrkiyeye-%C3%A7%C4%B1kabilir/A-60883198
• Eser, E. (2022b). Türkiye: Rezervasyonlara Savaş İptali. 14.03.2022 tarihinde, Dw: https://Www.Dw.Com/Tr/Rezervasyonlara-Sava%C5%9f-İptali/A-61066640
• Freed, J. (2022). Explainer: How Sanctions Against Russia Are Battering The Global Aviation İndustry. 12.03.2022 tarihinde Reuters: https://Www.Reuters.Com/Business/Aerospace-Defense/How-Sanctions-Against-Russia-Are-Battering-Global-Aviation-İndustry-2022-03-08/
• Kesimli, İ. (2011). Turizm Perspektifinden Politik Krizlerin Ekonomiye Yansımaları. Electronic Journal of Vocational Colleges, 1(1), 25-42.
• Kılıçkan, Z. Y. (2021). Uçak Krizi Öncesi ve Sonrasında Türkiye-Rusya Ekonomik İlişkilerinin Analizi. Third Sector Social Economic Review, 56(2), 1284-1312. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.06.1402
• Mansfeld, Y. (1994). The Middle East conflict and tourism to Israel, 1967–90. Middle Eastern Studies, 30(3), 646-667. https://doi.org/10.1080/00263209408701016 Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı. (2011). Ukrayna Ülke Raporu. Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı.
• Özbay, F. (2011). Soğuk Savaş Sonrası Türkiye-Rusya İlişkileri: 1992-2010. Bilge Strateji, 3(4), 35-77.
• Özdal, H., & Demydova, V. (2011). Türkiye Ukrayna İlişkileri: Yüksek Potansiyel, Düşük Voltaj. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Avrasya Araştırmaları Merkezi.
• Özdal, H., Özertem, H. S., Has, K. ve Demirtepe, M. T. (2013). Türkiye-Rusya İlişkileri: Rekabetten Çok Yönlü İşbirliğine. International Strategic Research Organization (Uşak).
• Özkural Köroğlu, N. (2015). Avrupa Birliği ve Rusya’nın Güç Alanları Arasında Kalan Ukrayna’da Yaşanan Halk Ayaklanmaları: “Turuncu Devrim” Ve “Meydan Devrimi". Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, 6(1), 31-52.
• Page, S. (2016). Turizm İşletmeciliği. Nobel Yayınevi.
• Richter, L. K. (1980) The Political Uses Of Tourism: A Philippine Case Study. The Journal Of Developing Areas 14(2), 237-257.
• Smith, V. L. (1998). War And Tourism: An American Ethnography. Annals Of Tourism Research, 25(1), 202-227. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(97)00086-8
• Sönmez, S. (1998). Tourism, Terrorism And Political Instability. Annals Of Tourism Research, 25(2):416. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(97)00093-5
• T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2021). Ukrayna'nın Ekonomisi. 02 28, 2022 tarihinde https://www.mfa.gov.tr/ukrayna-ekonomisi.tr.mfa
• T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2021). Ukrayna'nın Ekonomisi. 02 28, 2022 tarihinde https://Www.Mfa.Gov.Tr/Ukrayna-Ekonomisi.Tr.Mfa
• T.C. Kiev Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği. (2019). Ukrayna'nın 2018 Yılı Genel Ekonomik Durumu ve Türkiye ile Ekonomik-Ticari İlişkileri. T.C. Kiev Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği.
• T.C. Kiev Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği. (2019). Ukrayna'nın 2018 Yılı Genel Ekonomik Durumu ve Türkiye ile Ekonomik-Ticari İlişkileri. T.C. Kiev Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2022). 2021 Yılı Aralık Ayı Turizm İşletme Belgeli Konaklama İstatistikleri Bülteni. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• T.C. Ticaret Bakanlığı. (2020). Ukrayna Ülke Profili. T.C. Ticaret Bakanlığı Dış Temsilcilikler ve Uluslararası Etkinlikler Genel Müdürlüğü.
• Tokgöz, D. E. (2011). Dünden Bugüne Türkiye-Rusya Ekonomik İlişkilerinde Üç Büyük Dönem. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 6-14.
• TÜİK (2022a). https://Data.Tuik.Gov.Tr/Bulten/Index?P=Dis-Ticaret-Istatistikleri-Ocak-2022-45536, E.T. 04.03.2022.
• TÜİK (2022b). https://Data.Tuik.Gov.Tr/Bulten/Index?P=Turizm-Istatistikleri-Iv.Ceyrek:-Ekim-Aralik-Ve-Yillik,-2021-45785, E.T. 04.03.2022.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2022a). Aylara Göre Turizm Gideri, Ziyaretçi Sayısı ve Kişi Başı Ortalama Harcama 2012-2021. Türkiye İstatistik Kurumu.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2022b). Gidilen Ülkelere Göre Yurt Dışına Giden Vatandaşlar (2020 ve Sonrası). Türkiye İstatistik Kurumu.
• UNWTO (2006). Tourism Highlights 2006 Edition. Madrid, Spain.
• Upadhayaya, P. K., Müller-Böker, U. & Sharma, S. R. (2011). Tourism amidst armed conflict: Consequences, copings, and creativity for peace-building through tourism in Nepal. The Journal of Tourism and Peace Research, 1(2), 22-40. 10.5167/uzh-42464
• Vusata, A. (2019). Ukrayna ve Türkiye Arasındaki Ekonomik İlişkilerin Analizi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: T.C. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yenişehirlioğlu, E., Salha, H. ve Şahin, S. (2016). Politik Krizlerin Turizm Talebi Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma: Rusya’nın Değişen Yüzü ve Bu Değişimin Türkiye Turizmine Etkileri. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2(03), 74-83.
• Yeşilot, O. ve Özdemir, B. (2016). Türk-Rus İlişkilerinin Geleceği: Rekabet Mi? İş Birliği Mi? Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 3(2), 55-73.
• Yıldız, Ö. ve Işıldar, P. (2020). 2016 Türkiye Turizm Krizi Üzerine Bir İnceleme. Journal Of Yaşar University, 15(59), 407-425.