Batman Çevresi Antep Fıstığı Potansiyeli ve Kabuklarının Biyokütle Kaynağı Olarak Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 123 - 133, 30.06.2022

İdris Demir Şehmus Altun Fevzi Yaşar

https://doi.org/10.55024/buyasambid.1120099

Cited By: 1

Öz

Günümüzde fosil enerji kaynaklarının temininde yaşanan sorunlar ve bu kaynakların sınırlı bir rezerve sahip olmasından dolayı yenilenebilir enerji kaynakları giderek artan bir öneme sahip olmuştur. Fosil enerjinin çevresel etkileri de yenilenebilir kaynakların önemini artıran bir diğer faktör olmuştur. Bu bağlamda başta odun, bitki, tarımsal ve orman kalıntı ve artıklarından oluşan biyokütle yenilenebilir enerji kaynakları arasında önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde fındık, fıstık ve ceviz gibi sert kabuklu yemişlerin kabukları yüksek bir atık potansiyeline sahip bir biyokütle kaynağı olarak değerlendirilebilir. Bu biyokütle kaynakları direk olarak (örneğin yakılarak) enerji üretiminde kullanılabildikleri gibi bunlardan farklı yöntemler ile biyoyakıt elde edilmesi de mümkündür. Bu bağlamda ülkemizde yıllık yüksek miktarlarda oluşan bir atık kaynak olarak antep fıstığı kabuklarının biyokütle olarak değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada antep fıstığı kabuklarının biyokütle kaynağı olarak değerlendirilmesi araştırılmıştır. Bu amaçla Batman ve çevresinin antep fıstığı potansiyeli araştırıldıktan sonra farklı yörelere ait fıstık kabuklarının analizi yapılmıştır. Batman 2021 yılı için 963 ton antep fıstığı üretimi ile Şanlıurfa, Gaziantep, Siirt ve Kilis’ten sonra en fazla üretim yapılan il olmuştur. Yapılan analiz sonucu fıstık kabuklarının yüksek oranda (ortalama %45) karbon ve oksijen (ortalama %48) içerdiği belirlenmiştir. Analizi yapılan numunelerin ortalama ısıl değeri ise 15 MJ/kg olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Antep fıstığı, biyokütle, batman, fıstık kabuğu

Kaynakça

• [1] Saxena, R.C., Adhikari, D.K., Goyal, H.B., Biomass-Based Energy Fuel Through Biochemical Routes: A Review, Renewable and Sustainable Energy Reviews 2009,13(1): 167-178.
• [2] W.H. Chen, J. Peng, X.T. Bi A state-of-the-art review of biomass torrefaction, densification and applications Renewable and Sustainable Energy Reviews, 44 (2015), pp. 847-866,
• [3] Eylem Önal, Rahmiye Zerrin Yarbay. Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Kaynaklari Potansiyeli Ve Geleceği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Yıl: 9 Sayı: 18 Güz 2010 s. 77-96
• [4] İ. Atılgan. Türkiye’nin Enerji Potansiyeline Bakiş, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. 15(1), 31-47, 2000.
• [5] Mustafa TOLAY, 10. Ülkemizin Orman Ve Tarimsal Biyokütle Potansiyeli, Türkiye’de Termik Santraller 2017, TMMOB, MMO Yayın No: 668, syf (147-157), Ankara, Nisan 2017
• [6] Korkut AÇIKALIN Çeşitli Biyokütle Atik Maddelerin Pirolizi Ve Elde Edilen Ürünlerin Analizi, Yildiz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2010.
• [7] Bassam, N.E., (2010), Handbook of Bioenergy Crops: A Complete Reference to Species, Development and Applications, Earthscan, United Kingdom.
• [8] Selman Karayilmazlar, Nedim Saraçoğlu, Yildiz Çabuk, Rıfat Kurt, Biyokütlenin Türkiye’de Enerji Üretiminde Değerlendirilmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 2011, Cilt: 13, Sayı: 19, 63-75
• [9] Tufan Salan, M. Hakkı Alma, Antep Fıstığı Atık Kabuklarının Enerji, Kimyasal Madde ve Biyomalzeme Üretiminde Değerlendirilmesinde Kullanılabilecek Termokimyasal Yöntemlere Genel Bir Bakış. Yeşil Altın Antepfıstığı Zirvesi, Yeşil Altın Antepfıstığı Çalıştayı, 19 Eylül 2014, Gaziantep
• [10] TUİK 2022 Yili Antep Fistiği Toplam Ağaç Sayısı
• [11] TUİK 2020 Yili Antep Fistiği En Çok Üretimi Yapan Iller
• [12] Ebubekir Altuntaş, Alper MutluAntepfıstığı (Pistacia vera L.) Kabuklu ve İç Meyvesinin Bazı Fiziksel Özelliklerinin Belirlenmesi, GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2007, 24 (1), 19-25
• [13] Günay, S. (2008). Türkiye’de Enerji Tarimi Amaciyla Ayçiçeği, Kanola ve Soya Fasulyesinin Yetiştirilmesi . Doğu Coğrafya Dergisi , 13 (20) , 163-181.
• [14] F.Yaşar, Yosun yağından biyodizel üretimi ve bir dizel motorunda alternatif yakıt olarak kullanılması. Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2016.
• [15] İnan Bektaş, Antep Fistiği Kabuklarinin Sivilaştirilmasi ve Elde Edilen Ürünlerin Analizi. Yildiz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2006.
• [16] Mesut Karta, Elbistan Linyiti, Turba Ve Biyokütlenin Sivilaştirma Olanaklarinin Araştirilmasi, Inönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2016.
• [17] Mahmut DOK, Mustafa ACAR, Ayşegül E. ÇELİK, Gülhan ATAGÜN, Ufuk AKBAŞ, Yenilenebilir enerji kaynağı olarak mısır sapının briketlenmesi ve briket fiziksel özelliklerinin belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 24 (Özel Sayı):61-70, 2019
• [18] Yiğit Örkün, Findik kabuğundan fiziksel ve kimyasal aktivasyonla Aktif karbon üretimi ve karakterizasyonu, Istanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü, 2011, Yüksek Lisans Tezi.
• [19] Zehra Ebru Sayın, Cavit Kumaş, Burcu Ergül. Fındık Kabuğundan Aktif Karbon Üretimi, AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 025805(409‐419)
• [20] Demiral, I., Gülmezoğlu-Atilgan G., Şensöz S., 2008, Production of Biofuel From Soft Shell of Pistachio (Pistacia vera L.), Chemical Engineering Communications, 196:1-2, 104-115.
• [21] Açıkalın, K., Karaca, F., Bolat, E., 2012, Pyrolysis of pistachio shell: Effects of pyrolysis conditions and analysis of products, Fuel, 95 169–177.
• [22] Mehmet Ali YAVUZ, Hakan YILDIRIM, Ahmet ONAY, Dünya Antep fıstığı Üretiminde Son On Yılın Değerlendirilmesi, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi; Cilt 6 Sayı 2/2 (2016)