GÖÇMEN KİMLİĞİ BAĞLAMINDA METAVERSE DÜNYASINA GERÇEKLEŞEN SANAL SEFER İLE FİİLİ GÖÇÜN MUKAYESESİ

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 32 - 47, 30.06.2022

Vedat Yılmaz , Ozan Gerçeker

https://doi.org/10.55024/buyasambid.1120715

Öz

Çeşitli sebeplerle gerçekleşen göç eylemi özellikle savaş, iç çatışma, kıtlık, doğal afetler ve ekonomik krizler gibi etmenlerle zorunlu bir hal almaktadır. Keza eğitim, sağlık, aile ilişkileri ağı, tatil gibi bazı kişisel isteğe bağlı gelişen göçler de söz konusudur. Öte yandan küreselleşmenin etkisiyle kitlesel göç çeşitlerinin arttığını ifade etmek mümkündür. Bununla birlikte teknoloji geliştikçe doğru orantılı olarak yoğunluğu oldukça artan ve bazı nedenlerle zorunlu veya isteğe bağlı olarak gerçekleşen sanal göç akınlarının dünyada yeni bir göçmen profili doğurduğu da bir gerçektir. Bu profilin çerçevesi ise dijital göçmen kimliği üzerinden izah edilebilmektedir. Çünkü kimlik kavramı tanınma ve tanımlama aracı olma bakımından kıymetlidir. Dolayısıyla kimliksel bir analiz yöntemiyle sanal göç gerçekleştiren göçmenlerin ekonomik-finansal, sosyal ve siyasal etkileri bakımından yeni kimlikler kazanma potansiyeli ortaya konulmak istenmiştir. Benzer bir şekilde kayıt dışı göçmenler ile sanal göçmenlerin sınır algılarını gözlemleme imkânını değerlendirmek de söz konusudur. Bu minvalde çalışmanın temel amacı sanal göçmenler ile normal göçmenlerin kimliklerine yansıyan özelliklerinin mukayesesini ortaya koymaktır. Bu tartışmalara binaen yapılan girişimlerin seyrini ortaya koymak adına genel bir gözlem ortaya konulmuştur. Ayrıca literatür taraması kapsamında bilgi alma amacıyla doküman incelemesi usulü ile yapılan veri aktarımı yöntemi uygulanmıştır. Buna göre sanal göçmenlere yönelik kimlik analizini içeren çalışmalar ve karşılaşılan farklılıkların aktarılması söz konusu olmuştur. Nitekim ulaşılan bulgulara göre sanal göç nedeniyle yeni karakterlerin ve kimlik verilerinin ortaya çıktığı ve davranış biçimlerine göre normal göçmenlerinkine benzer veya farklı eğilimlerinin bulunduğu ileri sürülebilir. Ayrıca göçün yoksullukla ilişkisi düşünüldüğünde sanal göçmenlerin durumlarının çoğunlukla iyi olduğu ve kısa periyotlarla bağlantı sağlayıp uzun vadeli halde göç eylemlerini gerçekleştirdikleri görülmektedir. Bu göçmenlerin aynı zamanda kimliklerini gizleyerek sanal ortamda farklı kullanıcı adlarıyla soyutlanma girişiminde bulundukları ve kayıt dışı bulunan göçmenlerin davranışlarıyla benzerlik gösterdiklerini söylemek mümkündür. Bu sebeple dijital ortamdaki gerçek kimliksel verilerin hukuki dayanağı için kapsamlı bir uluslararası yasal düzenlemenin gerekliliği önerilmektedir. Bu durum sanal göçmenlerin kimliksel analizinde daha sağlıklı verilere ulaşma imkânı sağlama bakımından önemlidir. Bunun yanında bu aktörlerin kimlik analizi gelecekteki toplumsal yaşamın yönetiminde ve idamesinde de önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kimlik, Sanal Göç, Sanal Göçmen Kimliği

Kaynakça

• Adıgüzel, O., Batur, Z. H., Ekşili, N.(2014). Kuşakların Değişen Yüzü ve Y Kuşağı ile Ortaya Çıkan Yeni Çalışma Tarzı: Mobil Yakalılar, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 19.
• Ağır, O. ve Sezik, M. (2015). Suriye’den Türkiye’ye Yaşanan Göç Dalgasından Kaynaklanan Güvenlik Sorunları, Birey ve Toplum Dergisi, Cilt: 5 Sayı: 9, ss. 95-123.
• Atmaca, Y.(2020). Esenyurt ve Göç Yönetimi Politikaları Üzerine Bir İnceleme, Türkiye’de Göçün Kentler Üzerindeki Etkileri ve Yönetimi içinde Vedat Yılmaz ve Yıldız Atmaca (Ed.), Bursa, Ekin Yayınevi
• Aydın, A.(2020). Bir Göç ve Göçmen Şehri Olarak Adana, Türkiye’de Göçün Kentler Üzerindeki Etkileri ve Yönetimi içinde Vedat Yılmaz ve Yıldız Atmaca (Ed.), Bursa, Ekin Yayınevi
• Belli, A.(2020). Suriyeli Göçünün Kentlileşme Açısında Değerlendirilmesi Üzerine Kilis Belediyesi Stratejik Planının İçerik Analizi, Türkiye’de Göçün Kentler Üzerindeki Etkileri ve Yönetimi içinde Vedat Yılmaz ve Yıldız Atmaca (Ed.), Bursa, Ekin Yayınevi
• Bimay, M.(2020). Suriyeli Sığınmacıların Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Uyum Düzeylerinin Karşılaştırılması: Kilis ve Batman Örneği, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(6), 1931–1943
• Chambers, I.(2014). Göç, Kültür, Kimlik, çev. İsmail Türkmen, Mehmet Beşikçi, İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Derelioğlu, N.(2020). Dijital Yerliler ve Dijital Göçmenlerin Teknoloji Ürünlerine Yönelik İlgilenimlerinin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisinin Karşılaştırmalı Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dilek, M. (2021). Dijital Göçmenlerin Benlik Sunumları, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Douzinas, C.(2014). Kimlik, Tanınma, Haklar: Hegel Bize İnsan Haklarıyla İlgili Ne Öğretebilir?, Kimlik Politikaları içinde, Fırat Mollaer(ed.). Çev. Nuran Erkul, Fırat Mollaer, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Eralp, A.(1997). Soğuk Savaştan Günümüze Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, Türkiye ve Avrupa: Batılılaşma, Kalkınma, Demokrasi, Atilla Eralp(ed.), İstanbul: İmge Yayınevi
• Ergun, D.(2018). Yöntemi Bulmak: Türkiye'de Toplumsal Bilimlerin Bunalımı, 3. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi
• Gamlen, A.(2020). “Migration and Mobility After the 2020 Pandemic: The End of an Age?”, Covid-19 and the Transformation of Migration and Mobility Globally “Time For a Reset?”, IOM – Un Migration, 1-14. Pdf.
• Gerçeker, O.(Aralık-2021). “Ulusüstü Vatandaşlık İnşasında Avrupa Birliğinin Girişimi Üzerine Bir Değerlendirme”, Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, Cilt:4, Sayı:2, 145-157.
• Gleason, P.(2014). Kimliği Tanımlamak: Semantik Bir Tarih, Kimlik Politikaları içinde, Fırat Mollaer(ed.). Çev. Fırat Mollaer, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Hatipler, M., Köksalan, N.(2021). Covıd-19 Salgını Sürecinin Bir Gerçeği Olarak Dijital Göç, 5. Internatıonal Parıs Conference On Socıal Scıences, Paris: Proceedings Book, https://www.iksadparis.org/
• Heywood, A.(2013). Küresel Siyaset, çev. Nasuh Uslu, Haluk Özdemir, Ankara: Adres Yayınları
• Honneth, A.(2014). Tanınma mı Yeniden Dağıtım mı? Toplumun Ahlaki Düzenine Değişen Yaklaşımlar, Kimlik Politikaları içinde, Fırat Mollaer(ed.). Çev. Kübra Kelebekoğlu, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Hürriyet(2022). Yeni Başlayanlar İçin Metaverse ve Emlâk Piyasası! Ege'de Zeytinlik Almak Gibi Ama Bilmeden Girmek De Kumar Olur, yazarlar: Gaye Kobal, Sevin Turan, https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/yeni-baslayanlar-icin-metaverse-ve-emlak-piyasasi-egede-zeytinlik-almak-gibi-ama-bilmeden-girmek-de-kumar-olur-41969418, Erişim: 31.03.2022
• Hüsnüoğlu, N. (2016). Uluslararası Dijital Bölünmeyi Etkileyen Faktörler: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bir Uygulama. Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon
• IOM (2009), Uluslararası Göç Hukuku Göç Terimleri Sözlüğü, Ed: Bülent Çiçekli, çev. Littera çeviri ve Dil Hizmetleri Dnş. Ltd. Şti, ISSN: 2074-6709, No:18. Cenevre: Uluslararası Göç Örgütü. Pdf.
• İnaç, H.(2014), Çağımızın Toplumsal Algısını Temsil Eden Parametrelerden, ‘Kimlik’, ‘Kültür’ ve ‘Uygarlık’ Kavramlarının Sosyo-Politik Analizi, İslam Medeniyetleri Araştırma Dergisi(İMAD), 1(1), 35-57
• Kalaycı, C.(2013). Dijital Bölünme, Dijital Yoksulluk ve Uluslararası Ticaret. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 27(3), 145-162.
• Karabulut, B.(2015). Bilgi Toplumu Çağında Dijital Yerliler, Göçmenler ve Melezler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21, 11-23.
• Kaypak, Ş., Yılmaz, V., Bimay, M.(2017). Dijital Çağda Yerel Yönetimler, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (Kayfor15 Özel Sayısı), 1798-1813
• Kurt, A., A., Günüç S. ve Ersoy, M.(2013). Dijitalleşmede Son Durum: Dijital Yerli, Dijital Göçmen ve Dijital Göçebe, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(1), 1-22.
• Kuş, O. (2021). Metaverse: ‘Dijital Büyük Patlamada’ Fırsatlar ve Endişelere Yönelik Algılar. Intermedia International e-Journal, 8(15), 245-266. doi: 10.21645/intermedia.2021.109
• Morley, D., Robıns, K.(2011). Kimlik Mekânları: Küresel Medya, Elektronik Ortamlar ve Kültürel Sınırlar, çev. Emrehan Zeybekoğlu, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
• NTV(2022). Metaverse Nedir? Metaverse ne Demek?, https://www.ntv.com.tr/teknoloji/metaverse-nedir-metaverse-ne-demek,rHFNaa_Iy0KLJyfLIN5H0g, Erişim: 31.03.2022
• Prensky, M. (September/October 2001). Digital Natives, Digital Immigrants. NBC Univercity Press, On the Horizon 9(5): 1-6. https://www.marcprensky.com/writing/Prensky%20-%20Digital%20Natives,%20Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf
• Sucu, S., A., Gündüz, U.(2019). Kitlelerin Yeni Göç Mekânları Olarak Sosyal Medya ve Sanal Göç İlişkisi, International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 5(2), e-ISSN: 2458-9381, 466-490, https://dergipark.org.tr/tr/pub/intjcss/issue/51161/654387
• Weir, A.(2014). Taylor ve Foucault Arasında Modern Kimlikler, Kimlik Politikaları içinde, Fırat Mollaer(ed.). Çev. Özlem Avcı, Fırat Mollaer, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Welz, F.(2000). Identity and Alterity in Sociological Perspective, Sempozyum Bildirisi. New Delhi, http://www.zmk.unifreiburg.de/Online_Texts/Welz_Identity. pdf.
• Yıldız, A.(2012). Sosyal Paylaşım Sitelerinin Dijital Yerlilerin Bilgi Edinme ve Mahremiyet Anlayışına Etkisi. Bilgi Dünyası Dergisi, 13(2), 529-542.
• Yılmaz, V.(2019). “İç Göçün Nedenleri ve Değerlendirilmesi: Bitlis İli Örneği”, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), ss.1709-1735.
• Yılmaz, V., Taner, M.(2020). Türkiye’de Göç ve Kentleşme Üzerine Bir Değerlendirme, Şahin, T., G.(ed.). 2. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Bilimleri Sempozyumu(USVES) Tam Metin Kitabı, 83-92 içinde, Elazığ: Asos Yayınevi www.usves.com.tr, Erişim: 01.03.2022
• Yılmaz, V., Gerçeker, O.(2022a). Türkiye'de Koronavirüs Sürecinde Göç ve Göçmenlerin Durumu Üzerine Bir Değerlendirme, 2nd International Symposium “Global Migration Phenomenon” With Its Security, Economic, Social, Political and Cultural Dimensions, Ankara: Proceedings Book, 493-504, ISBN: 978-625-8377-00-2, www.capitalconference.org
• Yılmaz, V., Gerçeker, O.(2022b). Türkiye Ekseninde Göçmenlere Yönelik Alınan Tedbirlerde Doğu Batı Mukayesesi, 2nd International Symposium “Global Migration Phenomenon” With Its Security, Economic, Social, Political and Cultural Dimensions, Ankara: Proceedings Book, 505-514, ISBN: 978-625-8377-00-2, www.capitalconference.org
• Yurtbaşı, M.(2006). Dictionary of 2007 English-Turkish, İstanbul: Bahar Yayınları.