Sağlık Bilgi Sistemleri Yönetimi ve Toplumsal Bellek/Gelecek Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 149 - 155, 28.12.2018

Fahrettin Özdemirci

Öz

Bilgi sistemleri,
çalışma yöntemlerini ve koşullarını değiştirdiği gibi zaman ve mekân engelinin
de aşılmasını sağlayan uygulamalar olarak yaşamın tüm alanlarında yer
almaktadır. Bilgi yönetim sistemleri, veri, bilgi ve belgelerin oluşturulması,
işlenmesi, biçimlendirilmesi, analiz edilmesi ve anlamlandırılması,
kullanılması, paylaşılmasını içeren uygulamalardır. Bilgi yönetim sistemleri
barındırdığı bileşenler açısından disiplinlerarası bütünleştirici yaklaşımlara
daha çok gereksinim göstermektedir. Kurumlarda üretilen ve alınan büyük
miktardaki veri, bilgi ve belgelerin, kurumlar için yararlanılabilir bir bilgi
birikimine etkin dönüşümü gerekmektedir. Veri ve bilgiyi depolamak hatta oradan
çıkarmak yetmemekte, veriyi analiz etmek, anlamlandırmak, ilk karar verene, en
çabuk karar verecek biçime getirip sunmayı gerektirmektedir. ‘Analiz ve
anlamlandırma’ bilgi sistemlerinin temel işlevi olarak öne çıkmaktadır. Konu
sağlık olunca bu husus daha da önem taşımaktadır. Bu bağlamda ‘sağlık bilgi
sistemleri’ hekimlerin, hastanın tıbbi kayıtlarındaki önemli bilgileri hızlı
bir şekilde tespit etmesine, ilgili kanıtları bulmasına ve tedavi seçeneklerini
keşfetmesine yardımcı olan platformlar olarak kurgulanmalı ve yönetilmelidir.
Bunun için sağlık bilgi sistemlerinde gelişmiş bilişsel algoritmalar
kullanılmalı, sağlık bilgi sistemleri teşhis ve tedavide kararın verilmesinde
hekimlerin yardımcılarından biri haline getirilmelidir. Bilgi sistemlerinde
biriken devasa veri ve bilgiyi anlamlandırmak, analiz etmek, yeni çıkarımlarda
bulunmak ise yapay zekâları ön plana çıkarmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık bilgi sistemleri, bilgi yönetimi, veri işleme, yapay zeka

Health Information Systems Management and Evaluation of Social Memory/Future Perspective

Öz

Information systems change their working methods and
conditions and are located in all areas of life as applications that allow time
and space obstacle to be overcome. Information management systems are
applications that involve the creation, processing, shaping, analyzing and
understanding, use and sharing of these data, information and documents.
Knowledge management systems are more in need of interdisciplinary integrative
approaches in terms of the components they contain. The large amount of data,
information and documents produced and received in institutions must be
transformed into an available knowledge for institutions. It is not enough to
store and remove data and information, it requires analyzing the data, giving
meaning to the first decision-maker and making the decision quickly. Analysis
and interpretation are the main functions of information systems. This is even
more important when it comes to health. In this context, health information
systems should be designed and managed as platforms that help physicians
quickly identify important information in the patient's medical records, find
relevant evidence, and discover treatment options. For this, advanced cognitive
algorithms should be used in health information systems, and health information
systems should be made as one of the physicians' assistants in the decision
making and diagnosis of health information systems. Understanding, analyzing
and making new inferences from the huge information accumulated in information
systems puts artificial intelligence to the forefront.

Anahtar Kelimeler

Health information systems, information management, data processing, artificial intelligence

Kaynakça

• Future of Humanity Institute (2018). https://www.fhi.ox.ac.uk/. Erişim: 12 Kasım 2018.
• Harari, Y. Noah (2017). Homo Deus: Yarının Kısa Bir Tarihi. 7.bs. İstanbul: Kolektif Kitap.
• Hastane Bilgi̇ Yönetim Sistemleri̇ için Genel Gereksinimler. Türk Standardı Tasarısı-ICS 35.240.80. Türk Standartları Enstitüsü).
• IBM Watson for Oncology (2018). https://www.ibm.com/us-en/marketplace/ibm-watson-for-oncology. Erişim: 12 Kasım 2018.
• Özdemirci, F. ve Torunlar, M. (2018). “Bilgi-Değişim-Siber Güvenlik-Bağımsızlık”. Bilgi Yönetimi Dergisi, 1:1 (2018), 78-83.ss. e-Dergi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/488773.
• Ünal, M. A.ve Özdemirci, F. (2017). “EBYS (e-BEYAS) ve e-Arşiv Sistemlerinde/ Uygulamalarında Yapay Zeka Yaklaşımı”. Bilgi Sistemleri ve Bilişim Yönetimi: Beklentiler ve Yeni Yaklaşımlar. - Ankara: BİL-BEM, 2017. İçinde 57-63. ss.
• What is Ross? (2018). https://rossintelligence.com/ross/. Erişim: 12 Kasım 2018.
• Will Robots Take My Jobs? (2018). https://willrobotstakemyjob.com/. Erişim: 12 Kasım 2018.