GÜVEN OLGUSU ARAŞTIRMA OBJESİNE GÖRE DEĞİŞİR Mİ? KAVRAMSAL VE OPERASYONEL SORGULAMA

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 12, 01.06.2016

Göknil Nur Koçak Mehmet Şimşek

Öz

Bu çalışmanın amacı; araştırma objesi değiştiğinde, güven olgununun kapsamının değişip değişmediğini bulmaktır. Bu çalışmada “marka ve personel” olarak iki ayrı araştırma objesi dikkate alınmıştır. Aynı ölçek kullanılarak; markaya ve personele güven ölçülmüş ve ölçekler psikometrik nitelikler bakımından karşılaştırılmıştır. 302 seyahat acentesi müşterisinden toplanan verilerin analiz bulguları; güven olgusunun farklı araştırma objelerine göre değişmediği iddiasını desteklemektedir. Araştırmacılar ve uygulayıcılar, güven düzeyini belirlemek için burada yer alan sınanmış ölçekten yararlanabilirler. Bu araştırmanın bulguları; güven ölçeğinin açıklama gücünden hareketle kavramsal çerçevenin kapsam yeterliliğini değerlendirmeyi de sağlamaktadır. Literatürde yer alan güven tanımların kapsam farklılıkları dikkate alındığında, kavramsal çerçevenin kapsam yeterliliğini tartışmak önemli hale gelmektedir. Araştırmalarda geleneksel olarak olgunun kavramsal çerçevesi operasyonel çerçeve açısından belirleyici olur. Bu çalışmada daha döngüsel bir süreç izlenmiş ve operasyonel çerçevenin ampirik sorgulama sonucu belirlenen sayısal niteliği, kavramsal çerçeveyi iddia etmek için dayanak olarak kullanılmıştır. Bu nedenle bu çalışmada önerilen güven tanımının geçerliliği iddia edilmektedir. Bu araştırmada benimsenen döngüsel yaklaşım, sonraki araştırma tasarımları için fikir verebilir

Anahtar Kelimeler

Güven, kavramsal çerçeve, operasyonel çerçeve, araştırma objesi

Does Trust Phenomenon Vary According to Research Object? Conceptual and Operational Investigation

Öz

Purpose of this study is exploring either conceptual or operational scope of trust is sensitive to research object. “Brand and service staff” are chosen as two different research objects for comparison. The same measurement instrument was utilized for determining trust towards service staff and also towards brand. Data gathered from 302 participants analyzed with the purpose of comparison psychometric qualities of applied scales. Findings support the scope validity of measurement instrument regardless of research object. Researchers and practitioners are contributed to utilize our verified scale for determining the level of trust. Data gathered from this study also enable an assessment of conceptual validity. Arguing on conceptual validity is essential while literature provides rather varied conceptual frameworks. Traditionally; operational frameworks are leaded by conceptual frameworks. However in this study, we defense conceptual framework by referring empirical evidence of operational framework. Consequently we claim proposed definition of trust in this study provide valid framework. This feedback approach utilized in this study, may advance further research

Anahtar Kelimeler

Trust, conceptual framework, operational framework, research object

Kaynakça

• Alpar, R. (2014). Uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. 3. Baskı. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Andaleeb, S.S. (1996). “An Experimental İnvestigation of Satisfaciton and Commitment in marketing Channels: The Role of Trust and Dependency.” Journal of Retailing. 72(1), 77-93.
• Babbie, E. (1989). The practice of social research. Fifth Edition. California: Wadsworth Publishing Company.
• Ballester, E. Aleman, J. Guillen, M. (2003). Development and Validation of a Brand Trust Scale. International Journal of Market Research. 45(1), 35-53.
• Başar, H. (2014). Araştırmalarda likert yanılgıları. 20.02.2015 tarihinde http://profhuseyinbasar.tr.gg adresinden alınmıştır.
• Bayat, B. (2014). Uygulamalı sosyal bilim araştırmalarında ölçme, ölçekler ve “likert” ölçek kurma tekniği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 1-24.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem yayınları Ankara.
• Chaudhuri, A. Holbrook, M.B.(2001). The Chain of Effets From Brand Trust and Brand Affect to Brand Performance: The Role of Brand Loyalty. Journal of Marketing. 65 (April), 81-93.
• Çelik, H.E. Yılmaz, V. (2013). Yapısal Eşitlik Modellemesi: Temel Kavramlar, Uygulamalar, Programlamalar. Anı Yayıncılık Ankara.
• Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. SPSS ve LİSREL Uygulamaları. Pegem Yayınları Ankara.
• Doney, P.M. Cannon, J.P. (1997). An Examination of The Nature of Trust in Buyer-Seller Relationships. Journal of Marketing. 61, 35-51.
• Erdem, T. Swait, J. (2004). Brand Credibility, Brand Consideration and Choice. Journal of Consumer Research. 31(june), 191-198.
• Erkuş, A. (2009). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. 2. Baskı Seçkin Yayınları Ankara.
• Ganesan, S. Hess, R. (1997). Dimensions and Levels of Trust: Implications for Commitment to a Relationship. Marketing Letters 8(4), 439–448
• Garbarino, E. Johnson, M.S. (1999). The Different Roles of Satisfaction, Trust, and Comrnitment in Customer Relationships. Journal of Marketing 63, 70-87
• Golembiewski, T. Ve McConkie M. (1975), The Centrality Of Interpersonal Trust In Group Process, Cooper, C.L. (Ed.), Theories of Group Process, London, Wiley:131-185.
• Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis. United State of America: Prentice Hall, 7Th Edition.
• İçöz, O. (2001). Turizm İşletmelerinde Pazarlama. Turhan Kitapevi Ankara.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. 5.Baskı, Asil Yayın Dağıtım A.Ş. ANKARA.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi. 12 Baskı. Nobel Yayınevi, Ankara.
• Kotler, P. Bowen, J. ve Makens, j. (2003). Markenting for Hospitality and Tourism. Third Edition Prentice Hill U.S.A.
• Lewis, J.D. ve Weigert A. (1985) Trust As a Social Reality. Social Forces, 63(4), 967-985.
• Mayer, R.C. Davis, J.H. Schoorman, F.D.(1995). An Integratıve Model Of Organızatıonal Trust. Academy of Management Review 20(3), 709- 734.
• Moorman, C. Zaltman, G. (1993). Factors Affecting Trust in Market Research Relationship. Journal of Marketing. 57, 81-101
• Moran, M.T. Hoy, W.K. (2000). Multidisciplinary Analysis of the Nature, Meaning, and Measurement of Trust. Review of Educational Research 70(4), 547-593
• Morgan, R.M. Hunt, S.D. (1994). The Commitment-Trust Theory of Relatinoship Marketing. Journal of Marketing, 58 (July), 20-38.
• Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 2. 5. Baskı, Kaan Kitapevi Eskişehir:
• Özdemir, M. Koçak, A (2012). İlişkisel Pazarlama Çerçevesinde Marka Sadakatinin Oluşumu. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(2), 127- 156.
• Sirdeshmukh, D. Sing, J. Sabol, B. (2002). Consumer Trust Value and Loyalty in Relational Exchanges. Journal of marketing 66, 15-37.
• Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş. Siyasal Basın yayın dağıtım Ankara.
• Şimşek, M. Sever, G.N. (2015). Hizmet Personeline Güvenin Belirlenmesi İçin Yeni Bir Ölçek Önerisi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 4(1), 1-11.
• Tanrıöğen, A. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. 2. Baskı, Anı Yayıncılık Ankara.
• Tüzün, İ.K. (2007). Güven, Örgütsel Güven ve Örgütsel Güven Modelleri. Karamanoğlu Mehmet Bey İ.İ.B.F. Dergisi 13, 93-118.
• Uygur, S.M. (2007). Turizm Pazarlaması. Nobel Yayınları, Ankara.
• Zand, D.E. 1972 Trust And Managerial Problem Solving. Administrative Science Quarterly, 17(2), 229-239.