AHISKA SÜRGÜNÜ’NÜN YENİDEN ANLATIMINDA “ANLATI ZAMANI”

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 14, 31.12.2021

Ahmet İlteriş Yalın

Öz

Bu çalışmada, görüşme (mülakat) yoluyla üçüncü kuşaktan elde edilmiş “Ahıska Sürgünü” derlemesi, Gerard Genette’in anlatının söylemi isimli yapısal inceleme metodundaki “anlatı zamanı” çerçevesinde analiz edilmeye çalışılmıştır. “Anlatı Zamanı” Genette’in ilgili çalışmasında “düzen” başlığı altında: “anakroniler; erim, kapsam; analepsisler; prolepsisler; akroniye doğru” hususları ile birlikte ele alınmakta ve açıklanmaktadır. Araştırmada, öncelikle Genette’in “anlatı zamanı” kavramı okuyucuyu yormayacak şekilde açıklanmaya, sonra ise “anakroniler, analepsisler ve prolepsisler” başlıkları altında uyguladığı metotlar “Ahıska Sürgünü (1944)” üzerine yapılan ve daha sonra yazıya dökülen mülakat metnine uygulanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anakroni, analepsis, anlatı zamanı, anlatının söylemi, yapısalcılık.

“Narrative Time” in The Re-Telling of The Ahiska Exile

Öz

In this study, the compilation of “Ahıska Sürgünü” (Exile of the Meskhetian Turks) obtained from the third generation through interview, has been tried to be analyzed within the framework of “narrative time” in Gerard Genette’s structural analysis method named Narrative Discourse. “Narrative Time” is considered and explained together with the issues of “anachronisms; erim, scope; analepsis; prolepsis; towards anachronism” in Genette’s related work under the heading “order”. In this study, firstly, Genette’s concept of “narrative time” was tried to be explained in a way that would not tire the reader, and then the methods he applied under the headings of “anachronies, analepsis and prolepsis” were tried to be applied to the interview text on “Ahıska Sürgünü (1944)”, which was later written down.

Anahtar Kelimeler

Anachrony, analepsis, narrative time, narrative discourse, structuralism

Kaynakça

• Çobanoğlu, Özkul. (2019). Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları. Dervişcemaloğlu, Bahar. Gérard Genette’e Göre Anlatı Söylemi (Narrative Discourse), Ekim 2021 tarihinde http://www.egeedebiyat.org/docs/337.doc adresinden erişildi. Genette, Gerard. (2011). Anlatının Söylemi “Yöntem Hakkında Bir Deneme”. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. Ingermark, Camilla Asplund. (2016). Retelling the Past: Distance, Voice and Time in the Narrative Shaping of History in Finland Swedish Legends of the Finnish War. Folklore, 127 (3), 305-324. Jahn, Manfred. (2012). Anlatıbilim: Anlatı Teorisi El Kitabı (Bahar Dervişcemaloğlu, Çev.). Ankara: Dergâh Yayınları. Yalın, Ahmet İlteriş. (2019). Ahıska Sürgünü (yayınlanmamış mülakat), Ardahan. Yücel, Tahsin. (1999). Yapısalcılık. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.