Konya’nın 1930’daki Sosyal, Siyasi ve Ekonomik Görünümü ile Belediye Seçimleri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 23, 93 - 117, 31.10.2017

Çağatay, Erol Benhür, Yüksel

https://doi.org/10.17518/canakkalearastirmalari.348256

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma; Ali Fethi Bey tarafından 12 Ağustos 1930’de kurulan ve

17 Kasım 1930’da kendini fesheden Serbest Cumhuriyet Fırkanın Konya

merkez teşkilatlanması, 1930 Konyası’nın sosyal, ekonomik ve siyasi

görünümü ile Konya’da 1930 belediye seçimlerinin yansımalarını ortaya

koymayı amaçlamaktadır. Kuruluşundan kısa süre sonra bir kitle partisi

haline gelen Serbest Fırka, katıldığı ilk yerel seçimlerde Cumhuriyet Halk

Fırkasına karşı mutlak bir başarı kazanamasa da aldığı oy oranıyla, iktidar

partisinin kendisini sorgulamasına vesile oldu. Partiye ilgi, ülkenin birçok

yerinde olduğu gibi Konya’da da önemli bir seviyeye ulaşmıştır. Gerek bu

ilginin anlaşılması gerekse Serbest Cumhuriyet Fıkralıların Konya’daki

seçimlerde baskı ve usulsüzlük yapıldığı iddiaları çalışmanın başlangıç

noktasını teşkil eder.

Anahtar Kelimeler

Konya, SCF (Serbest Cumhuriyet Fırkası), 1930 Belediye Seçimleri

Kaynakça

• Arşivler BCA (Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi) BCA, 490.01/1.4.14. BCA, 490.01/1.4.12. BCA, 490.01/1.4.29. BCA, 490.01/35.146.1. BCA, 490.01/79.293.2. BCA, 490.01 /724.477.1. Resmî ve Süreli Yayınlar TBMM Zabıt Ceridesi TBMM Albümü (1920-1950), C 1, TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yay. Ankara 2010. TBMM Zabıt Ceridesi, I2. Dönem, C. 22, 15 Kasım 1930. Süreli Yayınlar Akşam Babalık Cumhuriyet Hakimiyeti Milliye Son Posta Vakit Yarın Telif ve Tetkik Eserler Ağaoğlu, Ahmet, Serbest Fırka Hatıraları, İletişim Yayınları, İstanbul 2011. Avşar, Abdülhamit, Serbest Cumhuriyet Fırkası, Kitabevi, İstanbul 1998. Balkaya, İhsan Sabri, Ali Fethi Okyar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2005. Demirel, Ahmet, Tek Partinin İktidarı- Türkiye’de Seçimler ve Siyaset (1923-1946), İletişim Yayınları, İstanbul 2014. Emrence, Cem, 99 Günlük Muhalefet-Serbest Cumhuriyet Fırkası, İletişim Yayınları, İstanbul 2014. Emrence, Cem “1930 Belediye Seçimleri ve Baskı Politikası”, Tarih ve Toplum, S.210, İstanbul 2001, s. 44-48. Erer, Tekin, Türkiye’de Parti Kavgaları, C. 1, Ticaret Postası Matbaası Yayınları, İstanbul 1963. Koçak, Cemil, Belgelerle İktidar ve Serbest Cumhuriyet Fırkası, İletişim Yayınları, İstanbul 2014. Öz, Esat, Tek-Parti Yönetimi ve Siyasal Katılım, Gündoğan Yayınları, Ankara 1992. Özdemir, Nuray, “Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Yol Vergisi”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, S.53, Ankara 2013, s.213–247. Pakalın, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. 2, MEB Yayınları, İstanbul 1983. Tunçay, Mete, Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması (1923-1931), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1999. Turan, Ali Eşref, Türkiye’de Yerel Seçimler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2008. Yetkin, Çetin, Atatürk’ün Başarısız Demokrasi Devrimi-Serbest Cumhuriyet Fırkası, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul 1997. Tezler Yüksel, Erol, Bir Siyaset Adamı Olarak Refik Koraltan, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Konya 2016. Genel Ağ http://www.konyayenigun.com/guncel/valisi-izzet-bey-anildi-h30756.html/ E. T. 18.06.2017.