İngiliz Ressam William James Muller ve Anadolu Seyahati

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 23, 317 - 337, 31.10.2017

Nurdan Küçükhasköylü

https://doi.org/10.17518/canakkalearastirmalari.348269

Öz

Bu araştırmada İngiliz manzara ve figür ressamı William James Muller’in (1812-1845) Anadolu’ya yaptığı seyahat ve bu esnada yaptığı resimler değerlendirilmiştir. 1843 yılında arkeolog ve araştırmacı Charles Fellow’un daveti üzerine, öğrencisi Harry Johnson (1826-1884) ile Anadolu’ya gelen Muller, bir yandan Xanthus kazılarında görev alırken diğer yandan kendi resim tekniklerini geliştirmiş, antik kentleri, yerel insanları ve çevresinde gördüklerini (İzmir, Buca, Likya kentleri) resimlemiştir. Türklerin günlük yaşamından kesitler; yörükler, çingeneler, mezarlıklar, develer, antik harabeler ilgi gösterdiği konular arasındadır. Bristol okulu ressamlarından olan Muller, genç yaşta hayatını kaybetmesine rağmen çok sayıda eser bırakmıştır. İtalya, İsviçre, Fransa, Yunanistan, Mısır gibi birçok ülkeyi gezip resimleyen ressamın Anadolu gezisi sırasında yaptığı eserlerinin değerlendirilmesi, daha önce bu gezinin resimlerinin kapsamlı bir şekilde ele alınmamış oluşu nedeniyle önem taşımaktadır. Bu çalışmada Londra British Museum, Tate Britain, Victoria & Albert Museum gibi müzelerde bulunan ve müzayede evlerinde satışa sunulan -ağırlıklı olarak suluboya yaptığı- eserleri incelenmiş ve sanatçının Anadolu konulu resimleri ilk elden yazınsal kaynaklar üzerinden karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Diğer yandan Anadolu’da yapılan arkeolojik araştırmalarda çalışan İngiliz bir sanatçının profilinin sunulması amaç edinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

19. yüzyıl İngiliz Sanatı, William James Muller, Osmanlı, İzmir, Likya

Kaynakça

• Ackerman, Gerald M. Les Orientalistes de L’école Britannique, vol. 9, ACR, Paris, 1991. Binyon, Laurince. Catalogue of Drawings by British Artists, vol.III, British Museum, London, 1902. Bryan, Michael. “Muller, William John”, Dictionary of Painters and Engravers, Biographical and Critical, H.G.Bohn, London 1849, s.502. Cust, Lionel Henry. “Harry John Johnson”, Dictionary of National Biography, vol.30, Smith, Elder, & co., London, 1885, s.14. Fellows, Charles. Asia Minor, The Province of Lycia, John Murray, London, 1852. George, Cyril-Eduard Bunt, The Life and Art of William James Müller of Bristol, F. Lewis, 1948. Greenacre, Francis. From Bristol to the Sea: Artists, the Avon Gorge and Bristol Harbour, Redcliffe, Bristol 2005, s.108-111. Greenacre Francis, Stoddard Sheena, W.J. Müller 1812-1845, Bristol Museum and Art Gallery, Bristol, 1991. Hugh, Chisholm (ed.). “Fellows, Sir Charles”. Encyclopædia Britannica, (11th ed.), v.10, Cambridge University Press, 1911, s.243. Işık, Filiz. Sultan Abdülmecid Döneminde (1839-1861) Osmanlı İmparatorluğu’na Gelen İngiliz Ressamlar: Victoria & Albert Müzesi Searight Koleksiyonu, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2004. Mathew, James Charles. “Müller, William John”.Dictionary of National Biography, v. 39. Smith, Elder & Co, London. 1894, s.278-279. Müller, William James. Muller’s Sketches of The Age of Francis the First, 26 large and fine tinted drawings on stone of splendid Architecture and Picturesque Old Buildings in France, H. Graves, 1841. Scharf, George. Lycia, Caria, Lydia, Illustrated by Mr. George Scharf, with Descriptive Letter-press by Sir Charles Fellows, P. and D. Colnaghi, 1847. Slatter, Enid. Xanthus, Travels of discoveries in Turkey, The Rubicon Press, London, 1990. Solly, Nathaniel Neal. Memoir of the life of William James Müller, a native of Bristol, landscape and figure painter: with original letters and an account of his travels and of his principal works, Chapman & Hall, London 1875. Stephen, Leslie - Lee, Sidney . “Charles Fellow” The Dictionary of National Biography, vol.6, Oxford University Press, London 1921, s.1166-1167. Lesvigne, Marie Valérie - Maeso, Jean Luc (ed.) 18. ve 19. Yüzyıllarda İzmir, Batılı Bir Bakış, Arkas Sanat Merkezi, İzmir, 2013.
• Web Kaynakları Charles Fellows , Erişim tarihi: 14.08.2017 https://yikaroglu.wordpress.com/tag/charles-fellows/ Harry John Johnson, Erişim tarihi: 26.06.2016 https://en.wikipedia.org/wiki/Harry_John_Johnson. Sale Paintings, Erişim tarihi: 14.08.2017 http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2005/the-british-sale-paintings-drawings-andwatercolours- l05170/lot.125.html, Temel Koyu, Erişim tarihi: 14.08.2017 http://blog.milliyet.com.tr/mugla---fethiye-nin-seki-beldesi-temel-koyu-nun-tarihcesi/ Blog/?BlogNo=412453. Tlos, Erişim tarihi: 14.08.2017 http://collections.vam.ac.uk/item/O147256/tlos-watercolour-muller-william-james/. Tlos, Erişim tarihi: 24.06.2016 https://tr.wikipedia.org/wiki/Tlos+&cd=2&hl=tr&ct=clnk&gl=tr William James Muller, Erişim tarihi: 14.08.2017 http://www.avictorian.com/Muller_William_James.html. William James Muller, Erişim tarihi: 14.08.2017 https://collections.vam.ac.uk/item/O147256/tlos-watercolour-muller-william-james/. William James Muller, Erişim tarihi: 24.06.2016 https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=William_James_Müller&oldid=787318530. Xanthus, Erişim tarihi: 14.08.2017 https://collections.vam.ac.uk/item/O145926/xanthus-watercolour-johnson-harry-john/.