Öz
Turkish public kept abreast of all the latest developments about Gallipoli Front which was closely related with the fate of the First World War and Ottoman State. Having understood the impossibility of being successful at Gallipoli Front, British Army decided to evacuate the Peninsula. Turkish troops could not notice the gradual British evacuation from Anzac Cove and Suvla Bay. Evacuation of Helles for British troops was more troublesome; leaving behind a significant amount of weapons, ammunition, food, clothing, medicine, means of transportation and communication they had to be content with the evacuation of their soldiers. Bombing Turkish areas by the warships continuously enabled British troops to hide the evacuation.On Turkish Press, Allied evacuation of Gallipoli was announced as a great victory which Turkish nation had been waiting eagerly for centuries. Evacuation of Gallipoli news enraptured the whole country and all provinces and districts celebrated that important victory news enthusiastically. Turkish flags were waving in every part of İstanbul and demonstrations were held. In the evaluations of Turkish press it is expressed that besides ruining the reputation of Allies, Gallipoli War turned the course of the war to Central Powers’ advantage. Moreover, Russia was stuck in a difficult situation with the Gallipoli victory. After Gallipoli War, Turkish troops caught the opportunity to move freely in the other fronts. Allied evacuation of Gallipoli with a failure led to such expectations in public that Gallipoli victory would change the course of the war and would cause some political, military and socio-economic results which could affect the whole word
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acaba Nereye Gidiyorlar?, Tasvir-i Efkâr, 23 Aralık 1915
- Ağaoğlu Ahmet, Muvaffakiyet-İ Harbiye, Tercüman-ı Hakikat, 25 Aralık 1915
- Ağaoğlu Ahmet, Türkün Bayramı, Tercüman-ı Hakikat, 21 Aralık 1915
- Birinci Dünya Savaşı Çanakkale Cephesi Harekâtı, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 2014, s. 177-180
- Büyük Zafer Karşısında, İkdam, 11 Ocak 1916
- Büyük Zafer, Tercüman-ı Hakikat, 21Aralık 1915
- Cemil Hakkı Seddülbahir’de Tekeburnu Depoları, Tanin, 16 Ocak 1916
- Cemil Hakkı Seddülbahir’de Zığındere’de, Tanin 14 Ocak 1916
- Cemil Hakkı, Ertuğrulkoyu ve Seddülbahir Tanin, 22 Ocak 1916
- Cemil Hakkı, Seddülbahir’de Ganimetlere Giderken, Tanin 29 Aralık 1916
- Cemil Hakkı, Seddülbahir’de Yarım Kalan Tahmin, Tanin, 7 Ocak 1916
- Cemil Hakkı, Seddülbahir’de-2 Yarım Kalan Tahmin, Tanin, 8 Ocak 1916
- Çanakkale Muvaffakiyeti ve Ecnebi Matbuatının Takdiratı, Tercüman-ı Hakikat, 25 Aralık 1915
- Çanakkale Muzafferiyeti ve Vilayatta Sürur, Tercüman-ı Hakikat, 22 Aralık 1915
- Çanakkale Muzafferiyeti ve Vilayatta Sürur, Tercüman-ı Hakikat, 25 Aralık 1915
- Çanakkale Muzafferiyeti ve Vilayatta Sürur, Tercüman-ı Hakikat, 24 Aralık 1915
- Düşmanın Münhezimen Terk ve Tahliye Ettiği Anafartalar, Tasvir-i Efkâr, 22 Aralık 1915
- Düşmanlarımızın Zelilane Tevli, İkdam, 23 Aralık 1915, (isimsiz makale)
- Enver Paşa’nın Beyanatı, Tasvir-İ Efkâr, 12 Ocak 1916
- Gelibolu Muzafferiyeti Münasebeti İle, Sabah, 23 Aralık 1915
- Gelibolu Ricati Hakkında, Tasvir-i Efkâr, 25 Aralık 1915
- Gelibolu Şebihceziresi Tamamen Tathir Edildi, Tasvir-İ Efkâr, 10 Ocak 1916
- Genelkurmay Başkanlığı, Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi, C.V, 1. Kitap, Ankara, Genelkurmay Basımevi, s.281-289.
- Haza Min Fazli Rabbina, Sabah, 22 Aralık 1915
- İngilizler Anafartalar’da ve Arıburnu’nda Denize Döküldüler, Tasvir-i Efkâr, 21 Aralık 1915
- Joseph Pomiankowski, Osmanlı İmparatorluğunun Çöküşü, İstanbul, Kayıhan Yayınları 2003, s.121-122.
- Meclis-i Millîmizde Şanlı Bir Gün, İkdam, 11 Ocak 1916
- Müttefiklerimizin Takdiratı, Tercüman-ı Hakikat, 23 Aralık 1915
- Naçar Kalanların Kafilesi!, Tasvir-i Efkâr, 25 Aralık 1915
- Ne Bırakmışlar Neler Bırakmışlar?, Tasvir-i Efkâr, 17 Şubat 1916
- Neler Tahayyül Ediyorlardı !, İkdam, 11 Ocak 1916
- Seddülbahir Meşher-i Ganaim, Tasvir-i Efkâr, 12 Ocak 1916, Başlık Yanlış
- Seddülbahir Şiddetli Ateş Altında, Tasvir-i Efkâr, 9 Ocak 1916
- Seddülbahir’de Kahır ve Tedmir Olunacaklar, Tasvir-i Efkâr, 2 Ocak 1916
- Sekiz Ayda Ayasofya’dan Aksaray’a Gidememek Meselesi!, Tasvir-İ Efkâr, 19 Şubat 1916
- Söz ve İcraat, Tercüman-ı Hakikat, 24 Aralık 1915 (isimsiz makale)
- Taşrada Tezahürat, Tercüman-ı Hakikat, 23 Aralık 1915
- Tebliğ-i Resmî, İkdam, 23 Aralık 1915
- Tebliğ-i Resmî, Sabah, 22 Aralık 1915
- Vakayı Harbiye, Tercüman-ı Hakikat,24 Aralık 1915 siyasiyat
- Yeni Safha, Tasvir-i Efkâr, 11 Ocak 1916 (isimsiz makale)
- Yunus Nadi, Azim ve İmanın Zaferi, Tasvir-i Efkâr, 22 Aralık 1915
- Yunus Nadi, Cihan Harbinde Osmanlı Ordusu, Tasvir-İ Efkâr, 14 Ocak 1916
- Yusuf Hikmet Bayur, Türk İnkılâp Tarihi, Cilt:3, Kısım: I, Ankara, 1991, s. 385-386
- Zaferin İtmamı, Tasvir-i Efkâr,10 Ocak 1916 (isimsiz makale)
Öz
Türk kamuoyu, Birinci Dünya Savaşı’nın ve Osmanlı Devleti’nin kaderini yakından ilgilendiren Çanakkale Cephesi’yle ilgili gelişmeleri anbean takip etmiştir. Çanakkale Cephesi’nde başarılı olamayacağını anlayan İngilizler tahliye kararı almışlardır. Türk ordusu İngilizlerin Arıburnu ve Anafartalar’dan kademeli olarak gerçekleştirdiği tahliyeyi fark edememiştir. İngilizlerin Seddülbahir’i tahliyesi ise daha sıkıntılı olmuş ve geride önemli miktarda silah, cephane, gıda maddesi, giyim eşyası, ilaç, ulaşım ve haberleşme araçları bırakarak neredeyse sadece askerlerini çekebilmiştir. İngilizlerin savaş gemileriyle sürekli Türk bölgelerini bombalaması tahliyenin gizlenmesini ve rahat yapılmasını sağlamıştır.
Türk basını, İtilaf kuvvetlerinin Çanakkale’den çekilmesini Türk milletinin asırlardan beri şevkle beklediği büyük bir zafer olarak duyurmuştur. İtilaf kuvvetlerinin Gelibolu’yu tamamen tahliye etmesinin duyulması tüm ülkeyi sevince boğmuş ve bu önemli zafer haberi tüm il ve ilçelerde coşkuyla kutlanmıştır. İstanbul’da bütün şehir, bayraklarla donatılmış ve sevinç gösterileri düzenlenmiştir. Türk basınında çıkan değerlendirmelerde Çanakkale Savaşı ile İtilaf Devletlerinin dünyadaki itibarının zedelendiği, savaşın İttifak Devletlerinin lehine döndüğü ve Rusya’nın zor durumda kaldığı dile getirilmiştir. Çanakkale harekâtı sonrası Türk ordusu diğer cephelerde daha rahat hareket etme imkânı yakalamıştır. İtilaf Devletlerinin Çanakkale Cephesi’nde başarısız olarak geri çekilmesi kamuoyunda savaşın gidişatını önemli ölçüde değiştireceği ve tüm dünyayı etkileyen siyasi, askerî ve sosyoekonomik sonuçlar doğuracağı gibi beklentiler ortaya çıkarmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acaba Nereye Gidiyorlar?, Tasvir-i Efkâr, 23 Aralık 1915
- Ağaoğlu Ahmet, Muvaffakiyet-İ Harbiye, Tercüman-ı Hakikat, 25 Aralık 1915
- Ağaoğlu Ahmet, Türkün Bayramı, Tercüman-ı Hakikat, 21 Aralık 1915
- Birinci Dünya Savaşı Çanakkale Cephesi Harekâtı, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 2014, s. 177-180
- Büyük Zafer Karşısında, İkdam, 11 Ocak 1916
- Büyük Zafer, Tercüman-ı Hakikat, 21Aralık 1915
- Cemil Hakkı Seddülbahir’de Tekeburnu Depoları, Tanin, 16 Ocak 1916
- Cemil Hakkı Seddülbahir’de Zığındere’de, Tanin 14 Ocak 1916
- Cemil Hakkı, Ertuğrulkoyu ve Seddülbahir Tanin, 22 Ocak 1916
- Cemil Hakkı, Seddülbahir’de Ganimetlere Giderken, Tanin 29 Aralık 1916
- Cemil Hakkı, Seddülbahir’de Yarım Kalan Tahmin, Tanin, 7 Ocak 1916
- Cemil Hakkı, Seddülbahir’de-2 Yarım Kalan Tahmin, Tanin, 8 Ocak 1916
- Çanakkale Muvaffakiyeti ve Ecnebi Matbuatının Takdiratı, Tercüman-ı Hakikat, 25 Aralık 1915
- Çanakkale Muzafferiyeti ve Vilayatta Sürur, Tercüman-ı Hakikat, 22 Aralık 1915
- Çanakkale Muzafferiyeti ve Vilayatta Sürur, Tercüman-ı Hakikat, 25 Aralık 1915
- Çanakkale Muzafferiyeti ve Vilayatta Sürur, Tercüman-ı Hakikat, 24 Aralık 1915
- Düşmanın Münhezimen Terk ve Tahliye Ettiği Anafartalar, Tasvir-i Efkâr, 22 Aralık 1915
- Düşmanlarımızın Zelilane Tevli, İkdam, 23 Aralık 1915, (isimsiz makale)
- Enver Paşa’nın Beyanatı, Tasvir-İ Efkâr, 12 Ocak 1916
- Gelibolu Muzafferiyeti Münasebeti İle, Sabah, 23 Aralık 1915
- Gelibolu Ricati Hakkında, Tasvir-i Efkâr, 25 Aralık 1915
- Gelibolu Şebihceziresi Tamamen Tathir Edildi, Tasvir-İ Efkâr, 10 Ocak 1916
- Genelkurmay Başkanlığı, Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi, C.V, 1. Kitap, Ankara, Genelkurmay Basımevi, s.281-289.
- Haza Min Fazli Rabbina, Sabah, 22 Aralık 1915
- İngilizler Anafartalar’da ve Arıburnu’nda Denize Döküldüler, Tasvir-i Efkâr, 21 Aralık 1915
- Joseph Pomiankowski, Osmanlı İmparatorluğunun Çöküşü, İstanbul, Kayıhan Yayınları 2003, s.121-122.
- Meclis-i Millîmizde Şanlı Bir Gün, İkdam, 11 Ocak 1916
- Müttefiklerimizin Takdiratı, Tercüman-ı Hakikat, 23 Aralık 1915
- Naçar Kalanların Kafilesi!, Tasvir-i Efkâr, 25 Aralık 1915
- Ne Bırakmışlar Neler Bırakmışlar?, Tasvir-i Efkâr, 17 Şubat 1916
- Neler Tahayyül Ediyorlardı !, İkdam, 11 Ocak 1916
- Seddülbahir Meşher-i Ganaim, Tasvir-i Efkâr, 12 Ocak 1916, Başlık Yanlış
- Seddülbahir Şiddetli Ateş Altında, Tasvir-i Efkâr, 9 Ocak 1916
- Seddülbahir’de Kahır ve Tedmir Olunacaklar, Tasvir-i Efkâr, 2 Ocak 1916
- Sekiz Ayda Ayasofya’dan Aksaray’a Gidememek Meselesi!, Tasvir-İ Efkâr, 19 Şubat 1916
- Söz ve İcraat, Tercüman-ı Hakikat, 24 Aralık 1915 (isimsiz makale)
- Taşrada Tezahürat, Tercüman-ı Hakikat, 23 Aralık 1915
- Tebliğ-i Resmî, İkdam, 23 Aralık 1915
- Tebliğ-i Resmî, Sabah, 22 Aralık 1915
- Vakayı Harbiye, Tercüman-ı Hakikat,24 Aralık 1915 siyasiyat
- Yeni Safha, Tasvir-i Efkâr, 11 Ocak 1916 (isimsiz makale)
- Yunus Nadi, Azim ve İmanın Zaferi, Tasvir-i Efkâr, 22 Aralık 1915
- Yunus Nadi, Cihan Harbinde Osmanlı Ordusu, Tasvir-İ Efkâr, 14 Ocak 1916
- Yusuf Hikmet Bayur, Türk İnkılâp Tarihi, Cilt:3, Kısım: I, Ankara, 1991, s. 385-386
- Zaferin İtmamı, Tasvir-i Efkâr,10 Ocak 1916 (isimsiz makale)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Mayıs 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 13 Sayı: 18 |
