BibTex RIS Kaynak Göster

Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri

Yıl 2015, Cilt: 13 Sayı: 19, - , 30.10.2015

Ahmet Esenkaya

https://doi.org/10.17518/caty.88708

Öz

Bu araştırmada 5. Ordu’nun kuruluşuna kadar Çanakkale Boğazı’nda, civar sahillerde ve karada yürütülmüş olan sahil savunma ve kara topçuluk faaliyetlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için post-pozitivist paradigma altında nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Mevcut dokümanlar askeri arşivlerden, askeri eserlerden ve askeri anılardan taranarak elde edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda Osmanlı Devletinin güneyden gelecek tehlikelere karşı, Çanakkale Boğazı’nın en dar bölgesinde kaleler yapmış olması, sahil savunma topları yerleştirerek İstanbul’u emniyet altında tutma çabası, bölgede muharebe öncesi ciddi bir savunma hazırlığının var olduğunu göstermektedir. Avrupa’da patlak veren savaşa paralel olarak, derhal özel, bölgesel ve genel seferberlik ilanı ile başlayan ve kadro dışı bırakılmış topların kadroya alınması ile devam eden bir süreç başlamıştır. Savunma amaçlı yönerge hazırlanmış, Alman teknik personeli tarafından topçuluk eğitimi verilerek hazırlıklar devam ettirilmiştir. Savunma gündemli süreç çok hızlı işlediğinden dolayı, ne yapılacaksa onunla ilgili süratle karar alınmaya ve hemen yapılmaya çalışılmıştır. Sahil savunma ve kara topçuluk faaliyetlerinde de, ‘Birleşik Filo’nun ve iç ve dış aktörlerin Çanakkale Boğazı’na karşı ortaya koydukları anlık baskılara karşı ani ve acil önlemler alınma yoluna gidilmiştir. Mayın hatlarını korumak için bataryalar kurmaya, ‘merkez topçu tahkimâtı’nı güçlendirilmeye, tahrip müfrezelerine karşı önlemler alınmaya, gemilerden, bölgenin güneyinden, kuzeyinden toplar getirerek uygun yerlere yerleştirmeye çalışılmıştır. Tüm bu emeklerin sonucu ise mükemmeldir: 18 Mart 1915 günü üç asır boyunca kimsenin önünde duramadığı emperyalist devlerin, bu vatanın kahraman evladı karşısında düştüğü acınacak halleridir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

  • Kaynakça
  • ATESE Arşivi, No. 1/1, Kls.118, Dos. 555, F.16-4.
  • ATASE Arşivi, No.1/1, Kls.121, Dos.572,F.1-13,1-15,1-20, 1-26,1-27, 1-32, 1-37.
  • ATASE Arşivi, No.1/1, Kls.180, Dos.774, F. 1-5, 1-6.
  • ATASE Arşivi, No.1/1, Dos. 315, F.2.
  • ATASE Arşivi, No.1/65, Kls.1964, Dos.305,F.1-106-107.
  • ATESE Arşivi, No. 2/3, Dos.10, F.1-1.
  • ATASE Arşivi, No. 4/8749, Kls. 3474, Dos. H-1, F.1-4.
  • ATASE Arşivi, No. 5/2453, Kls.3964, Dos. H.1, F. 1, 1-9,1-10, 1-24,1-26,1-27.
  • ATESE Arşivi; No. 5/2453, Kls.3964, Dos. H-5, F.1-16.
  • ATASE Arşivi, No. 6/1666, Kls. 3964, Dos. H-7, F.1-15.
  • ATASE Arşivi, No. 5/2453, Kls.3964, Dos. H-8, F.14.
  • ATESE Arşivi; No. 5/2453, Kls.3964, Dos. H-9, F. 1-7, 1-24,1-37.
  • ATASE Arşivi, No. 5/2453, Kls.3964, Dos. H-10, F.1-16.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666,Kls.4624,Dos.70, F.1-1, 1-13.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666, Kls.4669, Dos. H.1,F. 1-1,1-3, 1-10, 1-26, 1-14, 1-31, 1-34.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666, Kls. 4669,Dos. H-3,1-35, 1-37, 1-40,1-41, 1-42, 1-43, 1-48.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666, Kls. 4669,Dos. H-3, 1-49, 1-50, 1-55, 1-77.
  • ATASE Arşivi,No.6/1666,Kls.4669,Dos. H-3,F. 1-1, 1-2, 1-3, 1-14, 1-16, 1-21,1-23.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666, Kls. 4669,Dos. H-3, 1-26,1-30, 1-32, 1-33, 1-34, 1-37, 1-43.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666, Kls. 4669,Dos. H-3, 1-48, 1-49,1-52, 1/67, 1-74,1-59, 1-78.
  • ATASE Arşivi,No.6/1666, Kls. 4669,Dos. H-3, 1-80, 1-86,1-90, 1-95,1-100, 1-116.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666,Kls.4669,Dos. H-3, 1-127A, 1-131.
  • ATASE Arşivi,No.6/1666,Kls.4669,Dos. H-12, F. 1-7, 1-9, 1-14, 1-16, 1-19, 1-21, 1-22.
  • ATASE Arşivi, No. 6/1666, Kls. 4669, Dos. H-12,1-23, 1-29, 1-30, 1-37, 1-38, 1-39, 1-45.
  • ATASE Arşivi, No. 6/1666, Kls. 4669, Dos. H-12,1-47,1-51, 1-67, 1-68, 1-72, 1-73, 1-76.
  • ATASE Arşivi, No. 6/1666, Kls. 4669, Dos. H-12,1-78, 1-79, 1-81, 1-83,1-88,1-97.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666, Kls.4624, Dos. 69, F.1-13.
  • ATESE Arşivi, No.6/1666, Kls.4669, Dos. H-13, F.1-1,1-6.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666, Kls.4670, Dos. 281, F.17/1.
  • ATESE Arşivi, No.6/1666, Kls.4673, Dos. 295, F18.
  • ATASE Arşivi, No.6/1666, Kls.4836, Dos. H.7,F.1-61,1-62,1-64.
  • ATESE Arşivi, No.6/2514, Kls.4831, Dos. H-l,F,1-5;
  • ATASE Arşivi, No.6/3171, Kls.4857, Dos. H-2,F.1-7;
  • ATESE Arşivi, No.6/8903, Kls.4836, Dos. H-7,F. 1-54,1-61,1-62,1-64.
  • ATESE Arşivi, No.6/8903, Kls.4836, Dos. H-9,F.1-5.
  • ATESE Arşivi, No.6/8903, Kls.4336, Dos. H-10, F. 1-15,1-171-20
  • ATASE Arşivi, No.6/8903, Kls.4836, Dos. H-17,F.1-44,1-45,1-46.
  • ATESE Arşivi, No.6/9565, Kls.4936, Dos. H-3, F.1-2, 1-23.
  • ATESE Arşivi, No.6/9565, Kls.4936, Dos. H-5,F.1-2.
  • Ahmet Esenkaya
  • -
  • ATASE Arşivi, No.7/8746, Kls.5337,Dos.7,F.1.
  • ATESE Arşivi, No.7/9746, Kls.5337, Dos. H-4,F.1-4,1-10,1-16.
  • ATASE Arşivi, No.7/9592, Kls.5338, Dos.H-2,F.1-173.
  • ATASE Arşivi, No.7/9746, Kls.5338, Dos. H-3,F.1-7.
  • BOA, Y. PRK. ASK,115/6;
  • BOA, BEO, 32/947.
  • BOA, DH. EUM.3.Şb.2/48.I-100
  • BOA, HR. SYS, 2109/11
  • Aspinall-Oglander, Cecil Faber, (Çev. Tahir Tunay), Çanakkale Gelibolu Askeri Harekâtı, C. I, Askeri
  • Matbaa, İstanbul 1939, s.114.
  • Corbett, Sir Julian, (Çev., A. Rıza Seyfi), Harekât-ı Bahriye, C.II, Matbaa-i Bahriye, İstanbul 926.
  • Çanakkale Boğazı Muharebesi, Askerî Tarih Bülteni, ATAŞE Başkanlığı Yayınları, S.10. Y T ?
  • Genelkurmay Başkanlığı, Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi, C.V, Çanakkale Cephesi Harekâtı, 1. Kitap
  • (Haziran 1914-25Nisan 1915), Genelkurmay Basımevi, Ankara 1993.
  • Görgülü, İsmet, On Yıllık Harbin Kadrosu, TTK Yay., Ankara 1993.
  • Karaca, Ali, “Savunma Sisteminin Ana Unsuru İstihkâmlar Bakımından Çanakkale Boğazı Tahkimi (1655-
  • ”, Yedinci Askeri Tarih Semineri Bildirileri (25-27 Ekim 1999 İstanbul), ATASE Yayınları,
  • Genelkurmay Basımevi, Ankara 2000, s.320-321(dipnot 58).
  • Karaca, Ali, “Şanlı Zafer’e Giden Yol İçin Asırlarca Süren Bir Emek Çanakkale Boğazının Tahkimi (1655-
  • ”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Atatürk ve Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi
  • (AÇASAM), 85. Yılında Atatürk ve Çanakkale savaşları Sempozyum Bildirileri 23-24 Mart 2000
  • Çanakkale, Çanakkale 2001, s. 64.
  • Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, C.VIII, TTK Yay., Ankara 1999.
  • Raczyki, Edward, 1814’te İstanbul ve Çanakkale Seyahat, Tercüman Yay., İstanbul 1980.
  • Selahattin Adil (Yayına Hazırlayan: Enver Koray), Hayat Mücadeleleri, Selahattin Adil Paşa’nın
  • Hatıraları, İstanbul 1982.
  • Tarih-i Cevdet, C.VI., İstanbul 1286.
  • Tarih-i Naima, C.VI, İstanbul 1280, s.406,418.
  • Tarih-i Raşid, C.6, İstanbul 1282, s. 14-15.
Toplam 71 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ahmet Esenkaya Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 30 Ekim 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015 Cilt: 13 Sayı: 19

Kaynak Göster

APA Esenkaya, A. (2015). Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 13(19). https://doi.org/10.17518/caty.88708
AMA Esenkaya A. Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. Ekim 2015;13(19). doi:10.17518/caty.88708
Chicago Esenkaya, Ahmet. “Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri”. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 13, sy. 19 (Ekim 2015). https://doi.org/10.17518/caty.88708.
EndNote Esenkaya A (01 Ekim 2015) Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 13 19
IEEE A. Esenkaya, “Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, c. 13, sy. 19, 2015, doi: 10.17518/caty.88708.
ISNAD Esenkaya, Ahmet. “Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri”. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 13/19 (Ekim 2015). https://doi.org/10.17518/caty.88708.
JAMA Esenkaya A. Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 2015;13. doi:10.17518/caty.88708.
MLA Esenkaya, Ahmet. “Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri”. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, c. 13, sy. 19, 2015, doi:10.17518/caty.88708.
Vancouver Esenkaya A. Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Topçuluk Faaliyetleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 2015;13(19).
 Kapak Resmi İndir