Troas Bölgesi’nde Kabeiroi/ Kabeiros Kültü Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 24 Sayı: 39, 6 - 14, 31.10.2025

Melisa Arslan

https://doi.org/10.17518/canakkalearastirmalari.1658734

Öz

Bu çalışma, Troas bölgesinde Kabeiros/Kabeiroi kültüne dair mevcut arkeolojik, epigrafik ve yazılı kaynakları inceleyerek bu kültün bölgedeki varlığını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Öncelikle Kabeiros’un kim olduğu, isminin kökeni ve mitolojideki yeri üzerine antik ve modern kaynaklar üzerinden bir tartışma yürütülmüştür. Ardından, Kabeiros kültü genel hatları ile ele alınarak antik kaynaklardaki referanslar ve modern araştırmalar ışığında değerlendirilmiştir. Son olarak, Troas bölgesinde Kabeiros kültü ile ilişkilendirilebilecek yerleşim yerleri, mitolojik anlatılar ve sikke buluntuları ele alınarak kültün bölgedeki etkisi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kabeiroi , Korybantai , Pelasg , Troas Bölgesi , Kült.

An Analysis of the Kabeiros/Kabeiroi Cult in the Troas Region

Öz

This study aims to evaluate the presence of the Kabeiros/Kabeiroi cult in the Troas region by examining the available archaeological, epigraphic, and written sources. First, a discussion has been conducted on the identity of Kabeiros, the etymology of the name, and its place in mythology based on ancient and modern sources. Then, the Kabeiros cult has been analyzed in general terms, considering references in ancient texts and modern research. Finally, the impact of the cult in the region has been examined by assessing settlements, mythological narratives, and coin finds that may be associated with the Kabeiros cult in the Troas region.

Anahtar Kelimeler

Kabeiroi , Korybantai , Pelasg , Troas Region , Cult

Kaynakça

• AİSKHYLUS (1940). Fragment, Greek Tragedy, Classical Library.
• APOLLONIUS RHODIUS (1913). Argonautica, (ed. R. Merkel), Leipzig: The Loeb Classical Library.
• BURKERT, W. (1985). Greek Religion: The Kabeiroi and Samothrace, Harvard University Press.
• CLEMENT OF ALEXANDRIA (1953). Protreptikos Pros Hellas: The Exhortation to the Greeks, (trans. G.W. Butterworth), The Loeb Classical Library.
• DIODOROS SICULUS (1952). Bibliotheke Historike: Diodoros of Sicily, (trans. C.H. Oldfather), London: The Loeb Classical Library.
• DİONYSİOS HALİKARNASSEUS (1960). Romaikes Arkhaiologias: Roman Antiquities, (trans. E. Cary), London: The Loeb Classical Library.
• FRİTZE (1994). “Birytis und die Kabiren auf Münzen”, Zeitscrift für Nümismatik 24, 1904, s.105-128.
• GÜVEN (2014). Sikkeler Işığında Kabeiroi Kültü, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• GORMAN, V. B. (2004). Miletos The Ornament of Ionia, Michigan.
• HEMBERG, B. (1950). Die Kabiren, Uppsala: Verlag Almquist-Wilksells.
• HERODOTOS (1973). Herodot Tarihi, (çev. M. Ökmen - A. Erhat), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• HOMEROS (1984). İlyada, (çev. A. Erhat - A. Kadir), İstanbul: Can Yayınları.
• JAKOBY, F. (1923). Die Fragmente der Griechischen Historiker I, Berlin.
• KERN, O. (1919). Kabeiros und Kabeiroi.
• KLEMENS, A. (1953). Protreptikos Pros Hellas: The Exhortation to the Greeks, The Loeb Classical Library.
• KÖRPE, R. (2010). Akhaimenid Hakimiyetinde Troas Bölgesi (M.Ö. 545- M.Ö. 334): Arkeolojik Veriler ve Antik Kaynaklar Işığında Tarihsel-Kültürel Bir Değerlendirme. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İzmir.
• LEAF. W., (1923). Strabo on The Troad, London.
• LEHMAN, K. (1954). Samothrace: A Guide to the Excavation and Museum, New York.
• LEWIS, N. (1958). Samothrace I: The Ancient History Sources, New York: Pantheon Books.
• MEYER, E. (1877). Geschichte von Troas. Leipzig.
• NONNUS (1976). Dionysica Greek Epic, Classical Library.
• PAUSANIAS (1955). Periegesis: Description of Greece, (trans. W.H.S. Jones), London: The Loeb Classical Library.
• PLUTARKHOS (1949). Moralia, (trans. F.C. Babbitt), London: The Loeb Classical Library.
• SEMERANO, G. (1994). Le Origini della Cultura Europa II, Firenze: Leo Olschki.
• SEVİN, V. (2001). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. Türk Tarih Kurumu Yayınları: Ankara.
• SOYAL, Z. S. (1998). Sikkelerin Işığında Troas Bölgesi Kültleri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İstanbul.
• STEPHANUS BYZANTIUS (1849). Ethnica (epitome), (ed. A. Meineke), Stephan von Byzans, Ethnika, Berlin, repr. Graz 1958: Akademische Druck Verlagsanstalt.
• STRABON (1924). Geographika: The Geography of Strabo, (ed. H.L. Jones), Cambridge: The Loeb Classical Library.
• SUSAN, G. C. (1984). Theoi Megaloi: The Cult of the Great Gods at Samothrace.