Beyond the Forgotten: Cultural Memory and the Poetics of Gender in Dante’s Commedia

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 2, 444 - 455, 31.12.2024

Oğuzhan Ayrım

Öz

The primary focus of this article is to investigate the (in)visible gendered constructs within Dante’s Commedia. The article argues that due to the special emphasis on vice and virtue, Commedia lends itself to the archival purposes of cultural memory. The article explores how the cultural memory within the poem takes on a phallocentric perspective in its mechanics of socio-political affirmations doubled by Dante’s poetic chiasm. Since the meticulous visibility of such a concept by itself reallocates our focus towards the imperatives of silences and gaps, the poem introduces a nuanced gendered interpretation far beyond the visible space. Therefore, this article employs a critical and deconstructive method to scrutinise the phallocentric dynamism of the poem’s memory-dependent derivatives and its invisible underside by taking a gendered approach. Within this framework, this article aims to contribute to the literature on Dante’s Commedia with an introduction of a new feminist lens that might enrich various readings of Dante’s “poema sacro.”

Anahtar Kelimeler

Dante Alighieri, Divine Comedy, cultural memory, medieval society, patriarchal consciousness

Unutulanın Ötesinde: Dante’nin İlahi Komedya’sında Kültürel Bellek ve Cinsiyetin Poetikası

Öz

Bu makalenin temel odak noktası, Dante’nin İlahi Komedya eserindeki gizli kalmış cinsiyetçi unsurları incelemektir. Bu çalışma özellikle kötülüğe ve erdeme yapılan özel vurgu nedeniyle şiirin kültürel hafızanın arşivleme amaçlarıyla örtüştüğünü savunmaktadır. Makale, şiirdeki kültürel hafızanın Dante’nin öznel bakış açısıyla ikiye katlanan sosyopolitik olumlamalar eşliğinde patriarkal bilincin bir ürünü olduğunu öne sürerken, böyle bir kavramın göz önünde olması, odak noktamızı aynı zamanda şiirdeki boşluk ve sessizliklere, yani ataerkil belleğin unutmayı tercih ettiği dinamiklere yöneltmektedir. Bunu yaparak görünür alanın ötesinde gizil bir güçle yer alan cinsiyetçi yaklaşımlara dair incelikli bir okuma sunar. Bu nedenle bu makale, şiirin belleğe bağımlı türevlerinin fallus merkezli dinamizmini ve onun görünmez alt tarafını cinsiyete dayalı bir yaklaşımla incelemek için eleştirel ve yapısökümcü bir yöntem kullanmaktadır. Bu çerçevede, makale Dante’nin kutsal şiirine dair çeşitli okumaları zenginleştirebilecek yeni bir feminist merceğin tanıtımını yaparak Dante’nin İlahi Komedya şiirine dayalı literatüre katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dante Alighieri, İlahi Komedya, kültürel bellek, orta çağ toplumu, ataerkil bilinç

Kaynakça

• Alighieri, D. (1996). Inferno: The Divine Comedy of Dante Alighieri. Trans. Robert M. Durling. Oxford University Press.
• Alighieri, D. (2001). Paradiso: The Divine Comedy of Dante Alighieri. Trans. Robert M. Durling. Oxford University Press.
• Amir, D. (2016). When Language Meets Traumatic Lacuna: The Metaphoric, the Metonymic, and the Psychotic Modes of Testimony. Psychoanalytic Inquiry, 36 (8), 620–632.
• Ayrım, O. (2024). American Adam Myth and Ahab: Sartre’s Masculine Principles in Herman Melville’s Moby Dick. International Journal of Media Culture and Literature, 8 (2), 119–141.
• Barolini, T. (2000). Dante and Francesca Da Rimini: Realpolitik, Romance, Gender. Speculum, 75 (1), 1–28.
• Benfell, S. (2011). The Biblical Dante. University of Toronto Press.
• Botterill, S. (2001). Ideals of the Institutional Church in Dante and Bernard of Clairvaux. Italica, 78 (3), 297-313.
• Brown, P. (1988). The Body and Society. Columbia University Press.
• Çetiner-Öktem, Z. (2022). Memory and Men. Ege University Publishing.
• Crocker, H. (2007). Chaucer’s Vision of Manhood. Palgrave MacMillan.
• de Beauvoir, S. (1956). The Second Sex. Trans. H. M. Parshlay. Jonathan Cape.
• Donovan, J. (2000). Feminist Theory. Bloomsbury Academic.
• Elliott, D. (2010). Fallen Bodies: Pollution, Sexuality, And Demonology in The Medieval Ages. University of Pennsylvania Press.
• Freccero, J. (2009). The Portrait of Francesca. Inferno V. MLN, 124 (5), 7–38.
• Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory. Trans. Lewis A. Coser. University of Chicago Press.
• Hatipoğlu, G. (2023). The Archival Suspicion and Authorial Desire in The Dalkey Archive. IDEAS: Journal of English Literary Studies, 3 (1), 31–43.
• Hooper, L. (2019). Characterization. In Z. G. Barański (Ed.), The Cambridge Companion to Dante’s Commedia (pp. 43–60). Cambridge University Press.
• Kearney, R. (1999). Narrative and the Ethics of Remembrance. In Richard Kearney and Mark Dooley (Eds.), Questioning Ethics: Contemporary Debates in Philosophy (pp. 18–32). Routledge.
• Kriesel, J. (2019). Allegories of the Corpus. In Z. G. Barański (Ed.), The Cambridge Companion to Dante’s Commedia (110–126). Cambridge University Press.
• Kristeva, J. (1982). Powers of Horror: An Essay on Abjection. Trans. Leon S. Roudiez. Columbia University Press.
• Lindeboom, B. W. (2008). Chaucer’s Monk Illuminated: Zenobia as Role Model. Neophilologus, 92 (1), 339–350.
• MacKenzie, L. (2013). Dante’s Manhood: Authorial Masculinities before the Commedia [Doctoral Thesis, Columbia University].
• McAfee, N. (2004). Julia Kristeva. Routledge.
• Pertile, L. (2019). Narrative Structure. In Z. G. Barański (Ed.), The Cambridge Companion to Dante’s Commedia (pp. 4–27). Cambridge University Press.
• Rosenberg, D. (1999). World Mythology: An Anthology of the Great Myths and Epics. NTC.
• Schwartz, J. M. (2006). “Having New Eyes”: Spaces of Archives, Landscapes of Power. Arcivaria: The Journal of the Association of Canadian Archivists, 61, 1–25.
• Traverso, E. (2022). Singular Pasts: The “I” in Historiography. Trans. Adam Schoene. Columbia University Press.
• Wolfgand, E. (2004). The Archive as a Metaphor: From Archival Space to Archival Time. Open, 7 (1), 46–53.
• Yates, F. A. (1999). The Art of Memory. Routledge.