Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algılamalarının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Konya Organize Sanayi Bölgesinde Bir Araştırma

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 16, 30.06.2017

Mustafa Zerenler Mustafa Atsan

Öz

Bu araştırmanın
amacı, kurumsal sosyal sorumluluk algılamalarının örgütsel bağlılık üzerindeki
etkisini ortaya koymaktır. Çalışmanın örneklemini Konya Organize Sanayi
Bölgesi’nde faaliyet gösteren işletmelerde çalışan 435 personel
oluşturmaktadır. Çoklu Regresyon analizi sonuçlarına göre; kurumsal sosyal
sorumluluğun ekonomik, yasal ve hayırseverlik odaklı sorumluluk boyutlarının
duygusal bağlılık üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu
tespit edilmiştir. Ancak, etik sorumluluk algılamalarının duygusal bağlılık
üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olmadığı da araştırma
bulguları arasında yer almaktadır. Diğer yandan kurumsal sosyal sorumluluğun
ekonomik, yasal ve etik sorumluluk boyutlarının normatif bağlılık üzerinde
pozitif yönlü ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ancak,
hayırseverlik odaklı sorumluluk boyutunun normatif bağlılık üzerinde
istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir.
Benzer şekilde kurumsal sosyal sorumluluğun ekonomik, yasal ve etik sorumluluk
boyutlarının devam bağlılığı üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkiye sahip
olduğu tespit edilmiştir. Ancak, hayırseverlik odaklı sorumluluk boyutunun
devam bağlılığı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olmadığı
ortaya konulmuştur. Bu araştırmada son olarak, çalışmanın kısıtları ve gelecek
araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal sosyal sorumluluk, ekonomik sorumluluk, yasal sorumluluk, etik sorumluluk, hayırseverlik odaklı sorumluluk, örgütsel bağlılık, duygusal bağlılık, normatif bağlılık, devam bağlılığı

The Effect of Corporate Social Responsibility on Organizational Context: A Research in Konya Organized Industry Area

Öz

The aim of this
study is to determine the perceptions of corporate social responsibility on
organizational commitment and reveal whether there are significant differences
regarding the perceptions of corporate social responsibility in terms of
employees' demographic characteristics. Data sampling of the study was gathered
from 435 employees operating in Konya Organized Industrial Zone. Multiple
Regression analysis results showed that economic, legal and philanthropic
responsibilities had a significant and positive effect on emotional commitment.
However, ethical responsibility had no significant effect on emotional
commitment. On the other hand, economic, legal and ethical responsibilities had
a significant and positive effect on normative commitment. But, philanthropic
responsibility had no significant effect on normative commitment. Similarly,
economic, legal and ethical responsibilities had a significant and positive
effect on continuance commitment. Nevertheless, philanthropic responsibility
had no significant effect on continuance commitment. Finally, the limitations
of the study are given and some suggestions are made for future studies. 

Anahtar Kelimeler

Corporate social responsibility, economic responsibility, legal responsibility, ethical responsibility, philanthropic responsibility, organizational commitment, emotional commitment, normative commitment, continuance commitment

Kaynakça

• Balı, S.;Cinel, M. O. (2011). Bir Rekabet Aracı Olarak Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(2), Aralık, ss: 45-60.
• Bayraktaroğlu, S.; Yılmaz, S. E.; Can, M. (2014). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısının Örgütsel Bağlılığa Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Siyaset, Ekonomi Ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Yıl: 2, 2(3), ss: 99-122.
• Brown, B. B. (2003). Employees’ OrganizationalCommitmentandTheirPerception of Supervisors’ Relations-OrientedandTask-OrientedLeadershipBehaviors, Faculty of the Virginia PolytechnicInstituteandStateUniversity, March 25, 2003, FallsChurch, Virginia, USA.
• Bozkurt, Ö. ve Yurt, İ.(2015). Kurumsal İtibar Yönetimi Algısının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Akademik Personel Üzerine Bir Araştırma, Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, Yıl: 8, No: 15, Yaz, ss: 59-75.
• Boylu, Y. Pelit, E. ve Güçer, E. (2007). Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma, Finans Politik Ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 44(511), ss: 55-74.
• Carroll, A. B. (1979). A Three-DimensionalConceptual Model of CorporatePerformance, The Academy of Management Review, 4(4), October, pp: 497-505.
• Churchill Jr. Gilbert A. (1996). Basic Marketing Research (Third Edition). USA: TheDrydenPress.
• Çalışkan, O. ve Ünüsan, Ç. (2011). Otel Çalışanlarının Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısının İş Tatmini ve İşte Kalma Niyetine Etkisi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22(2), Güz, ss: 154-166.
• Davis, K. (1997). FivePropositionsforSocialResponsibility, ManagingCorporateSocialResponsibility, (Ed. Archie B. Carroll), Boston: Little, Brown andCompany.
• Demir, B. (2013). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ve Muhasebe, Eğitim Ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), Ağustos, ss: 225-233.
• Demirel, Y. (2008). Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Tekstil Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15(2), ss: 179-194.
• Erkman, T. ve Şahinoğlu, F. (2012). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerine İlişkin Çalışan Algıları İle Örgütsel Bağlılığın Hizmet Sektöründe İncelenmesi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 33(2), ss: 267-294.
• Ersöz, H. Y. (2007). Türkiye’de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Anlayışının Gelişiminde Meslek Ve Sivil Toplum Kuruluşları, İstanbul Ticaret Odası Yayını, Yayın No: 2007-36, İstanbul.
• Gülova, A. A. ve Demirsoy, Ö. (2012). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Hizmet Sektörü Çalışanları Üzerinde Ampirik Bir Araştırma, Business andEconomicsResearchJournal, 3(3), pp: 49-76.
• Hasanov, V. (2010). Çalışanların İşletmelerin Sosyal Sorumluluklarına İlişkin Algılamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Karasar, Niyazi (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Lee, M. ve Kim, W. (2013). TheEffect of PerceivedCorporateSocialResponsibility on Hotel Employee’sAttitudeandBehaviortowardtheOrganization, International Journal of TourismSciences, 13(3), pp: 51-74.
• Maignan, I ve ;Ferrell, O. C. (2000). MeasuringCorporateCitizenship in TwoCountries: The Case of the United Statesand France, Journal of Business Ethics, 23(3), pp: 283-297.
• Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). A Three-Component Conceptualizatin of OrganizationalCommitment, Human Rosurce Management Review, 1(1), pp: 61-89.
• Meyer, J. P., Stanley, D. J., Herscovitch, L. and Topolnytsky, L.(2002). Affective, Continuance, andNormativeCommitmenttotheOrganization: A Meta-analysis of Antecedents, Correlates, andConsequences, Journal of VocationalBehavior, No: 61, pp: 20–52.
• Mimaroğlu, H. (2008). Psikolojik Sözleşmenin Personelin Tutum Ve Davranışlarına Etkileri: Tıbbi Satış Temsilcileri Üzerinde Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.
• Mowday, R. T., Steers, R. M. and Porter, L. M. (1979). TheMeasurement of OrganizationalCommitment, Journal of VocationalBehavior, İssue:14, pp: 224-247.
• Mowday, R. T., Porter, L. W. and Steers, R. M. (1982). Employee-OrganizationLinkages: ThePsychology of Commitment, Absenteeism, andTurnover, AcademicPress, New York, USA.
• Nakip, Mahir (2006). Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Noor Harun, A. K. and NoorHasrul, N. M. N.(2006). EvaluatingThePsychometricProperties Of AllenAndMeyer’s OrganizationalCommitmentScale: A Cross Cultural ApplicationAmongMalaysianAcademicLibrarians, MalaysianJournal Of Library & Information Science, 11(1), July, pp: 89-101.
• O’Relly, C. and Chatman, J. (1985). OrganizationalCommitmentandPsychologicalAttachment: TheEffects of Compliance, Identification, andInternalization on ProsocialBehavior, Journal of AppliedPsychology, 71(3), pp: 492-499.
• Özutku, İ. H. (2008). Örgüte Duygusal, Devamlılık ve Normatif Bağlılık ile Performans Arasındaki İlişkinin incelenmesi, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Sayı: 2, ss: 79-97.
• Shore, L. M. F. and Martin, H. J. (1989). JobSatisfactionandOrganizationalCommitment in RelationtoWorkPerformanceandTurnoverIntentions, Human Relations, 42(7), pp: 625-638.
• Taşlıyan, M. (2012). Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Modern İş Dünyasının Vicdani Gereği, Dosya – Ankara Sanayi Odası Yayın Organı, Mayıs-Haziran, ss: 23-42.
• Tuzcu, A. (2014). TheImpact of CorporateSocialResponsibilityPerception on TheJobSatisfactionandOrganizationalCommitment, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), pp: 185-202.
• Yazıcıoğlu, Yahşi ve Erdoğan, Samiye (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.