Petrol Fiyatlarıyla Petrol Fiyat Belirsizliği Arasındaki İlişki: Frekans Alanda Nedensellik Testinden Kanıtlar

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 4, 96 - 108, 29.12.2025

Mehmet Dinç , Yusuf Demir

Öz

1990M1-2024M7 dönemi verilerini kapsayan bu çalışmada, Brent, Dubai ve WTI petrol fiyatlarının yanı sıra bu fiyatların ortalaması ile petrol fiyat belirsizliği arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmada, frekans alanında Toda-Yamamoto nedensellik testi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar, petrol fiyat belirsizliğinin petrol fiyatları üzerindeki etkisinin sınırlı olduğunu, bu etkinin ise yalnızca Dubai petrol fiyatları için uzun dönemde anlamlı bir nedensellik ilişkisi yarattığını göstermiştir. Öte yandan, petrol fiyatlarındaki değişimlerin petrol fiyat belirsizliği üzerinde hem kısa hem de uzun dönemde anlamlı bir nedensellik ilişkisi ortaya koyduğu saptanmıştır. Bu durum, petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların belirsizlik üzerinde geçici ve kalıcı etkiler oluşturduğunu ifade etmektedir. Çalışmanın bulguları, petrol piyasasındaki dalgalanmaları azaltmaya yönelik stratejilerin önemine işaret ederken politika yapıcıları için, piyasa şeffaflığını artırma, arz güvenliğini sağlama ve spekülatif hareketleri sınırlama amacıyla uluslararası iş birliğini güçlendirme önerisinde bulunulmuştur. Bu tür önlemler, petrol piyasasında istikrarın korunması ve belirsizliğin azaltılmasında kritik rol oynayabilir.

Anahtar Kelimeler

Petrol Fiyatları , Petrol Fiyat Belirsizliği , Frekans Alanda Toda-Yamamoto Nedensellik Testi.

The Relationship between Oil Prices and Oil Price Uncertainty: Evidence from The Frequency Domain Causality Test

Öz

This study, covering the period 1990M1-2024M7, analyses the relationship between Brent, Dubai and WTI oil prices as well as the average of these prices and oil price uncertainty. In the study, Toda-Yamamoto causality test method is used in the frequency domain. The results show that the effect of oil price uncertainty on oil prices is limited and that this effect creates a significant causality relationship in the long run only for Dubai oil prices. On the other hand, it has been determined that changes in oil prices have a significant causal relationship with oil price uncertainty in both the short and long term. This implies that fluctuations in oil prices have temporary and permanent effects on uncertainty. The findings of the study point to the importance of strategies aimed at reducing volatility in the oil market, while recommending that policymakers strengthen international cooperation to increase market transparency, ensure supply security, and limit speculative movements. Such measures can play a critical role in maintaining stability and reducing uncertainty in the oil market.

Anahtar Kelimeler

Oil Prices , Oil Price Uncertainty , Frequency Domain Toda-Yamamoto Causality Test.

Kaynakça

• Wei, Y. (2019). Oil price shocks, economic policy uncertainty and China’s trade: A quantitative structural analysis. The North American Journal of Economics and Finance, 48, 20-31. https://doi.org/10.1016/j.najef.2018.08.016
• Xu, Q., Fu, B., & Wang, B. (2022). The effects of oil price uncertainty on China’s economy. Energy Economics, 107, 105840. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2022.105840
• Yanfeng, W. (2013). The dynamic relationships between oil prices and the Japanese economy: A frequency domain analysis. Review of Economics & Finance, 3, 57-67. Retrived from https://ideas.repec.org/a/bap/journl/130205.html
• Zhu, H., Chen, W., Hau, L., & Chen, Q. (2021). Time-frequency connectedness of crude oil, economic policy uncertainty and Chinese commodity markets: Evidence from rolling window analysis. The North American Journal of Economics and Finance, 57, 101447. https://doi.org/10.1016/j.najef.2021.101447
• Ziaei, S. M. (2021). The relationship between oil prices, global economic policy uncertainty and financial market stress. Journal of Energy Markets, 14(3), 1-16. https://doi.org/10.21314/JEM.2021.002