Türkiye ve Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde Servet Vergilerinin Karşılaştırılması

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 2, 197 - 216, 30.06.2017

Özgür Mustafa Ömür Adnan Gerçek

Öz

Ülkelerin vergi sisteminde gelir ve harcama
vergileri genellikle mali fonksiyonu sağlamaya yönelik olarak kullanılırken,
servet vergileri daha çok sosyal amaçları gerçekleştirmeye yöneliktir. Servet
vergileri devlete gelir sağlamanın ötesinde, toplum içindeki mali
dengesizlikleri düzeltme, vergilemede adalet ve eşitliği sağlama, gelir ve
harcama vergilerini tamamlama ve servet verimliliğini artırarak ekonomik
etkinliği sağlama gibi birçok fonksiyonu da bulunmaktadır.

Bu çalışmaın amacı Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde
ve Türkiye’de alınan servet vergilerini karşılaştırmak, daha sonra üye
ülkelerde servet vergilerinin payı en yüksek olan ülkeleri tespit etmek ve son
olarak bu ülkelerde servet vergilerini inceleyerek ülkemiz için çıkarımlar
yapmatır.

Elde edilen bulguların sonucuna göre, AB
ülkelerine kıyasla emlak vergisinin toplam vergi gelirleri içindeki payı
oldukça düşük olan Türkiye’de bu verginin oranlarını artırarak veya yeni
uygulamalara gidilerek daha fazla vergi tahsil etme potansiyeli vardır. Veraset
ve intikal vergisi ise çoğu AB ülkesinde olduğu gibi ülkemizde de çok düşük
düzeydedir. Ülkemizde MTV gelirleri çoğu AB ülkesine göre yüksektir fakat bu
verginin AB ülkelerinde olduğu gibi çevreye duyarlı bir biçimde yeniden
düzenlenmesinde yarar vardır.

Anahtar Kelimeler

vergi, servet vergileri, emlak vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, veraset ve intikal vergisi

Kaynakça

• BİLİCİ, Nurettin (2012), Vergi Hukuku, Seçkin Yayın. CAPİTAL (2016), 2016 Vergi Rehberi. CHATALOVA, Natalia ve EVANS, Chris (2013), “Too Rich to Rein in? The Under-utilised Wealth Tax Base”, eJournal of Tax Research, Volume 11, Number 3, ss: 434-452. European Commission (2014), Cross-country Review of Taxes on Wealth and Transfers of Wealth, Specific Contract No:8. ERDEM, Metin, ŞENYÜZ, Doğan ve TATLIOĞLU, İsmail (2012), Kamu Maliyesi, Ekin Yayın, Bursa. Gelir İdaresi Başkanlığı (2012), Vergilendirme/Taxation Bülteni, Mart 2012. Gelir İdaresi Başkanlığı (2014), Vergilendirme/Taxation Bülteni, Sayı:8, Ağustos 2014. GİB (2016), (http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_22.xls.htm) (06.01.2017). GÜLER, Begüm; KELEŞ, Esra ve Uçar, Özgür (2012), Finansal İşlem Vergileri ve Avrupa Birliği Uygulaması, Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı. (http://www.ab.gov.tr/files/EMPB/finansal_islem_vergisi_ empb_print_version.pdf) (06.01.2017). MCDONNELL, Thomas A. ve TASC (2013), “Wealth Tax: Options for its Implementation In the Republic of Ireland”, NERI Working Paper Series, No:6, ss.1-67. OECD.DATA, https://data.oecd.org/tax/tax-on-property.htm#indicator-chart, (05.03.2016). OECD.Stat, https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=REV# (04.01.2017). ÖNCEL, Mualla, KUMRULU, Ahmet ve ÇAĞAN, Nami (2014), Vergi Hukuku, 23. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara. ÖZ, Ersan, KUTBAY, Hüseyin ve BUZKIRAN, Davut (2014), “Türk Servet Vergisine Modern Bir Yaklaşım”, Gümrük ve Ticaret Dergisi, Cilt:2, Sayı:4. PEHLİVAN, Osman (2015). Kamu Maliyesi, 7. Baskı, Celepler Matbaacılık, Trabzon. PEHLİVAN, Osman (2015). Vergi Hukuku, Celepler Matbaacılık, Trabzon. PWC, (2015), Worldwide Tax Summaries Corporate Taxes 2015/16, www.pwc.com/taxsummaries. ŞENYÜZ, Doğan, YÜCE, Mehmet ve GERÇEK, Adnan (2016), Türk Vergi Sistemi, 13. Baskı, Ekin Basım Yayın, Bursa. TUNCER, Selahattin (1957), “Yaşayan Servet Vergilerinden Örnekler”, Maliye Enstitüsü Konferansları 9. Seri 1963, İstanbul Üniversitesi Yayınları, ss. 55-84. TURHAN, Salih (1998), Vergi Teorisi ve Politikası, Filiz Kitabevi, 6. Baskı, İstanbul. UN-HABITAT (2013), Property Tax Regimes in Europe, The Global Urban Economic Dialogue Series, http://mirror.unhabitat.org/pmss/getElectronicVersion.aspx?nr=3475&alt=1, (01.08.2016). YALÇIN, A. Zafer (2013), “Potansiyel Bir Çevre Vergisi Olarak Motorlu Taşıtlar Vergisi: Avrupa Birliği ve Türkiye Arasında Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 2, 141-158. 1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunu, 29.07.1970. 197 Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu, 18.02.1963. 7338 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu, 08.06.1959.