Shaw o kadar
ayrıksı bir yazardır ki 1890lar ve yirminci yüzyılın ilk on yılında sansür
kuruluna sunulan 3000 oyundan ancak 30 tanesi yasaklanmış olmasına rağmen,
düşük sayılabilecek bu oran içinde Shaw’a ait üç oyun vardır: Mrs Warren’s
Profession (1894), The Shewing-Up of Blanco Posnet (1909) ve Press Cuttings
(1909). Viktorya dönemi toplumunu şok etmeyi kendine şiar edinmiş olan Shaw,
ilk üç oyununda uzlaşmaz bir tavır sergilemiştir. Dördüncü oyunu olan Arms and
the Man (Silahlar ve İnsanlar) (1894) başlıklı eserinde ise çok daha farklı bir
strateji benimsemiş olduğu görülür. İlk üç oyununda bütün yerleşmiş,
fosilleşmiş kalıp yargıları kırıp parçalamayı kendine görev edinmiş olan Shaw,
dördüncü oyunu Silahlar ve İnsanlar’da kullandığı yaklaşım dolayısıyla ilk
eserleri ile çelişiyor gibi gözükebilir. Öte yandan, şekillenmesinde çok büyük
pay sahibi olduğu Fabian sosyalizmin ideolojik yaklaşımı ile çok daha tutarlı
bir ilişki kurmaktadır. Ortak kalıpları kullanarak yargıları daha etkin bir
biçimde kırabileceğini anlamış olmalı ki bu oyunda yapısal olarak son derece
yerleşik izlekleri kullanmayı özellikle tercih etmiş olduğu görülüyor. Bu
makalenin amacı da Shaw’un özellikle bu oyununda kullandığı öğeleri Rus
biçimcileri Propp ve Tomaşevski’nin ortaya koydukları teorilerin ışığında
okumak ve bunların stratejik bir amaçla yazara nasıl hizmet ettiğini
incelemektir.
Bernard Shaw Silahlar ve İnsanlar Rus Biçimcileri Propp Tomaşevski
Bölüm | Beşeri Bilimler Sayısı |
---|---|
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Mart 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 15 Sayı: 1 |