İLKOKUL 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN MÜZE METAFORLARI

Yıl 2018, Cilt: 16 Sayı: 1, 173 - 194, 31.03.2018

Faruk Yeter , Nuray Kurtdede Fidan

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin müze
kavramına yönelik algılarını belirlemektir. Araştırmanın katılımcılarını
2016-2017 eğitim - öğretim yılında devlet okullarında eğitim-öğretim gören,
amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örnekleme ile belirlenen 393 4. sınıf
öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada, öğrencilerin müze metaforlarını belirlemek
için nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseni, verilerin
analizinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Sonuçta öğrencilerin “müze”
kavramına ilişkin 55 metafor geliştirdikleri görülmüştür. Öğrencilerin; tarih,
tarihi eser, tarihi yer metaforlarında yoğunlaştıkları görülmüştür.
Öğrencilerin metaforları, beş kavramsal kategori altında toplanmıştır. Bu
kategoriler; “koruma ve saklama, eğitim – öğretim, mekânsal algı, nesne algısı
ve diğer boyutu” ile müzeler şeklindedir. Öğrencilerin metaforları ve oluşan
kategoriler incelendiğinde müze, öğrenciler tarafından tarihsel noktası ağır
basan ve bazı objelerin toplanıp saklandığı yer olarak algılandığı görülmüş ve
öğrencilerin müzelere karşı olumlu algı geliştirdikleri fark edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Müze, Okul dışı öğrenme, İlkokul öğrencileri, Metafor

Kaynakça

• AKTEKİN, Semih (2008), “Müze Uzmanlarının Okulların Eğitim Amaçlı Müze Ziyaretlerine İlişkin Görüşleri”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), S: 9(2), ss. 103-111. ALTUNBAŞ, Aysun ve ÖZDEMİR, Çiğdem (2012), Çağdaş Müzecilik Anlayışı ve Ülkemizde Müzeler. Mesleki/Bilimsel Çalışmalar ve Yayınlar. (http://teftis.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/4655,makale.pdf?0) (30.05.2017) ARMAĞAN, Burcu (2015), İlkokul 4. Sınıf Fen Öğretiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamları: Bir Eylem Araştırması. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir. ATA, Bahri (2015), “Okul Dışı Sosyal Bilgiler Öğretiminde Müzeler”, (ed.), Ahmet Şimşek ve Selahattin Kaymakçı, Okul Dışı Sosyal Bilgiler Öğretimi 171-187, Pegem Akademi, Ankara. BALCI, Ali (2016), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem Teknik ve İlkeler, Pegem Akademi, Ankara. BAMBERGER, Yael ve TAL, Tali (2009), “The learning environment of natural history museums: Multiple ways to capture students’ views”, Learning Environments Research, S: 12(2), ss. 115-129. BAYKAN, Zeynep Özlem (2007), 2005 ve 2006 İlköğretim Programlarının "Müze Eğitimi" Açısından Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara. BRUGAR, Kristy A. (2012). Thinking beyond field trips: An analysis of museums and social studies learners. Social Studies Research and Practice 7(2), 32-49. BOZDOĞAN, Kerem ve SÜNBÜL, Ali Murat (2016), “Ortaokul 7. Sınıf Öğrencilerinin ‘Müze’ Kavramına İlişkin Geliştirdikleri Metaforlar”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 31, ss. 107-127. CRESWELL, John. W. (2012), Educational research, Pearsons Education, Boston. ÇERKEZ, Sebahat (2011), Sosyal Bilgiler Dersinde Müze Eğitimine Dayalı Öğretim Uygulamalarının Öğrencilerin Akademik Başarılarına ve Tutumlarına Etkisi, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kastamonu. DENİZCİ, Aynur ve MİRZA, Hasan (2012), Müze Eğitimi 12, MEB Yayınları. DİLLİ, Rukiye (2017), “Öğretmenlerin Müzelerin Öğrenme Ortamı Olarak Kullanımına İlişkin Görüşleri”, Milli Eğitim Dergisi, S: 214, ss. 303-316. DOĞAN, Celal Deha (2017), “Müzelerin Eğitim Ortamı Olarak Kulanılması: Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, S: 16(60), ss. 234-248. ERBAY, Fethiye (2017), “Müzelerin Eğitim ve tasarım Atölyelerinde İnformal Eğitim”, Milli Eğitim Dergisi, S: 214, ss. 239-253. GÖKMEN, Cihan Orhan (2004), İlköğretim 1. Kademede Müzelerin Öğretim Ortamı Olarak Yeri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Tezsiz Yüksek Lisans Projesi), Ankara. GÜLER, Ayşe (2011), “Planlı Bir Müze Gezisinin İlköğretim Öğrencilerinin Tutumuna Etkisi”, İlköğretim Online, S: 10(1), ss. 169-179. HOOPER – GREENHİLL, Eilean (1991), Museumand Galery Education. (çev.) Meltem Örge Evren ve Emine Gül Kapçı, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara. HOOPER – GREENHİLL, Eilean (2004), Museums and Their Visitors, Rootledge, London & New York. HOOPER-GREENHİLL, Eilean (2007), Education, postmodernity and the museum. In: S. J. Knell, S. MacLeod & S. Watson (Eds.), Museum Revolutions. How museum change and are changed., pp 367-377, Routledge. London & New York. (https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=wvH86fpjC9sC&oi=fnd&pg=PA1&dq=Hooper-Greenhill,+E.+(2007).+Education,+post modernity+and+the+museum.+In:+S.+J.+Knell,+S.+MacLeod+%26+S.+Watson+(Eds.),+Museum+Revolutions.+How+museum+change+and+are+changed.,+pp+367-377,+2007.+Routledge.&ots=wI2TTPO7ki &sig=rv591PKE05Ok2GKRntXe42AHUmo&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false), (26.12.2017). Husain, Azfar (2016), “Museums As A Source Of Educatıon”. Education for Happiness, ss. 53. ICOM. (2013). Icom Code Of Ethıcs For Museums. İNAM, Özgül (2008), Televizyon Reklamlarında Metafor Kullanımı, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Eskişehir. KARADENİZ, Ceren ve OKVURAN, Ayşe (2014), “Müzede Bir Gece: Ankara Üniversitesi Öğrencileri ile Çorum Arkeoloji Müzesi’nde Müze Eğitimi”, İlköğretim Online, S: 13(3), ss. 865-879. KARAPINAR, Mahmut (2016), 8. Sınıf Öğrencilerinin Ana Dili Kavramına ve Dört Temel Dil Becerilerine Yönelik Metaforik Algıları, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri. KASCHAK, Jennifer Cutsforth (2014). Museum visits in social studies: The role of a methods course. Social Studies Research and Practice 9(1), 107-118. KAYHAN, Murat (2014), Öğretmen ve Öğrencilerin Taşımalı Eğitim Uygulamasına İlişkin Metaforlarının İncelenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas. KISA, Yavuz (2012), Sosyal Bilgiler Öğretiminde Müze Kullanımına İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşlerinin İncelenmesi (Afyonkarahisar Müzeleri), Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyonkarahisar. KISA, Yavuz ve GAZEL, Ahmet Ali (2016), “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Müze Kullanımına İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşlerinin İncelenmesi (Afyonkarahisar Müzeleri)”, Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, S: 2(1), ss. 51-83. MERCİN, Levent (2016), “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Müze Eğitimi”, (ed.) Selçuk Şimşek, Sosyal Bilgiler Öğretimi 271-304, Anı Yayınları, Ankara. MEYDAN, Ali ve AKKUŞ, Akif (2014), “Sosyal bilgiler öğretiminde müze gezilerinin tarihi ve kültürel değerlerin kazandırılmasındaki önemi”, Marmara Coğrafya Dergisi, S: 29, ss. 402-422. MILES, Matthew B. ve HUBERMAN, A. Michael (1994). Qualitative data analysis, Sage, Thousand Oaks, CA. ÖCAL, Adem, POLAT, Recep ve ALTINOK, Ayşen (2011), “İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin “önemli yer” algısı”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 24(1), ss. 61-79. ÖZKOÇ, Aziz Gökhan ve DUMAN, Teoman (2014), “Müzelerde Sergilenen Eserlerin Elde Edilmesi ve Korunmasına Yönelik Müze Yöneticilerinin Görüşleri”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, S: 19(2), ss. 157-168. PEKGÖZLÜ KARAKUŞ, Derya (2012). “Müzelerde uygulanabilecek müze eğitim etkinlikleri”, Mediterranean Journal of Humanities, S: 2(1), ss. 131-138. SATMAZ, İsmail (2016), Üstün Yetenekli Öğrencilerin BİLSEM ve Matematik Kavramına Ait Metaforik Algılarının İncelenmesi, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale. SCHWEİBENZ, Werner (2004), “Virtual museums. The Development of Virtual Museums”, ICOM News Magazine, 3(3). SELANİK AY, Tuğba Ve KURTDEDE FİDAN, Nuray (2013), “Öğretmen Adaylarının “Kültürel Miras” Kavramına İlişkin Metaforları”, Turkish Studies, S: 8(12), ss. 1135-1152. SELANİK AY, Tuğba ve KURTDEDE FİDAN, Nuray (2014), “Öğretmen Adaylarının Sosyal Bilgiler Dersinde Müzelerden Yararlanmaya İlişkin Görüşleri” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, S: 13(48), ss. 69-89. TAŞ, Ayşe Mentiş ve YILDIZ, Nihal (2015), Metaphors about the Concept of'Museum'of 4th Graders in One Elementary School in Turkey. International Journal of Education, S: 7(4), ss. 19-30. TDK. (2017), http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK. GTS.58282b2c883899.49910823 adresinden03.03.2017 tarihinde ulaşılmıştır. TEZCAN AKMEHMET, Kadriye ve ÖDEKAN, Ayla (2006), “Müze eğitiminin tarihsel gelişimi”, İTÜ dergisi, S: 3(1), ss. 47-58. TOSUN, H. Bilge (2015), Hayat Bilgisi Dersinde Gerçekleştirilen Müze Uygulamaları, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir. TULUNAY ATEŞ, Öznur (2016), “Öğrencilerin Öğretmen ve Okul Metaforları”, International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), S: 2(1), ss. 78-93. YILDIRIM, Ali ve ŞİMŞEK, Hasan (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık. YILMAZ, Kaya ve ŞEKER, Mustafa (2011), “İlköğretim öğrencilerinin müze gezilerine ve müzelerin sosyal bilgiler öğretiminde kullanılmasına ilişkin görüşlerinin incelenmesi”, İstanbul Aydın Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, S: 1(3), ss. 21-39.