17. YÜZYIL DİVANLARINDA NEF'A ETKİSİ

Yıl 2014, Cilt: 12 Sayı: 1, 234 - 243, 03.08.2014

Öğr. Gör. M. Nurefşan Kapal

https://doi.org/10.18026/cbusos.82541

Öz

Nef’î lived in 17th Century and he influenced on many other poets in both owncentury and other centuries. “Especially, in ode vale, Nef’î is master for all poets thatcame after him. The poets which lived after Nef’î, they either imitate from him or theyappreciated his master (Akkuş 1991:30). Nef’î was effected on other poets when he stillwas alive and poets that have Divan showed his influence writing satires and toremember of his name.This article occur as a result of master thesis study. In this study, the divanwhich was written on 17th Centuries were examined and couplets that includes Nef’înames were detected. As a result the influence of Nef’î in 17th Century divan literatürewas brought out.

Anahtar Kelimeler

Nef’î, Ottoman Poet, Seventeeth Century, Divan.

17. YÜZYIL DİVANLARINDA NEF’Î ETKİSİ

Öz

Nef’î, 17. yüzyılda yaşamış ve hem kendi asrında, hem de kendinden sonrakiasırlarda pek çok şair üzerinde etkili olmuş bir sanatçıdır. “Özellikle kaside vadisinde,kendisinden sonra gelecek her şairin ustasıdır. Nef’î’den sonra yetişen şairler, ya onuörnek almışlar, veya örnek almasalar da onun ustalığını takdir etmişlerdir.” (Akkuş1991:30). Bu etki, şair henüz hayattayken görülmeye başlamış ve divan sahibi şairlerondan etkilendiklerini nazireler yazmak suretiyle gösterdikleri gibi, şiirlerinde onunismini anarak da izhar etmişlerdir. Bu makalede, bir yüksek lisans tezi çalışmasıneticesinde incelenen 17. yüzyıl divanlarında tespit edilen Nef’î’nin isminin yer aldığıbeyitler incelenmiş ve bu yüzyılda şairin, o dönem divan şairlerine tesirine bir ışıktutulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Nef’î, Osmanlı Şiiri, 17. Yüzyıl, Divan.

Kaynakça

• AKKUŞ, Metin (1991), “Nef‛î Sanatı ve Türkçe Divanı (İncelemeKarşılaştırmalı Metin)”, Atatürk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmış Doktora Tezi, Erzurum.
• AKKUŞ, Metin (1993), Nef‛î Divanı, Akçağ Yay., Ankara. ARIKOĞLU, İsmail (1999), “Âlî (Edirneli Hüseyin Efendi) Hayatı, Sanatı, Eserleri ve Divanının Tenkitli Metni”, Fırat Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
• ASLANTAŞ, Gazanfer (1994), “Vecîhî Hayatı, Eserleri ve Divanının Tenkitli Metni”, Selçuk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• AYAN, Hüseyin (1981), Cevrî, Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Divanının Tenkitli Metni, Atatürk Üniv. Basımevi, Erzurum.
• BİLKAN, Ali Fuat (2006), “Klasik Estetikte Yeni Yönelişler: Orta Klasik Dönem (1600-1700), Şiir”, Türk Edebiyatı Tarihi, T.C. Kültür ve Turizm
• Bak. Yay., Kültür Eserleri Dizisi: 399. (Editör: Talat Sait Halman vd), c.2., İstanbul.
• BİLKAN, Ali Fuat (2006), “Tarihî-Sosyo-Kültürel Bağlam”, Türk Edebiyatı Tarihi, T.C. Kültür ve Turizm Bak. Yay., Kültür Eserler Dizisi:399, (Editör: Talat Sait Halman vd), c.2. İstanbul.
• BÜYÜKYILDIRIM, Ayşe (1998), “Kâşif Divanını Tenkitli Metni ve Tahlili”, Fırat Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Elazığ.
• COŞKUN, Menderes (2006), Klasik Türk Şiirinde Edebî Tenkit- Şairin Şaire Bakışı-, Akçağ Yay. Ankara.
• DARICIK, Murat (2006), “Nazîf Divanı (Transkripsiyonlu Çeviri Ve Metin - İnceleme)”, Cumhuriyet Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas.
• DEMİREL, Şener (1999), “17. Yüzyıl Şairlerinden Şehrî (Hayatı, Sanatı, Divanının Tenkitli Metni ve Tahlili)”, Fırat Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ
• DEVELLİOĞLU, Ferit (1995), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yay., Ankara.
• EKİCİ, Hatice (2006), “Sahhâf Rüşdî ve Divanı’nın Tenkitli Metni”, Balıkesir Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir.
• ERDAĞI, Sadık (1998), “Râmî Abdurrahman Çelebi (İncelemeMetin)”, İnönü Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Malatya.
• GÖRE, Zehra (2004), “Adnî Receb Dede Hayatı ve Eserleri”, Selçuk S.B.E. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
• İPEKTEN, Haluk (1990), Nâilî Divanı, Akçağ Yay. Ankara.
• KAHRAMAN, Asiye (2002), “İshak-zâde Zuhurî Divanı (İncelemeMetin)”, Selçuk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• KAPLAN, Mahmut (1996), Neşâtî Divanı, Akademi Kitabevi, İzmir.
• KARACAN, Turgut (1991), Bosnalı Alaeddin Sâbit Divanı, Cumhuriyet Üniv. Yay., Sivas.
• KARAYAZI, Nurgül (2012), “17. Yüzyıl Şâiri Ahmed Yârî ve Divan’ı (İnceleme-Metin)”, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• KAVRUK, Hasan, Şeyhülislam Yahyâ Divanı, K.T.B. Kütüphaneler ve Yayımlar Gen. Müd, Kültür Eserleri, erişim için http: //www.kulturturizm.gov.tr.
• KAYAYERLİ, Ercan (1997), “Selanikli Es‛ad’ın Hayatı, Edebî Şahsiyeti, Divanının Yeni Harflere Çevirisi”, Kocatepe Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon.
• KAZAN, Şevkiye (2003), “Üsküdarlı Sırrî Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği ve Divanı (Tenkitli Metin-İnceleme) ve Şerhu Medhi’n-Nebî”, Gazi Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• KURNAZ, Cemal (1997), Divan Edebiyatı Yazıları, Akçağ Yay. Ankara.
• ÖLMEZ, Ahmet (1995), “Behcetî Hüseyin Efendi Divanı (Hayatı, Eserleri ve Divanının Tenkitli Metni)”, Erciyes Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• ÖZYILMAZ, Kezban (1994), “Kâmî, Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Divanının Tenkitli Metni”, Selçuk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• SAK, Vesile (1994), “Nâzım (İstanbullu) Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği ve Divanının Tenkitli Metni”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• ÜZGÖR, Tahir (1991), Fehîm-i Kadîm Hayatı Sanatı, Divanı ve Metnin Bugünkü Türkçesi, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Sayı: 44, Ankara.
• YANMAZ, Eşref (1995), “Vecdî (Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı’nın Karşılaştırmalı Metni)”, Atatürk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.