Eski Edebiyat ve Kültürümüzde Birbirini Çağrıştıran Bazı Kelimeler

Yıl 2011, Cilt: 9 Sayı: 2, 341 - 373, 01.06.2011

Adem Köpür

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Eski Edebiyat ve Kültürümüzde Birbirini Çağrıştıran Bazı Kelimeler

Öz

Kelimeler, sözlü ve yazılı kültürün oluşmasını sağlayan araçlardır. Edebiyatkelimeleri işleme sanatını da kapsayan bir alandır. Kelimeler, özellikle şairlerin diliyleinci gibi dizilirler. Bunun neticesinde de bu kelimeler kültürde ön plana çıkar, uzun sürekalıcı olurlar ve kolay kolay silinemezler. İşte bu çalışmada başta Türk edebiyatı vekültürü olmak üzere, İran ve Arap kültür ve edebiyatında çok kullanılmış, şöhret bulmuşbazı kelimeler hakkında bilgi vermeye çalıştık. Daha çok çağrışım yapan kelimeüzerinde durduk. Özellikle çağrışıma sebep olan yönünü kısaca anlattık. Bazıkelimelerin meşhur başka anlamlarını da belirttik

Anahtar Kelimeler

Meşhûrat, çağrışım

Kaynakça

• Ahmet Cevdet Paşa, (1996),Kısas-i Enbiya ve Tarih-i Hulefa, çev. Ahmed Subhi Furat, Bedir Yayınları, İstanbul.
• Ahemt Rifat, (1300),Lugat-ı Tarihiye ve Coğrafiye, İstanbul, s. 57-58.
• ALBAYRAK, Nurettin, (1993), “Cem”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 7, s. 279-280.
• BAŞKAN, Ali Rıza, (1992), “Bâyezîd-i Bistâmî”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 6, s. 238-241.
• BOLAY, Süleyman Hayri, (1988), “Âdem”, Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 1, s. 358-363.
• Bursalı Mehmed Tahir, (1915-1923),Osmanlı Müellifleri, Matba-i Âmire, C. 1-3, İstanbul.
• CÛDÎ, İbrahim Efendi,Lugat-ı Cûdî, haz. İsmail Parlatır, Belgin Tezcan Aksu, Nicolai Tufar, TDK Yayınları, Ankara.
• DEVELLİOĞLU, Ferit, (2004), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi, Ankara.
• DİLÇİN, Cem, (1983),Yeni Tarama Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara.
• Dini Kavramlar Sözlüğü,(2006), Komisyon, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
• FIĞLALI, Ethem Ruhi, (1989), “Alî”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 2, s. 371-374.
• Hafız, (2992),Divan, terc. Abdulbaki Gölpınarlı, s. 713
• HARMAN, Ömer Faruk, (1996), “Firavun”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 13, s. 118-121.
• HARMAN, Ömer Faruk, (1997), “Havvâ”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 16, s. 542-545.
• HARMAN, Ömer Faruk, (2000), “İdrîs”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C. 21, s. 478-480.
• HARMAN, Ömer Faruk, (2000), “İmrân”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 22, s. 252.
• HARMAN, Ömer Faruk, (2000), “İrem”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 22, s. 443.
• İmam-ı Zehebî, (1994),Tarihü’l-İslam, terc. Muzaffer Can, Cantaş Yayınları, İstanbul.
• KAZANCI, Ahmet Lutfi, (1997),Peygamberler Tarihi, Nil Yayınları, C. 1-2.
• KÖKSAL, M. Asım, (1995), Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
• KUŞEYRÎ, Abdulkerim, (2003),
• Tasavvuf İlmine Dair Kuşeyrî
• Risalesi, haz. Süleyman Uludağ, Dergâh Yayınları, Ankara.
• KUT, Günay, (1999), “Yazmalar Arasında 4: Kitap-Kâtip”,Simurg Kitap Kokusu, Yıl 1, Sayı 1, Ekim, İstanbul, s.135.
• KUTLUER, İlhan, (1993), “Câlînûs”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 7, s. 32-34.
• MAKSUTOĞLU, Mehmet, (1996), “Tatarlar Kimdir ?”,Emel Dergisi, Mayıs-Haziran, Sayı. 212, s. 22-29.
• MERMER, Ahmet; KESKİN, Neslihan Koç, (2005), Eski Türk Edebiyatı Terimler Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara
• Mütercim Asım Efendi, (2009),Burhan-ı Katı, haz. Mürsel Öztürk, Derya Örs, TDK Yayınları, İstanbul.
• ONAY, Ahmet Talat, (2009),Açıklamalı Divan Şiiri Sözlüğü, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı, haz. Cemal Kurnaz, H Yayınları, İstanbul.
• ÖZCAN, Nuri, (1997), “Hasan”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 16, s. 282-286.
• ÖZTÜRK, Mehmed Cemal, (2007), “Nûreddîn Cerrahî”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 33, s. 252-253.
• PALA, İskender, (2009),Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Kapı Yayınları, İstanbul.
• SABUNÎ, Muhammed Ali, (1980),Resuller ve Nebiler, Mekke.
• Şemseddin Sâmî, (2007),Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul.
• Şeyh Galib, (1994),Divan, haz. Muhsin Kalkışım, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Taberi,Tarih-i Taberi, terc. Mehmet Faruk Gürtunca, Sağlam Yayınları, İstanbul.
• Tahir-ül Mevlevî, (1973),
• Edebiyat Lugatı, haz. Kemal Edib
• Kürkçüoğlu, Enderun Kitabevi, İstanbul.
• TANMAN, M.Baha, (2007), “Nûreddîn Cerrahî Tekkesi”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 33, s. 253-256.
• TOPALOĞLU, Bekir, (2001), “İsm A’zam”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C. 23, s.75-76.
• TÖKEL, Dursun Ali, (2000),
• Divan Şiirinde Mitolojik Unsurlar,
• Şahıslar Mitolojisi, Akçağ Yayınları, Ankara.
• UZUN, Mustafa, (1996), “Firavun”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C. 13, s. 121-122.
• UZUNPOSTALCI, Mustafa, (1994), “Ebû Hanîfe”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 10, s. 131-138.
• ÜNVER, İsmail, (2000), “İskender”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C. 22, s. 557-559.
• ÜZÜM, İlyas, (1998), “Hüseyin (Literatür)”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 18, s. 521-524.
• YILDIRIM, Nimet, (2008), “Rüstem-i Zâl”, Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 35, s. 294-295.
• YİĞİT, İsmail, (2007), “Osman”,TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, C. 33, s. 438-443.