Bilgi Toplumunda Öğrenen Örgütler ve Liderlik Süreci Bağlamında Bir Örnek Olay Çalışması

Yıl 2011, Cilt: 9 Sayı: 1, 15 - 36, 01.03.2011

Yrd.doç.dr.bahar Yalçın Prof.dr.canan Ay

Öz

Anahtar Kelimeler

-

BİLGİ TOPLUMUNDA ÖĞRENEN ÖRGÜTLER VE LİDERLİK SÜRECİ BAĞLAMINDA BİR ÖRNEK OLAY ÇALIŞMASI

Öz

Bilgi toplumuna geçiş sürecinin yaşandığı günümüzde işletmeler açısından bilgi,
stratejik bir kaynak haline gelmiştir ve bu kaynağı etkin biçimde kullanabilen işletmeler rekabette
üstünlük açısından avantajlı konumda bulunmaktadırlar. Çalışmamızda bu bakış açısından yola
çıkılarak bilgi toplumuna geçiş sürecinde öğrenen örgütlere dönüşümün gerekliliği ve bu
dönüşümü gerçekleştirme yönünde ise stratejik liderlik yaklaşımının etkileyici, yönlendirici ve
sürükleyici rolünün özgün bir örnek kapsamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu noktadan
hareketle denizcilik sektöründe lider konumda bulunan Arkas Holding bünyesinde üç aşamadan
oluşan bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Bu süreçte öncelikle “Öğrenen Örgüt Modeli”
kapsamında uygulanan ampirik araştırma ile Arkas Holding’in bu modele uyum kapasitesi
değerlendirilmiştir. Daha sonra gerçekleştirilen arşiv araştırması ve liderin görüşlerinin
değerlendirilmesi ile öğrenen örgüt ve stratejik liderlik bağlamı ortak kriterler kapsamında analiz
edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Öğrenme, Öğrenen Örgüt, Stratejik Liderlik, Örgütsel Dönüşüm

Kaynakça

• ARBAK, Yasemin ve İLTER, Burcu, Research Methods in Business (Course Notes), Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi, İzmir, 1995.
• BHIDE, Amar, "The Questions Every Entrepreneur Must Answer", Harvard Business Review, Kasım-Aralık, 1996.
• BRAHAM, Barbara J., Öğrenen Bir Organizasyon Yaratmak, Rota Yayın Yapım Tanıtım, İstanbul, 1998.
• DE GEUS, Arie, Yaşayan Şirket: İş Dünyasında Büyüme, Öğrenme ve Uzun Ömür, çev: Ahmet Ünver, İstanbul: Rota Yayın Yapım Tanıtım Ticaret Ltd. Şti., 1998.
• DIXON, Nancy, The Organizational Learning Cycle: How We Can Learn Collectively, London, McGraw-Hill Book Company,1994.
• DOCTOROFF, Michael, Synergistic Management: Creating the Climate for Superior Performance, New York: Amacom, 1977.
• DODGSON, Mark, “Organizational Learning: A Review of Some Literatures”, Organization Studies, Vol.14, No.3, 1993, ss. 375-394.
• FIOL, Marlene ve LYLES, Marjorie A.,”Organizational Learning”, Academy of Management Review, October, 1985.
• FITZ-ENZ, Jack, Büyük Kuruluşlar İnsanı Nasıl Değerlendiriyor. Çeviren. Gülden Şen , Sabah Kitapları, İstanbul,1999.
• GARVIN, David A.,”Building A Learning Organization”, Harvard Business Review, July-August, 1993.
• HITT, Michael A., KEATS, Barbara W. ve DeMARIE, Samuel M., "Rightsizing: Building and Maintaining Strategic Leadership and Long- Term Competitiveness", Organizational Dynamics, Cilt no 23, Sayı no 2, Bahar, 1994.
• HITT, Michael, IRELAND, Duane ve HOSKISSON, Robert E., Strategic Management: Competitiveness and Globalization : Concepts and Cases, Cincinnati South-Western College Pub., 1999.
• LEI, David, SLOCUM, John W. ve PITTS, Robert A., "Designing Organizations for Competitive Advantage: The Power of Unlearning and Learning", Organizational Dynamics, Vol. 27, No. 3, Winter 1999, ss. 24-38.
• MARQUARDT, Michael, J., Building the Learning Organization: A System Approach to Quantum Improvement and Global Successs, New York, McGraw Hill, 1996.
• MARSICK, V. J., ve WATKINS, K. E., “Demonstrating the value of an Organization's learning culture: The Dimensions of Learning Organizations Questionnaire”, Advances in Developing Human Resources, 5, 2003, ss. 132-151.
• McGILL, Michael E. ve SLOCUM, John W. Jr., “Unlearning the Organization”, Organizational Dynamics, Vol.22, No.2, Autumn 1993, ss. 67-79.
• MIRVIS, Philip H., “Historical Foundations of Organization Learning”, Jornal of Organizational Change Management, Vol.9, No.1, 1996, ss. 13-31.
• MOCAN, Cevdet, “Öğrenen Organizasyonlar”, Executive Exellence, Ağustos, 1998.
• MORGAN, Gareth, Images of Organiztions, London, Sage Publications Ltd., 1986.
• ÖZER, Pınar Süral, ÖZMEN, Ömür ve SAATÇİOĞLU, Ömür, “Bilgi Yönetiminin Etkililiğinde Kilit Bir Faktör Olarak Bilgi İşçileri ve İnsan Kaynakları Yönetiminin Farklılaşan Özellikleri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.6, S.1,2004, ss.254- 275.
• PEDLER, Mike, BURGOYNE, John ve BOYDELL, Tom, The Learning Company, McGraw-Hill Book Company, London, 1991.
• PROBST, Gilbert J.B. ve BUCHEL, Bettina S.T., Organizational Learning: The Competitive Advantage of the Future, London: Prentice Hall, 1997.
• SENGE, Peter M., Beşinci Disiplin: Öğrenen Organizasyon Düşünüşü ve Uygulaması, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1993.
• SENGE, Peter M., “The Leader's New Work: Building Learning Organizations”, Editörler; Henry Mintzberg, James Brian Quinn ve Sumantra Ghoshal, The Strategy Process , Prentice Hall Inc., London, 1998, ss. 588-596.
• SENGE, Peter M., ROBERTS, Charlotte, ROSS, Richard B., SMITH, Bryan J. ve KLEINER, Art, The Fifth Discipline Fieldbook: Strate-Gies And Tools For Building A Learning Organization, London: Nicholas Brealey Publishing, 1994.
• SENGE, Peter ve ZENIUK, Nick, "Öğrenen Organizasyon" Konulu Semineri, İstanbul: Rota Yönetim Geliştirme Hizmetleri ve Tic. A.Ş., 17.02.1998.
• SCHEIN, Edgar H. Organizational Culture and Leadership, 2. ed., San Francisco: Jossey-Bass, 1997.
• STATA, Ray, “Organizational Learning: The Key to Management Innovation”, Sloan Management Review, Vol.30, No.3, (Spring 1989), ss.63-74.
• SULLIVAN, Gordon R. ve HARPER, Michael V., Umut Bir Yöntem Olamaz. Çev. Ayşe Bilge Dicleli, Boyner Holding Yayınları, İstanbul: 1997.
• SWAIN, Pam, "Organisational Learning: Developing Leaders to Deal With Continous Change - A Strategic Human Resource Perspective", The Learning Organization, Vol. 6, No. l, 1999, ss.30-37.
• ULRICH, Dave, JICK, Todd ve GLINOW, Mary Ann Von, "High Impact Learning: Building and Diffusing Learning Capability", Organizational Dynamics, Sonbahar 1993.
• VICERE, Albert A., "The Cycles of Global Leadership", American Journal of Management Development. C. 1, S. 3, 1995.
• WATKINS,Karen E. ve MARSICK, Victoria J., Dimensions of the Learning Organization Questionnaire (DLOQ): Participant’s Guide for Interpreting Results. Yayınlanmamış çalışmaları, 1997.
• WILLARD, Bob “Ideas on Learning Organizations: The What, Why, How and Who”, 1994 Annual Leadership Development Prework, IBM Canada, 1994. Internet Adresi:http://192.75.177.236/-bwillard/ideaslo.htm, s.9. Erişim tarihi 20.02.2004.
• YALÇIN, Bahar, “İşletmelerin Öğrenen Örgütlere Dönüşümü Açısından Bilgi Toplumunda Yayınlanmamış Doktora Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa, 2004.
• Değerlendirilmesi: Arkas Örneği”,
• YANG, Baiyin, WATKINS, Karen E. ve MARSICK, Victoria J., The Construct of the Learning Organization: Dimensions, Measurement and Validation,http://www.irc.csom.umn.edu/Assets/21929.pdf+Dimension s+of+the+learning Erişim tarihi 17.01.2004.