KIRKAĞAÇ BİDÂYET MAHKEMESİ KAYIDLARI

Yıl 2014, Cilt: 12 Sayı: 3, 97 - 121, 23.10.2014

Yrd. Doç. Dr. Mehmet Günay

https://doi.org/10.18026/cbusos.56080

Öz

Osmanlı Hukuk Sistemi Tanzimat Dönemine kadar klâsik karakterini koruyarak gelmiştir. Tanzimat’tan sonra ise batılı tarzda bazı değişikliklerin yapılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu sürecin ortaya çıkardığı düzenlemelerden birisi olan Bidâyet mahkemeleri ilk dereceli mahkemelerdendir. Bidâyet mahkemeleri yaygın mahkemelerden birisi olmasına rağmen yargılamalarına dair evrakı çok fazla günümüze intikal etmemiştir. Bu durum izaha muhtaçtır. Günümüze intikal eden az sayıdaki Bidayet mahkemesi kayıdlarından bir kısmı Kırkağaç mahkemesine aittir. Makalemizde bu kayıdlara; göre bidâyet mahkemelerinin görev alanları, yargılama usulleri ve o günkü toplumsal ilişkilerde oynadığı roller üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı İmparatorluğu, Hukuk, Bidayet Mahkemeleri, Tanzimat Dönemi, Türkiye.

THE DOCUMENTS OF KIRKAĞAÇ BĠDAYET COURT

Öz

The law system of Ottoman Empire had come to the Era of Tanzimat by keeping its classical characteristics. After the Era of Tanzimat, the necessity of some modifications according to the Western style has emerged. One of the regulations which this process has revealed is The Bidâyet Courts that were the first level courts. Although The Bidayet Courts were the most common courts in Ottoman Empire, the trial documents have not reached enough to the present day. This situation is in need of explanation. The few documents of the Bidâyet Courts transferred to the present day belong to the Court of Kırkağaç. In this article, according to these records, the task areas of Bidâyet Courts, the trial court proceedings, and the roles played in social relations will be focused on.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Empire, Law, Bidâyet Courts, Tanzimat Era, Turkey.

Kaynakça

• Aydın Vilayeti Salnamesi 1308/1891, Ġstanbul 1308.
• KBM, Kırkağaç Bidâyet Mahkemesi Kayıdları.
• Salnâme-i Vilâyet-i Aydın, 1296.
• AKGÜNDÜZ, Ahmet (1990), Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, c. 1, Ġstanbul.
• AYDIN, M. Akif (1999), “Osmanlı‟da Hukuk”, Osmanlı Devleti Tarihi, c.2, s. 375-438.
• AYDIN M. Akif (1991), “Arazi Kanunnameleri”, DĠA, c. III, Ġstanbul, s. 346-347.
• CĠN, Halil - AKGÜNDÜZ, Ahmet (1990), Türk Hukuk Tarihi, C. 1, Ġstanbul.
• EKĠNCĠ, Ekrem Buğra (2004), Tanzimat ve Sonrası Osmanlı Mahkemeleri, Ġstanbul.
• EVRAN, Ümit - SATI, Selçuk (2000), Geçmişten Günümüze Kırkağaç, Ġzmir.,
• HALAÇOĞLU, Yusuf - AYDIN, M. Akif (1993) , “Mecelle”, DĠA, c. 7, Ġstanbul, s. 443-450.
• GÖKMEN, Ertan (2007), “Kırkağaç Kazası Vakfiyyeleri”, Kırkağaç Sosyo-Ekonomik Tarih Sempozyumu Bildirileri, Hz. K. Erdoğan-M. Günay, s. 33-55.
• GÜNAY, Vehbi (2001), “Köyden Kasabaya: Kırkağaç‟ın GeliĢimi (XVI. Yüzyıl)”, Manisa Araştırmaları I, Manisa, s. 39-54.
• GÜNAY, Vehbi (2007), “XVI. Yüzyılda Kırkağaç Kasabasının DoğuĢu”, Kırkağaç Sosyo-Ekonomik Tarih Sempozyumu Bildirileri, Hz. K. Erdoğan-M. Günay, s. 12-32.
• TOZAN, Murat (2007), “Kırkağaç Çevresinde Bulunan Hellenistik Dönem YerleĢmeleri”, Kırkağaç Sosyo-Ekonomik Tarih Sempozyumu Bildirileri, Hz. K. Erdoğan-M. Günay, s. 1-11.
• ÜÇOK, CoĢkun - MUMCU, Ahmet (2007), Türk Hukuk Tarihi, Ankara.