Yıl 2015,
Cilt: 13 Sayı: 3, 259 - 290, 09.10.2015
Öz
The modern provinces were established in the Ottoman Empire with the 1864 and 1867 Regulations of the Province. In this connection Shkodra was converted into a modern province in 1867/68. Some changes were made in the administrative division and the boundary of the new province. The boundary of the province became smaller due to the territorial loss after the Ottoman-Rusian War . As a result, its administrative division was revised and divided into two sanjaks, Shkodra and Drac. However the establishment and practice of the modern provincial administration in Shkodra was not easy because of the socio-cultural situation of the region. Especially, the tribal traditions and lifestyle were still alive in the sanjak of Shkodra in the north of the province. It was difficult for these communities to adopt to the modern centralist provincial order. Any clash with the local people could have weakened the Ottoman sovereignty in the region. Therefore the Ottoman government had to accept the old tribal structures and formations in the modern provincial system. In spite of these, the Ottoman State tried to serve the province of Shkodra by establishing the modern administrative system
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ALKAN, Mehmet Ö. (2000), Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Modernleşme Sürecinde Eğitim İstatistikleri, 1839-1924, Tarihli İstatistikler Dizisi, C. VI, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara.
- ARMAOĞLU, Fahir (1997), 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789- 1914), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- ATASAGUN, Yusuf Saim (1939), Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası (1888-1939), C. I: Türkiye’de Zirai Kredi, Kenan Basımevi ve Klişe Fabrikası, İstanbul.
- BARDHİ, Ali (2009), Müfettiş Davut Boriçi’nin Günlüğünde (1870-1877 Eğitim) İşkodra Vilayeti’nde Eğitim, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- BARTL, Peter (1998), Arnavutluk Müslümanları (1878-1912), (çev.) Ali Taner, Bedir Yayınevi, İstanbul.
- BİLGE, Mustafa L. (1991), “Arnavutluk” Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. III, ss. 383-390.
- BİNBAŞI M. NASRULLAH, Kolağası M. Rüşdü, Mülazım M. Eşref (2003), Osmanlı Atlası (XX. Yüzyıl Başları), (haz.) R. Tekin, Y. Baş, İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yayınları.
- BOZBORA, Nuray (1997), Osmanlı Yönetiminde Arnavutluk ve Arnavut Ulusçuluğunun Gelişimi, Boyut Kitapları, İstanbul.
- ÇADIRCI, Musa (1985), “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Ülke Yönetimi”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, C.I, İletişim Yayınları, İstanbul, ss. 210-230.
- ÇADIRCI, Musa (1988), “Tanzimat’ın İlanı Sıralarında Türkiye’de Yönetim (1826-1839)”, Belleten, S. LI/201, ss. 1215-1240.
- ÇELİK, Bilgin (2004), İttihatçılar ve Arnavutlar, Büke Kitapları, İstanbul.
- CEVDET PAŞA (1991). Tezâkir, 13-20, (haz.) Cavit Baysun, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- CİN, Halil. (1992), “Tanzimat Döneminde Osmanlı Hukuku Ve Yargılama Usulleri”, 150. Yılında Tanzimat, (haz.) Hakkı Dursun YILDIZ, Türk Tarih Kurumu, Ankara, ss. 11-32.
- DARKOT, Besim (1978), “Karadağ”, İslam Ansiklopedisi, C. VI, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, ss. 221-230.
- DEMİREL, Fatmagül (2010), Adliye Nezareti: Kuruluşu ve Faaliyetleri (1876-1914), Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
- ERKEN, İlkay (2014), İşkodra Vilayeti’nin İdari Ve Sosyal Yapısı (1876-1912), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsu
- GENÇOĞLU, Mustafa (2011), “1864 Ve 1871 Vilâyet Nizamnamelerine Göre Osmanlı İdaresinde Yeniden Yapılanma”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. II, S. 1, ss. 29-50.
- GENÇOĞLU, Mustafa (2013), “II. Abdülhamid Döneminde Karadağ-İşkodra Sınırının Güvenliği Meselesi”, Uluslararası Balkan Sempozyumu Bildirileri, Isparta, 05-07 Ekim 2012, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Isparta, ss. 155-166.
- GENÇOĞLU, Mustafa (2013), “Dâvud Şükrü’nün Notlarından Osmanlı’nın İşkodra Vilâyetindeki Eğitim Politikası (1870-1876)”, III. Uluslararası Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu, Manisa, 10-12 Mayıs 2012, C. II, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa, ss. 23-32.
- İBRAHİM HİLMİ (Tüccarzâde) (1323), Memâlik-i Osmaniye Cep Atlası, Kitaphâne-i İslam ve Askerî, İstanbul.
- İNBAŞI, Mehmet (2002), “Balkanlarda Osmanlı Hâkimiyeti ve İskân Siyaseti”, Türkler, (ed.) Hasan Celal GÜZEL, Kemal ÇİÇEK, Salim KOCA, C. IX, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, ss. 154-164.
- İŞLET SÖNMEZ, Banu (2007), II. Meşrutiyet’te Arnavutluk Muhalefeti, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- JELAVICH, Barbara (2009), Balkan Tarihi: 18. ve 19. Yüzyıllar, Çev. İhsan DURDU, Haşim KOÇ, Gülçin KOÇ, Küre Yayınları, İstanbul.
- KARAL, Enver Ziya (2011). Osmanlı Tarihi, C. I-IX, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- KIEL, Machiel (2001). “İşkodra”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. XXIII, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, ss. 433-434.
- KODAMAN, Bayram (1999), Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- KUNERALP, Sinan (1999), Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922), İsis, İstanbul.
- KÜLÇE, Süleyman (1944), Osmanlı Tarihinde Arnavutluk, İzmir.
- MAHMUD CEVAD (2001), Maarif-i Umumiye Nezareti, Tarihçe-i Teşkilat ve İcraatı – XIX. Asır Osmanlı Maârif Tarihi, (haz) Taceddin KAYAOĞLU, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara.
- MOACANIN, Nenad (2001), “Karadağ”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. XXIV, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, s. 385.
- ORTAYLI, İlber (2000), Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- ORTAYLI, İlber (2009), İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İletişim Yayınları, İstanbul.
- ORTAYLI, İlber (2012), Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Cedit Neşriyat, Ankara.
- OSMANLI ARŞİV BELGELERİNDE ARNAVUTLUK (2008), (haz.) H. Yıldırım AĞANOĞLU, Sabahattin BAYRAM, Mümin YILDIZTAŞ, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, İstanbul.
- ÖZCAN, Uğur (2012), II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı-Karadağ Siyasi İlişkileri, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- PAKALIN, Mehmet Zeki (1983), Osmanlı Tarih Deyimleri Ve Terimleri Sözlüğü, C. I, Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul.
- PEPIÇ, Adnan (2005), “Podgorica’nın Kısa Bir Tarihçesi”, Otam, S. 18, ss. 273-283.
- SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet (1996a), “Yerel Yönetim Metinleri III: Tuna Vilayeti Nizamnamesi”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. 5, S. 2, ss. 67-81.
- SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet (1996b), “Yerel Yönetim Metinleri VI: 1871 Vilayet Nizamnamesi ve Getirdikleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. 5, S. 5, ss. 89-103.
- SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet (1996c), “Yerel Yönetim Metinleri VII: 1871 Vilayet Nizamnamesi ve Getirdikleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. 5, S. 6, ss. 89-99.
- SHAW, Standford J. ve Ezel Kural SHAW (2010), Osmanlı İmparatorluğu ve Modem Türkiye, (çev.) Mehmet HARMANCI, C. II, E Yayınları, İstanbul.
- ŞEMSEDDİN SAMİ (1889), Kâmusü’l-Alâm, C. I-II, Mihran Matbaası, İstanbul.
- ŞENTÜRK, Hüdai (1992), Osmanlı Devleti’nde Bulgar Meselesi (1850-1875), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- SOMEL, Selçuk Akşin (2010), Osmanlı’da Eğitimin Modernleşmesi (1839-1908), (çev.) Osman YENER, İletişim Yayınları, İstanbul.
- SÜSSHEIM, K. (1978), “Arnavutlar”, İslam Ansiklopedisi, C. I, Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul, ss. 573-592.
- TEMİZER, Abidin (2013), “Karadağ’da Öteki Sorunu: Müslümanlar (1878-1913)”, History Studies, 5/3, ss. 223-240.
- UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı (1995), Osmanlı Tarihi, C. I-IV, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
Yıl 2015,
Cilt: 13 Sayı: 3, 259 - 290, 09.10.2015
Öz
1864 ve 1867 Vilayet Nizamnameleriyle Osmanlı İmparatorluğu’nda modern vilayetler kurulmaya başlandı. Bu bağlamda İşkodra, 1867/1868’de modern bir vilayete dönüştürüldü. Yeni vilayetin idari taksimatında ve sınırlarında bazı değişiklikler yapıldı. Osmanlı Rus Savaşı’ndan (1877-1878) sonra toprak kayıpları sebebiyle vilayet sınırları daraldı ve idari taksimatı yeniden ele alınıp İşkodra ve Draç sancaklarına bölündü. Fakat modern vilayet yönetiminin tesisi ve işleyişi bölgenin sosyo-kültürel yapısına bağlı olarak kolay olmadı. Özellikle, vilayetin kuzeyindeki İşkodra Sancağı’nda kabile gelenekleri ve yaşam tarzı halen etkindi. Bu toplulukların merkeziyetçi modern vilayet düzenini benimsemeleri zordu. Mahalli halkla herhangi bir çatışma bölgedeki Osmanlı hâkimiyetini zayıflatabilirdi. Dolayısıyla Osmanlı hükümeti, modern vilayet sisteminde eski kabile yapıları ve oluşumlarını kabul etmek zorunda kaldı. Tüm bu olumsuzluklara rağmen Osmanlı Devleti, modern bir vilayet sistemi kurmak suretiyle İşkodra vilayetine hizmet etmeye çalıştı.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ALKAN, Mehmet Ö. (2000), Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Modernleşme Sürecinde Eğitim İstatistikleri, 1839-1924, Tarihli İstatistikler Dizisi, C. VI, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara.
- ARMAOĞLU, Fahir (1997), 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789- 1914), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- ATASAGUN, Yusuf Saim (1939), Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası (1888-1939), C. I: Türkiye’de Zirai Kredi, Kenan Basımevi ve Klişe Fabrikası, İstanbul.
- BARDHİ, Ali (2009), Müfettiş Davut Boriçi’nin Günlüğünde (1870-1877 Eğitim) İşkodra Vilayeti’nde Eğitim, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- BARTL, Peter (1998), Arnavutluk Müslümanları (1878-1912), (çev.) Ali Taner, Bedir Yayınevi, İstanbul.
- BİLGE, Mustafa L. (1991), “Arnavutluk” Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. III, ss. 383-390.
- BİNBAŞI M. NASRULLAH, Kolağası M. Rüşdü, Mülazım M. Eşref (2003), Osmanlı Atlası (XX. Yüzyıl Başları), (haz.) R. Tekin, Y. Baş, İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yayınları.
- BOZBORA, Nuray (1997), Osmanlı Yönetiminde Arnavutluk ve Arnavut Ulusçuluğunun Gelişimi, Boyut Kitapları, İstanbul.
- ÇADIRCI, Musa (1985), “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Ülke Yönetimi”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, C.I, İletişim Yayınları, İstanbul, ss. 210-230.
- ÇADIRCI, Musa (1988), “Tanzimat’ın İlanı Sıralarında Türkiye’de Yönetim (1826-1839)”, Belleten, S. LI/201, ss. 1215-1240.
- ÇELİK, Bilgin (2004), İttihatçılar ve Arnavutlar, Büke Kitapları, İstanbul.
- CEVDET PAŞA (1991). Tezâkir, 13-20, (haz.) Cavit Baysun, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- CİN, Halil. (1992), “Tanzimat Döneminde Osmanlı Hukuku Ve Yargılama Usulleri”, 150. Yılında Tanzimat, (haz.) Hakkı Dursun YILDIZ, Türk Tarih Kurumu, Ankara, ss. 11-32.
- DARKOT, Besim (1978), “Karadağ”, İslam Ansiklopedisi, C. VI, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, ss. 221-230.
- DEMİREL, Fatmagül (2010), Adliye Nezareti: Kuruluşu ve Faaliyetleri (1876-1914), Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
- ERKEN, İlkay (2014), İşkodra Vilayeti’nin İdari Ve Sosyal Yapısı (1876-1912), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsu
- GENÇOĞLU, Mustafa (2011), “1864 Ve 1871 Vilâyet Nizamnamelerine Göre Osmanlı İdaresinde Yeniden Yapılanma”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. II, S. 1, ss. 29-50.
- GENÇOĞLU, Mustafa (2013), “II. Abdülhamid Döneminde Karadağ-İşkodra Sınırının Güvenliği Meselesi”, Uluslararası Balkan Sempozyumu Bildirileri, Isparta, 05-07 Ekim 2012, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Isparta, ss. 155-166.
- GENÇOĞLU, Mustafa (2013), “Dâvud Şükrü’nün Notlarından Osmanlı’nın İşkodra Vilâyetindeki Eğitim Politikası (1870-1876)”, III. Uluslararası Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu, Manisa, 10-12 Mayıs 2012, C. II, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa, ss. 23-32.
- İBRAHİM HİLMİ (Tüccarzâde) (1323), Memâlik-i Osmaniye Cep Atlası, Kitaphâne-i İslam ve Askerî, İstanbul.
- İNBAŞI, Mehmet (2002), “Balkanlarda Osmanlı Hâkimiyeti ve İskân Siyaseti”, Türkler, (ed.) Hasan Celal GÜZEL, Kemal ÇİÇEK, Salim KOCA, C. IX, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, ss. 154-164.
- İŞLET SÖNMEZ, Banu (2007), II. Meşrutiyet’te Arnavutluk Muhalefeti, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- JELAVICH, Barbara (2009), Balkan Tarihi: 18. ve 19. Yüzyıllar, Çev. İhsan DURDU, Haşim KOÇ, Gülçin KOÇ, Küre Yayınları, İstanbul.
- KARAL, Enver Ziya (2011). Osmanlı Tarihi, C. I-IX, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- KIEL, Machiel (2001). “İşkodra”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. XXIII, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, ss. 433-434.
- KODAMAN, Bayram (1999), Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- KUNERALP, Sinan (1999), Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922), İsis, İstanbul.
- KÜLÇE, Süleyman (1944), Osmanlı Tarihinde Arnavutluk, İzmir.
- MAHMUD CEVAD (2001), Maarif-i Umumiye Nezareti, Tarihçe-i Teşkilat ve İcraatı – XIX. Asır Osmanlı Maârif Tarihi, (haz) Taceddin KAYAOĞLU, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara.
- MOACANIN, Nenad (2001), “Karadağ”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. XXIV, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, s. 385.
- ORTAYLI, İlber (2000), Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- ORTAYLI, İlber (2009), İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İletişim Yayınları, İstanbul.
- ORTAYLI, İlber (2012), Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Cedit Neşriyat, Ankara.
- OSMANLI ARŞİV BELGELERİNDE ARNAVUTLUK (2008), (haz.) H. Yıldırım AĞANOĞLU, Sabahattin BAYRAM, Mümin YILDIZTAŞ, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, İstanbul.
- ÖZCAN, Uğur (2012), II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı-Karadağ Siyasi İlişkileri, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- PAKALIN, Mehmet Zeki (1983), Osmanlı Tarih Deyimleri Ve Terimleri Sözlüğü, C. I, Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul.
- PEPIÇ, Adnan (2005), “Podgorica’nın Kısa Bir Tarihçesi”, Otam, S. 18, ss. 273-283.
- SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet (1996a), “Yerel Yönetim Metinleri III: Tuna Vilayeti Nizamnamesi”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. 5, S. 2, ss. 67-81.
- SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet (1996b), “Yerel Yönetim Metinleri VI: 1871 Vilayet Nizamnamesi ve Getirdikleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. 5, S. 5, ss. 89-103.
- SEYİTDANLIOĞLU, Mehmet (1996c), “Yerel Yönetim Metinleri VII: 1871 Vilayet Nizamnamesi ve Getirdikleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. 5, S. 6, ss. 89-99.
- SHAW, Standford J. ve Ezel Kural SHAW (2010), Osmanlı İmparatorluğu ve Modem Türkiye, (çev.) Mehmet HARMANCI, C. II, E Yayınları, İstanbul.
- ŞEMSEDDİN SAMİ (1889), Kâmusü’l-Alâm, C. I-II, Mihran Matbaası, İstanbul.
- ŞENTÜRK, Hüdai (1992), Osmanlı Devleti’nde Bulgar Meselesi (1850-1875), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- SOMEL, Selçuk Akşin (2010), Osmanlı’da Eğitimin Modernleşmesi (1839-1908), (çev.) Osman YENER, İletişim Yayınları, İstanbul.
- SÜSSHEIM, K. (1978), “Arnavutlar”, İslam Ansiklopedisi, C. I, Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul, ss. 573-592.
- TEMİZER, Abidin (2013), “Karadağ’da Öteki Sorunu: Müslümanlar (1878-1913)”, History Studies, 5/3, ss. 223-240.
- UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı (1995), Osmanlı Tarihi, C. I-IV, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
Toplam 47 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 9 Ekim 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 13 Sayı: 3 |