Öz
Şehir
ve şehir hayatının edebiyat eserlerinde işlenmesi daha çok 19. yüzyıl
yazarlarıyladır. 20. yüzyılın Marcel Proust, James Joyce, Henry Miller,
Lawrence Durrell gibi modernist yazarları roman-şehir veya roman-kent şeklinde
tanımlanabilecek eserler yazarak üzerinde durdukları şehirleri anlatılarının
merkezine taşımışlar, romanın ana karakterine dönüştürmüşlerdir. Şehir
anlatıları aynı zamanda kendine özgü bir dili de beraberinde getirmiştir. Bu
dilin en önemli özelliklerinden biri şehirler için kullanılan dişil ve eril
ifadelerdir. Türk edebiyatında Ahmet Hamdi Tanpınar, eserlerinin merkezine taşıdığı
şehirlere cinsiyet atfeden, şehirleri ideal olan anima ile ilişkilendiren
yazarlardandır. Anima, yani ideal ilahi kadın, sanatın ve tabiatın anlatımında
Tanpınar’ın sürekli başvurduğu arketiplerdendir. Öyle ki dinî yapıları, sokak
aralarındaki çeşmeleri, tabiat güzellikleri, mazi yadigârlarıyla Tanpınar’ın
şehirleri daima, eski bir aynaya eğilmiş güzel bir kadın hayalini peşinden
sürükler gibidir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ATEŞ, Mehmet (2014). Mitolojiler ve Semboller. İstanbul: Milenyum Yay.BACHELARD, Gaston (2012). Düşlemenin Poetikası (Çev. Alp Tümertekin). İstanbul: İthaki Yay.BEDİR, Atıf (Haziran/Temmuz/Ağustos 2009). “Dünyanın Anası: Kahire ve Kütüphane Şehir: İskenderiye”. Medeniyet, Edebiyat ve Kültür Bağlamında Şehirlerin Dili, Hece. Yıl: 13, Sayı: 150/151/152. s. 257-273.GÖGERCİN, Ahmet (Haziran/Temmuz/Ağustos 2009). “Fransız Edebiyatı ve Paris” Medeniyet, Edebiyat ve Kültür Bağlamında Şehirlerin Dili, Hece. Yıl: 13, Sayı: 150/151/152. s. 368-377.GRAVES, Robert (2010). Yunan Mitleri Tanrılar, Kahramanlar, Söylenceler (Çev. Uğur Akpur). İstanbul: Say Yay.IŞIN, Ekrem (Nisan 2005). “Huzur Dersleri”. Roman Kentler. Kitaplık. Sayı: 82. s. 103-105.KARAOSMANOĞLU, Yakup Kadri (2010). Gençlik ve Edebiyat Hatıraları. İstanbul: İletişim Yay.KARAY, Refik Halit (1992). Yezidin Kızı. İstanbul: İnkılap Yay.KILIÇBAY, Mehmet Ali (2000). Şehirler ve Kentler. Ankara: İmge Kitabevi.TANPINAR, Ahmet Hamdi (1970). Yaşadığım Gibi. İstanbul: Türkiye Kültür Enstitüsü Yay.------------- (1986). Huzur. İstanbul: Dergâh Yay. ------------- (1988). Mahur Beste. İstanbul: Dergâh Yay.------------- (1995). Beş Şehir. İstanbul: Dergâh Yay. TOSUN, Necip (Haziran/Temmuz/Ağustos 2009). “Dublin’in Bilinçaltı: James Joyce”, Medeniyet, Edebiyat ve Kültür Bağlamında Şehirlerin Dili, Hece. Yıl: 13, Sayı: 150/151/152. s. 359-367.TUNÇ, Ayfer (Eylül 2009). “Kadın Şehirler Erkek Şehirler”, Egeden, Sayı: 2, s. 45. TURAN, Güven (Nisan 2005). “Kent Çarpmasına Uğramak”, Roman Kentler, Kitaplık, Sayı: 82, s. 69-71.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Beşeri Bilimler Sayısı |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Eylül 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 17 Sayı: 3 |
