Kaside-i Münferice Tradition in Turkish Literature and Translation of Abu Bakr Kânî's verse Kaside-i Münferice

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 1, 191 - 204, 24.03.2020

İlyas Yazar

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.632360

Cited By: 3

Öz

It is a poetry of praise, which is sung for a certain purpose. It is a genre that emerged in Arabic literature and passed on to Iranian and Turkish literature. It is known that some of the kasides, which have many examples in Arabic literature, form a common language of poetry in Islamic literature. One such work is XI. It is the poem named al-Kasiîdetü’l-Münferice sung by Ibn’n-Nahvî, the famous Tunisian scholar and poet who lived in the 16th century. It has been read by those who have been in distress and stenosis in the Islamic world for centuries and its reading has become a tradition. Kaside-i Münferice has many commentaries, prediction, stone and imitations in the common Islamic literature, especially in Arabic, Iranian and Turkish. One of the verse translations of Kaside-i Münferice is XVIII. It belongs to Abu Bakr Kânî, one of the 18th century poets. In this study, the translation of Abu Bakr Kânî's verse Kaside-i Münferice is emphasized on the basis of literary tradition formed on the axis of Münferice.

Anahtar Kelimeler

Kaside-i Münferice, Ibnu’n-Nahvî, Abu Bakr Kânî

Edebiyatımızda Kaside-i Münferice Geleneği ve Ebu Bekir Kânî’nin Manzum Kaside-i Münferice Tercümesi

Öz

Belli bir amaçla söylenmiş, üzerine düşünülmüş, gözden geçirilmiş şiir manasında terim anlamıyla kullanılan kaside, Arap edebiyatında ortaya çıkmış ve oradan İran ve Türk edebiyatlarına geçmiş bir türdür. Arap edebiyatında pek çok örneği olan bu tür eserlerden İslam âleminin ortak duygu ve düşüncelerini terennüm edenlerinin geçen zamana nispetle sadece Araplara mahsus kalmadığını, tüm Müslümanların ortak malı haline dönüştüğü tarihsel açıdan da bilinen bir gerçektir. Bu tür eserlerden biride XI. yüzyılda yaşamış olan Tunuslu meşhur âlim ve şair İbnu’n-Nahvî’nin “el-Kasidetü’l-Münferice” adlı kasidesidir. Yüzyıllardır İslam dünyasında özellikle sıkıntı ve darlık içinde bulunanlar tarafından okunmasının bir gelenek haline dönüşmesiyle karşılık bulan kasidenin başta Arap, İran ve Türk olmak üzere müşterek İslam edebiyatlarında pek çok şerhi, tahmisi, taştiri ve taklitleri bulunmaktadır. Kaside-i Münferice’nin manzum tercümelerinden birisi de XVIII. Yüzyıl şairlerinden Ebu Bekir Kânî’ye aittir. Bu çalışmada Münferice Kasidesi ekseninde oluşan edebi gelenekten hareketle Ebu Bekir Kânî’nin manzum Kaside-i Münfericesi değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kaside-i Münferice, İbnu’n-Nahvî, Ebu Bekir Kânî

Kaynakça

• Alkan, Ercan (2012). “Es’ad Erbilî’nin Tercüme-i Kasîde-i Münferice Adlı Eseri”, Tasavvuf Dergisi, İstanbul, XXX, s. 151-172.
• Atik, Necmi (2018). Antalya Kaleiçi Tekeli Mehmet Paşa Camii Münferice Kasidesi, İlahiyat Araştırmaları Dergisi, S.10, s.15-47
• Çakmaklıoğlu, M. Mustafa (2017). “İsmail Rusûhî Ankaravî’nin El-Hikemü’l-Münderice fi Şerhi’l-Münferice Adlı Şerhi ve Tasavvufî Muhtevası”, II. Uluslararası Hacı Bayram-ı Velî Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara: Kalem Neşriyat, s.2461-474
• Durmuş. İ; Elmalı, H. (2000). “İbnu’n-Nahvî”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: C.21, s.164.
• Elmalı, Hüseyin (2002). “İbnu’n-Nahvî, el-Kasidetu’l-Münferice’si ve Tercümesi” Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, İzmir, XVI, s. 37-41.
• Yazar, İlyas (2010). Kânî Dîvânı Tenkidli Metin ve Tahlil. İstanbul: Libra Yay.
• Yıldırım, Yusuf (2015) “Salâhî-i Uşşâkî’nin Manzum Kasîde-i Münferice Tercümesi”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. XIX, Sayı: 1 s. 88-108