New Findings on the Plan and Decorations of Tire Kazirzade (Kaziroğlu) Mosque

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 1, 194 - 206, 26.03.2021

Onurhan Bozkurt

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.767186

Öz

Kazirzade Mosque is one of the important religious buildings of Tire city in terms of its period, architectural structure and decorations. Kazirzade Mosque doesn’t have a construction inscription that survives to the present day, and it isn’t known exactly when the construction was started. However, the findings gained in the restoration studies carried out between 2015-2016 have enabled us to obtain more sound information about the structure. In this direction, the primary purpose of this research is to emphasize the interaction that the structure had and the period in which it should be considered in accordance with the findings. In the comprehensive inner and outer restoration works carried out on the mosque, significant findings were obtained regarding the plan scheme and decorations of the structure. It is understood from the traces that emerged in the sanctuary that the building originally had guest rooms which could not survive until today. Besides, the brick and stucco decorations of the building were revealed in these excavations.

Anahtar Kelimeler

Tire, Decoration, Restoration, Brick-Stucco

Tire Kazirzade (Kaziroğlu) Camii’nin Plan ve Süslemelerine İlişkin Yeni Bulgular

Öz

Kazirzade Camii, dönemi, mimari yapısı ve süslemeleri ile Tire kentinin önemli dini yapılarından biridir. Kazirzade Camii’nin günümüze ulaşabilen bir inşa kitabesi yoktur ve yapımına da hangi tarihte başlandığı tam olarak bilinmemektedir. Ancak 2015-2016 yılları arasında yapılan restorasyon çalışmaları ile ortaya çıkan bulgular, yapı hakkında daha sağlıklı bilgiler elde etmemizi sağlamıştır. Bu doğrultuda araştırmamızın öncelikli amacı, ortaya çıkan bulgular eşliğinde yapının nasıl bir etkileşim içerisinde olduğu ve hangi dönemde ele alınması gerektiğini vurgulamaktır. Caminin iç ve dış kısımlarında yapılan kapsamlı restorasyon çalışmalarında, yapının plan şeması ve süslemelerine yönelik önemli bulgular elde edilmiştir. Harim içerisinde ortaya çıkan izlerden, yapının orijinalde zaviye odalarına sahip olduğu; ancak bu odaların günümüze gelemediği anlaşılmıştır. Bunun yanı sıra, yapıya ait tuğla ve alçı süslemeler de bu çalışmalar ile ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tire, Süsleme, Restorasyon, Tuğla-Alçı

Kaynakça

• Aslanoğlu, İ. (1978). Tire’de Camiler ve Üç Mescit. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• Başaran, M. (1998). Tire´de Bulunan Camiler ve Temettuat Defterlerine Göre Görevliler ve Mal Varlıkları. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi. Cilt 3, (s. 359-383). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Bozkurt, O. (2016). Osmanlı Beyliği Dışında Batı Anadolu Beyliklerinde Mimari Süsleme. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir). Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez Merkezi.
• Çakmak, Ş. (2016). Tire Kazirzade Camisi Sıva Raspası ve Temel Araştırmalarına İlişkin Sanat Tarihi Raporu. (Restorasyon Raporu).
• Kalfazade, Ertuğrul S. (1996). Anadolu’da Aydınoğulları Dönemi Mimarisi (Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul). Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
• Telci, C. (2008). XV. - XVI. Yüzyıllarda Tire Şehri. Türk Kültüründe Tire II, Sempozyum Bildileri. (Der. M. Şeker, A. Taşcan). (s. 21-40). İzmir: Tire Belediyesi Yayınları.
• Yüksel, Caner Ç. (2014). Aydınoğulları’ndan Osmanlı’ya Tire Külliyeleri (14. – 16. Yüzyıllar). Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. S.21, (s. 7-39). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Basımevi.