Ethnic Distribution of Population in Bulgarian Province of Burgas According to Census of 1887

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 1, 297 - 320, 26.03.2021

Beycan Hocaoğlu

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.827274

Öz

The results of the census of 1887 which was published in 1888 by the smallest settlements provide an understanding of the religion, language and to some extent the migration characteristics of the population during the transition from Turkish authority to Bulgarian dominance. The aim of this study is to show the spatial distribution of these characteristics by mapping them in the possible smallest settlement. As a result, it has been seen that the Turks and Muslims have been concentrated mostly to the northern borders of the province especially where the Deli Kamçık strait connects Burgaz to Varna and is an important chokepoint to the “Sağ Kol” while the Orthodox Greeks are in majority at the most of the coastal cities such as Sozopol, Burgaz, Anhialo and Mesemvri. Bulgarian Orthodox population is located in the southern part of the province while to the north gradually Bulgarian coexists with the Turkish population.

Anahtar Kelimeler

Bulgaria, Burgas, Census of 1887, Ethnic Map

1887 Nüfus Sayımına Göre Bulgaristan Burgaz İlinde Etnik Yapının Mekânsal Dağılımı

Öz

Bu çalışmada 1887 nüfus sayımı sonuçlarına göre Burgaz ilinin din, dil ve göç niteliklerine göre Burgaz ilinde nüfusun mekânsal dağılımı köy ölçeğinde haritalandırılarak verilmeye çalışılmıştır. Nüfus verileri söz konusu sayım sonuçlarından alınmış olup ismi neredeyse tamamen değiştirilmiş yerleşmelerin lokasyon tespitinde Osmanlı – Rus harbinde de kullanılmış olan ve Ruslar tarafından hazırlanmış “triverstova” olarak bilinen üç verstlik haritalar kullanılmıştır. Buna göre 1887 yılında Burgaz ilinde Türk ve Müslüman nüfus ilin kuzey sınırlarında özellikle “Sağ Kol” güzergâhı üzerine önemli bir geçiş olan Deli Kamçık deresi boğazında ve çevresinde Karnobat ve Aytos ilçelerinde yoğunlaşırken, Yunanca konuşan Hristiyan (Ortodoks) nüfus Karadeniz kıyısındaki büyük Sozopol (Süzebolu), Burgaz, Anhialo (Ahyolu), Mesemvri gibi kasabalarda çoğunluğu oluşturmaktadır. Bulgarca konuşan Hristiyon (Ortodoks) nüfus ise Burgaz ilinin güney sınırında ve merkezde toplanmaktadır. Sayım esnasında sayımı gerçekleştirenlerin il ve ülke dışında doğanların oranı da Bulgar nüfusun yoğunlukta olduğu yerleşmelerde bulunmaktadır. Bu durum bölgeye 1878 sonrasında Türkler’den boşalan alanlara Bulgar nüfusun yerleştiği veya yerleştirildiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Bulgaristan, Burgaz, 1887 nüfus sayımı, Etnik harita

Kaynakça

• Acaroğlu, M T. 2006. Bulgaristan’da Türkçe Yer Adları Kılavuzu. Türk Tarih Kurumu.
• Altunan, Sema. 2005. “XVIII. Yy’da Silistre Eyaletinde Haberleşme Ağı: Rumeli Sağ Kol Menzilleri The Communication Network in Silistre Province in 18 Th Century Rumeli Right Branch Menzils.” Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi 18: 1–20.
• Aydın, M. 1992. Şarki Rumeli Vilâyeti. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Balkanlı, A K. 1986. Şarki Rumeli ve Buradaki Türkler. Elhan Kitabevi.
• Birken, A. 1976. Die Provinzen Des Osmanischen Reiches. Isd.
• Ela Özkan. 2020. 19. Yüzyılda Osmanlı Devletinin İdari Taksimatı 1839-1914. Hiperlink.
• Hacısalihoğlu, M. 2008. Doğu Rumeli’de Kayıp Köyler. Bağlam Yayınları.
• Статистическо бюро. 1888. “Резултати От Преброявание На Населението в Северна и Южна България На 1 Януари 1888 Кн. 1. Бургаски Окръг.” Типо-Литография Б. Зилбер I.