Determining the Effects of Household Expenditures on Income Satisfaction

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 2, 113 - 128, 24.06.2023

Semin Paksoy , Hande Şahin

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1125688

Öz

Household consumption expenditures are accepted as one of the most important welfare indicators of a society or country today. For this reason, determining factors, affecting household consumption expenditures are among the main topics that attract the attention of researchers. One of the most important factors determining the formation of consumption demand is income. In this context, household income satisfaction can be considered an important indicator of fair income distribution. It is therefore aimed to reveal the indicators and their effect of household expenditures on household income satisfaction, which is a subjective concept. The quantile regression method is used in the analysis. The data set consists of grouped household consumption expenditures obtained by the Household Budget Surveys for the period 2003-2019 published by the Turkish Statistical Institute. As a result, all variables, except education services contribute to household income satisfaction in a similar and monotonous pattern in all quantiles.

Anahtar Kelimeler

Household expenditures

Hanehalkı Harcamalarının Gelir Memnuniyeti Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi

Öz

Hanehalkı tüketim harcamaları, günümüzde bir toplumun veya ülkenin en önemli refah göstergelerinden biri olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle hanehalkı tüketim harcamalarına etki eden faktörlerlerin belirlenmesine yönelik çalışmalar, araştırmacıların ilgisini çeken başlıca konular arasında yer almaktadır. Tüketim talebinin oluşmasını belirleyen en önemli unsurlardan biri de gelirdir. Bu bağlamda hanehalkı gelir memnuniyeti, adaletli gelir dağılımının önemli bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Dolayısı ile yapılan çalışmada, subjektif bir kavram olan hanehalkı gelir memnuniyetini etkileyen hanehalkı harcamaları ve bunların gelir memnuniyeti üzerindeki etkilerinin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Analizde, klasik regresyon modellerinden daha esnek olduğu kabul edilen kantil regresyon yöntemi kullanılmaktadır. Çalışmanın veri setini, Türkiye İstatistik Kurumu’nun web sitesinde yayınlanan, 2003 - 2019 dönemine ait Hanehalkı Bütçe Anketleri yolu ile elde edilen, gruplandırılmış hanehalkı tüketim harcamaları oluşturmaktadır. Sonuç olarak, tüm değişkenlerin tüm kantillerde benzer ve monoton bir kalıpta hanehalkı gelir memnuniyetine katkı sağlıyor olup sadece eğitim hizmetlerinin hanehalkı gelir memnuniyeti üzerinde hiçbir etkisi bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Kantil regresyon, Gelir memnuniyeti, Hanehalkı harcamaları

Kaynakça

• Agyire-Tettey, F., Ackah, C. G., & Asuman, D. (2017). An unconditional quantile regression based decomposition of spatial welfare inequalities in Ghana. The Journal of Development Studies, 1-20.
• Altın Yavuz, A. & Gündoğan Işık, E. (2017). Kantil regresyon. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 9(2), 137–146.
• Atgür, M. (2020). Türkiye’de kamu harcaması davranışı ve hanehalkı tüketim harcaması davranışı ilişkisi (2006-2019). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 41, 352-365.
• Bagarani, M., Forleo, M. & Zampino, S. (2009). Households food expenditures behaviours and socioeconomic welfare in Italy: A microeconometric analysis. 113. EAAE Seminar, Crete, Greece.
• Çağlayan, E. & Astar M. (2012). A microeconometric analysis of household consumption expenditure determinants for both rural and urban areas in Turkey. American International Journal Of Contemporary, Research, 2(2), 27-34.
• Çalışkan Ş. (2003). Kocaeli ilinde (kır-kent ayrımında) hanehalkı tüketim harcamalarının analizi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli).
• Çalmaşur, G. & Kılıç, A. (2018). Türkiye’de hanehalkı tüketim harcamalarının analizi. Etü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 61‐73.
• Çamurlu, S. & Erilli, N. A. (2019). Kantil regresyon analizinde bootstrap tahmini. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 35(2), 16–25.
• Engel, E. (1895), Die lebenskosten belgischer arbeiter-familien früher und jetzt (German Edition), Germany: C. Heinrich.
• Hao, L, & Naiman, D. Q. (2007). Quantile regression. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Houthakker, H. S. (1952). The econometrics of family budgets. Journal of the Royal Statistical Society, Series A (General), 115(1), 1-28.
• İpek, E., & Sekmen, Ö. (2017). Effect of household heterogeneity on consumption expenditure: A simultaneous quantile regression analysis. The Empirical Economics Letters, 16(12), 1329-1336.
• Kargı, B. (2014). Türkiye ekonomisinde sürekli gelir hipotezine ilişkin kanıtlar: Zaman serileri analizi (2004-2012). Akademik Bakış Dergisi, 42, 304-340.
• Kasnakoğlu, Z. (1991). Regional consumption patterns and income elasticities in Turkey: 1987. Journal of Economic Cooperation Among Islamic Countries, 12, 111-116.
• Kurtoğlu, F. & Arslan, O. (2011). Quantile regresyon. Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 26(1), 35-42.
• Kesbiç, C. Y. & Tandoğan, A. (2016). Büyükşehir Manisa ili hanehalklarının tüketim harcamaları ve gelir-harcama analizi: Manisa ili tüketici profili. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(616), 23-38.
• Mankiw, N. G. (2010). Makroekonomi (6.Baskı)(Çeviri Ed.: Ömer Çolak). Ankara: Efil Yayınevi.
• Mignouna, D. B., Abdoulaye, T., Alena, A., Manyong, V. M., Dontsop, P. N., Ainembabazi, J, H., & Asiedu, R. (2015). A microeconometric analysis of household consumption expenditure determinants in yam-growing areas of Nigeria and Ghana. Tropicultura, 33(3): 226-237.
• Miles, D. (1997). A household level study of the determinants of ıncomes and consumption. The Economic Journal, 107, 1-25.
• Nguyen, B. T., Albrecht, J. W., Vroman, S. B., & Westbrook, M. D. (2007). A quantile regression decomposition of urban–rural inequality ın Vietnam. Journal of Development Economics, 83(2), 466-490.
• Selim, R. & Kaya, G. (2019). Türkiye’de hanehalkı tüketim kalıplarında 2000’li yıllarda yaşanan değişimler ve ekonomik krizin etkisi. ODTÜ Gelişme Dergisi, 46, 61-89.
• Sivri, U. & Eryüzlü, H. (2010). Rasyonel beklentiler-yaşam boyu sürekli gelir hipotezinin testi". İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, (11), 90–99.
• Şener, O. (1998). Kamu ekonomisi.6. Baskı, İstanbul: Alkım Yayınları.
• Tansel, A. (1986). An engel curve analysis of household expenditure in Turkey 1978- 1979. Metu Studies in Development, 13, 239-257.
• Tapsin, G. & Hepsag, A. (2014). An analysis of household consumption expenditures in EA-18. European Scientific Journal, 10(16): 1-12.
• Tarı, R. & Pehlivanoğlu, F. (2007). Kocaeli ilinde tüketici davranışlarının gelir-harcama grupları ilişkisi açısından analizi (Tüketim harcamaları profili). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 192-210.
• TÜİK (2002). Hanehalkı bütçe istatistikleri mikro veri seti 2002.
• TÜİK (2018). Hanehalkı bütçe istatistikleri mikro veri seti 2018.
• TÜİK (2019). Hanehalkı tüketim harcaması 2019. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Tuketim-Harcamasi. (Erişim Tarihi: 15.03.2022)
• TÜİK (2020). Yaşam memnuniyeti araştırması. mikro veri seti, https://www.tuik.gov.tr/media/microdata/pdf/yasam-memnuniyeti-arst.pdf. (Erişim Tarihi: 15.03.2022)
• Vural, B. M., Koç, Ş. A. & Vural, K. (2010). Belirsizliğin özel tüketim harcamaları üzerindeki etkisi: Türkiye örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 107– 126.
• Yavuz, A. A. & Aşık, E. G. (2017). Kantil regresyon. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 9(2), 138-146.
• Zin, W. Z. W. & Nabilah, S. F. (2015). Malaysian household consumption expenditure: Rural vs Urban, Department of Statistics. Malaysia, MyStats 2015 Conference Papers.