Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İbn Beşküvâl’ın el-Gavâmiz Ve’l-Mübhemât Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 3, 492 - 509, 30.09.2025

Öz

Bu çalışmada, İbn Beşküvâl’in el-Gavâmiz ve’l-mübhemât adlı eseri mübhemât literatürü bağlamında incelenmiştir. İbn Beşküvâl, Endülüs’te hadis ilminin zirve döneminde yetişmiş, güçlü hafızası ve geniş ilmî birikimiyle öne çıkan bir muhaddistir. Bu eserinde, 324 mübhem rivayet ve bunları açıklayan 581 müfesser rivayet yer almaktadır. Konular bakımından geniş bir yelpazeye sahip olan eserde, rivayetler belirli bir düzen içinde tertip edilmemiştir. Müellif, mübhemlerin/bilinmeyen ravilerin kimliklerine dair farklı görüşleri aktarmış, tercih ettiği görüşleri gerekçelendirerek sunmuştur. Eser, mübhemât literatüründe kapsamı ve özgün yöntemiyle dikkat çekmiş, hadis şerhlerinde sıkça başvurulan bir kaynak olmuştur. İbn Beşküvâl’in bu eseri, mübhem rivayetlerin açıklanmasına katkı sağlamış, dolaylı olarak temel hadis kaynaklarının anlaşılmasına da önemli bir destek sunmuştur.

Kaynakça

  • Zehebî, Muhammed b. Ahmed. Siyeru aʿlâmi’n-nübelâ. 25 cilt. Beyrut: Dâru’r-risâle, 1985.
  • Zehebî, Muhammed b. Ahmed. Tezkiretü’l-huffâz. 4 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1998.
  • Ziriklî, Muhammed Hayrüddîn. el-Aʿlâm. 8 cilt. Beyrut: Dâru’l-ilm li’l-melâyîn, 2002.
  • Ziyâ Paşa. Endülüs tarihi. İstanbul, 2013.

A Study on Ibn Bashkuwāl’s Work al-Ghawāmid wa’l-Mubhamāt

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 3, 492 - 509, 30.09.2025

Öz

This study examines al-Ghawāmid wa’l-Mubhamāt by Ibn Bashkuwāl within the framework of mubhamāt (ambiguous narrators) literature. Ibn Bashkuwāl, who lived during the peak of hadith scholarship in al-Andalus, emerged as a prominent ḥadīth scholar with his strong memory and vast scholarly background. The work contains 324 ambiguous narrations and 581 explanatory reports, covering a wide range of topics. Although the narrations are not organized thematically or alphabetically, the author discusses differing views on narrator identity and, when applicable, justifies his preferences. His methodology and comprehensive treatment make the book a distinguished contribution to the mubhamāt literature. Moreover, the work has been frequently referenced in hadith commentaries, providing valuable insight into identifying ambiguous figures. Thus, Ibn Bashkuwāl’s efforts not only clarify ambiguous narrations but also indirectly contribute to the interpretation of major hadith collections.

Kaynakça

  • Zehebî, Muhammed b. Ahmed. Siyeru aʿlâmi’n-nübelâ. 25 cilt. Beyrut: Dâru’r-risâle, 1985.
  • Zehebî, Muhammed b. Ahmed. Tezkiretü’l-huffâz. 4 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1998.
  • Ziriklî, Muhammed Hayrüddîn. el-Aʿlâm. 8 cilt. Beyrut: Dâru’l-ilm li’l-melâyîn, 2002.
  • Ziyâ Paşa. Endülüs tarihi. İstanbul, 2013.
Toplam 4 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Din Sosyolojisi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Şahabettin Çağlayan 0009-0009-3543-0311

Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2025
Gönderilme Tarihi 24 Temmuz 2025
Kabul Tarihi 11 Eylül 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 23 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Çağlayan, Ş. (2025). İbn Beşküvâl’ın el-Gavâmiz Ve’l-Mübhemât Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 492-509. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1750039