The Relationship Between Leisure Satisfaction and Emotional Intelligence Level

Yıl 2023, Cilt: 18 Sayı: 1, 124 - 137, 30.06.2023

Melisa Bakar Fatih Yaşartürk

https://doi.org/10.33459/cbubesbd.1206424

Öz

The aim of this study is examine the relationship between university students' leisure satisfaction and emotional intelligence levels according to some demographic variables. The research group consists of 579 (204 female and 375 male) volunteer students studying at the Faculty of Sport Sciences in Bartın University. Relational scanning model, one of the general scanning models, was used in the research. Personal information form, "Leisure Satisfaction Scale (LSS)" and "Schutte Emotional Intelligence Scale (SEIS)" were used as data collection tools in the study. Frequency, percentage arithmetic mean, standard deviation, independent sample t-Test, single factor analysis of variance ANOVA and Pearson correlation analyzes were used of the data. SPSS 26.0 package program was used in the analysis of the data. According to the results, gender variable t-Test, a significant difference was found in the total mean scores of LSS and SEIS. According to the results of the department variable ANOVA test, no significant difference was found in the total mean scores and sub-dimensions of LSS and SEIS. According to the results of the correlation analysis of age and family income variables, no significant correlation was found in the total mean scores of LSS and SEIS. A moderate and positive significant relationship was found between LSS and SEIS. As a result, it can be said that the satisfaction of university students in leisure activities will increase their ability to understand, manage and direct their own or others' emotions, which is, the level of emotional intelligence.

Anahtar Kelimeler

Leisure satisfaction, Emotional intelligence, University students

Serbest Zaman Doyumu ve Duygusal Zekâ Düzeyi Arasındaki İlişki

Öz

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin serbest zaman doyumu ile duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesidir. Araştırma grubunu Bartın Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören 579 (204 kadın ve 375 erkek) gönüllü öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, “Serbest Zaman Doyum Ölçeği (SZDÖ)” ile “Gözden Geçirilmiş Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği (GGSDZÖ)” kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik (frekans, yüzde dağılımı, aritmetik ortalama, standart sapma), bağımsız örneklem t-Testi, tek faktörlü varyans analizi ANOVA ve Pearson korelasyon analizleri kullanılmıştır. Verilerin analizi yapılırken SPSS 26.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırma bulgularının, cinsiyet değişkeni t-Testi sonuçlarına göre SZDÖ ve GGSDZÖ toplam puan ortalamalarında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Bölüm değişkeni ANOVA testi sonuçlarına göre SZDÖ ve GGSDZÖ toplam puan ortalamaları ve alt boyutlarında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Yaş ve aile geliri değişkeni korelasyon analizi sonuçlarına göre SZDÖ ve GGSDZÖ toplam puan ortalamalarında anlamlı ilişki tespit edilmemiştir. Serbest zaman doyum ölçeği ve Gözden Geçirilmiş Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği arasında orta düzeyde ve pozitif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Sonuç olarak üniversite öğrencilerinin serbest zaman faaliyetlerinde doyum elde etmesi kendisine veya başkalarına ait duyguları anlama, yönetme ve yönlendirme yetisinin yani duygusal zekâ düzeyini arttıracağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Serbest zaman doyumu, Duygusal zekâ, Üniversite öğrencileri

Kaynakça

• Acar, K., ve Yılmaz, A. K. (2021). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman doyumları ile yaşam doyumları arasındaki ilişki. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), 25-35. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/bsd/issue/60685/865633
• Ağyar, E. (2014). Contribution of perceived freedom and leisure satisfaction to life satisfaction in a sample of Turkish women. Social Indicators Research, 116(1), 1-15. https://doi.org/10.1007/s11205-013-0268-0
• Akandere, M., Acar, M., ve Baştuğ, G. (2009). Zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip anne ve babaların yaşam doyumu ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 23-32. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/susbed/issue/61799/924411
• Alpar, R. (2001). Spor bilimlerinde uygulamalı istatistik. Nobel Yayın Dağıtım.
• Ardahan, F., ve Yerlisu-Lapa, T. (2010). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tatmin düzeylerinin cinsiyete ve gelire göre incelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 21(4), 129-136. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/sbd/issue/16387/171397
• Aslan, Ş., ve Gürel, Ş. (2018). Duygusal zeka, problem odaklı stresle başa çıkma, iyileşme ve duygusal tükenme ilişkileri. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(31), 59-82. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/comuybd/issue/44733/555953
• Austin, E. J., Saklofske, D. H., Huang, S. H. S., & McKenney, D. (2004). Measurement of trait emotional intelligence: Testing and cross validating a modified version of Schutte et al.’s (1998) measure. Personality and Individual Differences, 36(3), 555-562. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(03)00114-4
• Avcı, Ö. (2019). Duygusal zeka ve iletişim. Beta Yayınları.
• Aydıner, B. B. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçlarının alt boyutlarının genel öz-yeterlik yaşam doyumu ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya
• Ayhan, B., & Özel, B. (2020). Examining the relationship between leisure attitude and life satisfaction levels of university students. International Journal of Sport Culture and Science, 8(3), 154-166. https://doi.org/10.14486/IntJSCS.2020.605
• Ayyıldız, T. (2015). Rekreatif dans faaliyetlerine katılan bireylerin serbest zaman tatmin düzeylerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bar-On, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18(Suppl), 13-25.Erişim adresi: https://reunido.uniovi.es/index.php/PST/article/view/8415
• Beard, J. G., & Ragheb, M. G. (1980). Measuring leisure satisfaction. Journal of Leisure Research, 12, 20-33. https://doi.org/10.1080/00222216.1980.11969416
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2021). Bilimsel araştırma yöntemleri (31. Baskı). Pegem Akademi Yayınları.
• Çakır, V. O. (2017). Üniversite öğrencilerin serbest zaman doyum düzeyleri ile serbest zaman yönetimleri arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(3), 17-27. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/gaunjss/issue/31075/331319
• Can, A. (2022). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Akademi Yayınları.
• Çelik, G. (2011). Kamu kuruluşlarında çalışan engelli bireylerin serbest zaman engellerinin ve tatmin düzeylerinin incelenmesi (Antalya merkez örneği). Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Cengiz, R., ve Yaşartürk, F. (2020). Fitness katılımcılarının spor salonlarındaki hizmet kalitesi ve serbest zaman doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 48-62. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/intjces/issue/55238/732757
• Choi, S., & Yoo, Y. (2017). Leisure attitude and satisfaction with leisure and life: Proposing leisure prioritization and justification, World Leisure Journal, 59(2), 140-155. https://doi.org/10.1080/16078055.2016.1216886
• Du Cap, M. C. (2002). The perceived impact of the acadia advantage program on the leisure lifestyle and leisure satisfaction of the students at acadia university. Master thesis. Acadia University, Ottowa.
• Erbektaş, E., Üzüm, H., Özen, G., Arslan, T., Ertan, G., ve Elveren, A. (2017). Amatör ve profesyonel sporcuların duygusal zekâlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(4), 263-274. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.459389
• Erdemli, E., ve Yaşartürk, F. (2020). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencilerinin serbest zaman doyum düzeyi ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 1871-1882. https://doi.org/10.33206/mjss.605808
• Erdoğdu, M. Y. (2008). Duygusal zekanın bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 62-76. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/esosder/issue/6137/82335
• Gökçe, H. (2008). Serbest zaman doyumunun yaşam doyumu ve sosyo-demografik değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Gökçe, H., ve Orhan, K. (2011). Serbest zaman doyum ölçeğinin geçerlilik güvenirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 22(4), 139-145. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/sbd/issue/16383/171376
• Güllü, S., Yıldız, K., & Kaya, R. (2020). Spor İşletmelerinde Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yaklaşımı İlişkisinin İncelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 25(3), 241-254. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1175488
• Gürel, E., ve Tat, M. (2010). Çoklu zekâ kuramı: tekli zekâ anlayışından çoklu zekâ yaklaşımına. Journal of International Social Research, 3(11), 337-356. https://doi.org/10.53350/pjmhs2115102915
• Henderson, K. A., & Bialeschki, M. D. (2007). Leisure and active lifestyles: Research reflections. Leisure Sciences, 27(5), 355-365. https://doi.org/10.1080/01490400500225559
• Hribernik, J., & Mussap, A. J. (2010). Leisure satisfaction and subjective wellbeing. Annals of Leisure Research, 13(4), 701-708. https://doi.org/10.1080/11745398.2010.9686871
• Kalfa, S. (2017). Spor bilimleri ve eğitim fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ve serbest zaman doyumunun incelenmesi (Uşak Üniversitesi Örneği). Yüksek lisans tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Karademir, T., Döşyılmaz, E., Çoban, B., ve Kafkas, M. E. (2010). Beden eğitimi ve spor bölümü özel yetenek sınavına katılan öğrencilerde benlik saygısı ve duygusal zeka. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 653-674. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/49063/625988
• Karaoğlu, B., Turan, M. B., ve Osman, P. (2016). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin yaratıcılık düzeyleri ile duygusal zekâ seviyelerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 85-99. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/gaunjss/issue/26868/282549
• Karimi, L., Leggat, S. G., Donohue, L., Farrell, G., & Couper, G. E. (2014). Emotional rescue: the role of emotional intelligence and emotional labour on well-being and job-stress among community nurses. Journal of Advanced Nursing, 70(1), 176-186. https://doi.org/10.1111/jan.12185
• Karlı, Ü., Polat, E., Yılmaz, B., ve Koçak, S. (2008). Serbest zaman tatmin ölçeğinin (SZTÖ-Uzun Versiyon) geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 80-91. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/sbd/issue/16393/171423
• Kumartaşlı, M. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutumlarının ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Lee, B., & Zhang, A. (2010). Women’s leisure and leisure satisfaction in contemporary urban China. World Leisure Journal, 52(3), 211-221. https://doi.org/10.1080/04419057.2010.9728284
• Llyod, K. M., & Auld, C. J. (2002). The roles of leisure in determining quality of life: Issues of content and measurement. Social Indicators Research, 57, 43-71. https://doi.org/10.1023/A:1013879518210
• Muzindutsi, P. F., & Masango, Z. (2015). Determinants of leisure satisfaction among undergraduate students at a South African university. International Journal of Business and Management Studies, 7(2), 1-15. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/ijbms/issue/26061/274521
• Oğrak, A., ve Gönül, F. (2021). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zeka ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Bilimleri Akademik Araştırmalar Dergisi, 5(13), 1-15. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/joecopol/issue/68072/1035585
• Özdayı, N., ve Uğurlu, F. (2015). Examining the relationship between emotional intelligence and communication ability levels of football arbiters. International Journal of Sport, Exercise & Training Sciences-IJSETS, 1(1), 31-39. https://doi.org/10.18826/ijsets.08326
• Öztaş, İ. (2018). Farklı kurumlarda çalışan memurların serbest zaman doyum ve mutluluk düzeylerinin belirlenmesi (Kırıkkale ili örneği). Yüksek lisans tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağrı.
• Petrides, K. V., Pita, R., & Kokkinaki, F. (2007). The location of trait emotional intelligence in personality factor space. British Journal of Psychology, 98(2), 273-289. https://doi.org/10.1348/000712606X120618
• Rojek, C. (2013). Capitalism and leisure theory (Routledge Revivals). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315819884
• Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional Intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9(3), 185-211. https://doi.org/10.2190/DUGG-P24E-52WK-6CDG
• Sarıkabak, M., Karakulak, İ., ve Sunay, H. (2019). Lise öğrencilerinin sosyal fizik kaygı durumları ve duygusal zeka düzeylerinin spor yapma durumlarına göre incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 119-133. https://doi.org/10.33689/spormetre.554925
• Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., & Golden, C. J. (1998). Development and validation of a measure of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 25(2), 167-177. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(98)00001-4
• Serdar, E., ve Mungan Ay, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin katıldıkları serbest zaman etkinliklerinden tatmin olma ve algılanan özgürlük düzeylerinin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 6(2), 1303-1414. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/iuspor/issue/31112/337671
• Tatar, A., Tok, S., ve Saltukoğlu, G. (2011). Gözden geçirilmiş schutte duygusal gelişiminin Türkçe'ye uyarlanmış ve psikometrik açıdan değerlendirilmesi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 21(4), 325-338. https://doi.org/10.5455/bcp.20110624015920
• Tuyan, S., ve Beceren E. (2004). Duygularımız ve biz. www.duygusalzeka.net, adresinden 21.05.2022 tarihinde alınmıştır.
• Tuzgöl-Dost, M. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 132-143. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/pauefd/issue/11121/133000
• Vong-Tze, N. (2005). Leisure satisfaction and quality of life in Macao, China. Leisure Studies, 24(2), 195-207. https://doi.org/10.1080/02614360412331313502
• Vygotsky, L. S. (1985). Düşünce ve dil (Çev. Koray S.). Kaynak Yayınları.
• Yaşartürk, F. (2019). Analysis of the relationship between the academic self-efficacy and leisure satisfaction levels of university students. Journal of Education and Training Studies, 7(3), 106-115. https://doi.org/10.11114/jets.v7i3.3988
• Yaşartürk, F., Akay, B., & Ayhan, B. (2021). The relationship between leisure management and exam anxiety levels of university students. Pakistan Journal of Medical and Health Sciences, 15(10), 2915-2921. https://doi.org/10.53350/pjmhs2115102915
• Yetim, A. (2005). Sosyoloji ve spor. Yaylacık Matbaası.
• Yıldırım, B., ve Latifoğlu, G. (2020). Serbest zaman tatmini ile yaşam doyumu ve duygusal zeka arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi. Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
• Yılmaz, E., ve Altınok, A. (2009). Okul yöneticilerinin yalnızlık ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(59), 451-469. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/kuey/issue/10338/126678