E-Sporcuların Psikolojik Uyumsuzluk ve Sosyal İşlevsellik Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 19 Sayı: 2, 142 - 160, 31.07.2024

Musa Kara , Murat Ozan , Yusuf Buzdağlı

https://doi.org/10.33459/cbubesbd.1417975

Öz

Bu çalışmada, E-sporcuların farklı değişkenler açısından psikolojik uyumsuzluk ve sosyal işlevsellik düzeylerinin ölçülmesi, ayrıca psikolojik uyumsuzluk ile sosyal uyum ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yaşayan 14 yaş ve üzeri 305 erkek, 89 kadın olmak üzere toplam 394 E-sporcu ve dijital oyun oynayan gönüllü katılımcı üzerinden gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılarak, psikolojik uyumsuzluk hakkında veri toplamak için Depresyon, Anksiyete, Stres (DASS) Ölçeği ve Sosyal İşlevsellik düzeylerini ölçmek için Sosyal Uyum Kendini Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Normal dağılım gösteren verilerin analizinde parametrik testlerden; Bağımsız Örneklem T-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi yapılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla “Pearson korelasyon” analizleri yapılarak, p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Katılımcıların cinsiyet, öğrenim düzeyleri, gelir düzeyi, lisans düzeyi ve günlük bilgisayarda oyun oynama süresi ve aile yapısına göre sosyal uyum ve psikolojik uyumsuzluk düzeylerinde anlamlı farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal uyum ile psikolojik uyumsuzluk arasında yüksek düzeyde negatif ilişki belirlenmiştir. E-sporcuların Sosyal uyum ile psikolojik uyumsuzluk düzeyleri arasında yüksek düzeyde negatif ilişki saptanmıştır. Sporcuların sosyal uyum düzeyleri arttıkça psikolojik uyumsuzluğu oluşturan depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinde iyileşme görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

E-Spor, Sosyal uyum, Psikolojik uyumsuzluk, Depresyon, Anksiyete

Investigation of Psychological Maladjustment and Social Functioning Levels of E-Athletes in Terms of Different Variables

Öz

In this study, it was aimed to measure the psychological maladjustment and social cohesion levels of e-athletes, and also to determine the relationship between psychological maladjustment and social adaptation. The research was carried out on a total of 394 e-athlete participants living in various regions of Turkey, including 305 men and 89 women aged 14 and over. In the study, using the relational screening model, one of the quantitative research methods, Depression, Anxiety, Stress (DASS) Scale to collect data on psychological maladjustment and Social Cohesion Self-Assessment Scale to measure Social Functioning levels were used. In the analysis of normally distributed data, parametric tests; Independent Sample T-Test and One-Way Analysis of Variance were performed. In order to determine the relationship between the scales, “Pearson correlation” analyses were performed and p<0.05 was evaluated at the significance level. It was concluded that there were significant differences in social adaptation and psychological incompatibility levels according to the gender, education level, income level, undergraduate level, daily computer gaming time and family structure of the participants. A high level of negative correlation was determined between social adjustment and psychological maladjustment. A high level of negative correlation was found between social adaptation and psychological incompatibility levels of e-athletes. As the social adaptation levels of the athletes increased, an improvement was observed in the depression, anxiety and stress levels, which constitute psychological maladjustment.

Anahtar Kelimeler

E-Sports, Social cohesion, Psychological maladjustment, Depression, Anxiety

Kaynakça

• Akkaya, C., Sarandöl, A., Danaci, A. E., Sivrioğlu, E. Y., Kaya, E., & Kirli, S. (2008). Sosyal uyum kendini değerlendirme ölçeği (SUKDÖ) Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 19(3), 292-299.
• Anisman, H. (2015). Stress and your health: From vulnerability to resilience. John Wiley & Sons.
• Argan, M., Alper, Ö., & Erkan, A. (2006). Elektronik spor: Türkiye’deki siber sporcularin tutum ve davranişlari. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri, 1(2), 1-11.
• Arslan B., Arslan A., Kara S., Öngel K., Mungan MT. (2011). Gebelik anksiyete ve depresyonunda risk faktörleri: 452 olguda değerlendirme. Tepecik Eğitim Hastanesi Dergisi. 21(2), 79-84. https://doi.org/10.5222/terh.2011.45398 Arvas, İ. (2015). Ulusal ve uluslararası etik kodlar ve yasal düzenlemeler bağlamında dünya’da ve Türkiye’de internet. F. Ustakara (Edt.), Küreselleşme Ekseninde İktidar ve İletişim, İktidarın iletişimi, iletişimin iktidar etkisi (s.13-49). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Bauböck, R., & Tripkovic, M. (Eds.) (2017). The Integration of migrants and refugees. EUI forum on migration, citizenship, and demography. European University Institute. https://doi.org/10.2870/30835 Bayrakdar, A., Yıldız, Y., & Bayraktar, I. (2020). Do e-athletes move? A Study on physical activity level and body composition in elite e-sports. Physical education of students, 24(5), 259-264. https://doi.org/10.15561/20755279.2020.0501 Bosc, M., Dubini, A., & Polin, V. (1997). Development and validation of a social functioning scale, the Social Adaptation Self-evaluation Scale. European Neuropsychopharmacology, 7(1), 57-70. https://doi.org/110.1016/s0924-977x(97)00420-3
• Calado, F., Alexandre, J., & Griffiths, M. D. (2014). Mom, dad it’s only a game! Perceived gambling and gaming behaviors among adolescents and young adults: An Exploratory study. International Journal of Mental Health and Addiction, 12(6), 772-794. https://doi.org/10.1007/s11469-014-9509-y Chen, F., Zheng, D., Liu, J., Gong, Y., Guan, Z., & Lou, D. (2020). Depression and anxiety among adolescents during COVID-19: A Cross-sectional study. Brain, Behavior, Immunity, 88, 36. https://doi.org/10.1016/j.bbi.2020.05.061
• Çat, A. K. (2019). Digital games and violence. In Handbook of Research on Children's consumption of digital media (pp. 258-275). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-5225-5733-3.ch018
• Çavdar, B. (2022). Elektronik Spor Oyunlarindaki Toksik (Zehirli) Davranışlar. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(25), 1-19. https://doi.org/10.34189/asbd.9.25.001
• Darvin, L., Vooris, R., & Mahoney, T. (2020). The playing experiences of esport participants: An analysis of treatment discrimination and hostility in esport environments. Journal of Athlete Development Experience, 2(1), 3. https://doi.org/10.25035/jade.02.01.03
• Dinç, S. Y. (2023). Ortaokul öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığının, sosyal uyum ve okula bağlılık üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesi. Bağımlılık Dergisi, 24(2), 227-238. https://doi.org/10.51982/bagimli.1142991 George, D., & Mallery, P. (2018). Descriptive statistics. In IBM SPSS Statistics 25 Step by Step (pp. 126-134). Routledge.
• González-Hernández, J., Gomariz-Gea, M., Valero-Valenzuela, A., & Gómez-López, M. (2020). Resilient resources in youth athletes and their relationship with anxiety in different team sports. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(15), 5569. https://doi.org/10.3390/ijerph17155569
• Hemenover, S. H., & Bowman, N. D. (2018). Video games, emotion, and emotion regulation: Expanding the scope. Annals of the International Communication Association, 42(2), 125-143.
• Horzum, M. B., Ayas, T. & Balta, Ö. Ç. (2016). Çocuklar için bilgisayar oyun bağımlılığı ölçeği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 76-88.
• Hoover, S. J., Winner, R. K., McCutchan, H., Beaudoin, C. C., Judge, L. W., Jones, L. M., ... & Hoover, D. L. (2017). Mood and performance anxiety in high school basketball players: A pilot study. International Journal of Exercise Science, 10(4), 604.
• Jenny, S. E., Manning, R. D., Keiper, M. C., & Olrich, T. W. (2017). Virtual (ly) athletes: Where eSports fit within the definition of “Sport”. Quest, 69(1), 1-18.
• Kaçar, S., & Fatma, C. (2021). Yetişkin bağlanma stillerinin benlik saygısı, boyun eğici davranış ve karakter özellikleri ile ilişkisi. International Journal of Economics Administrative Social Sciences, 4(1), 74-98.
• Karahisar, T. (2014). İnternette çocukları bekleyen riskler ve medya okuryazarlığı. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 4(4).
• Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavram ilkeler teknikler (Vol. 998). A Eğitim Araştırma Danışmanlık Ltd.
• Kari, T., Siutila, M., & Karhulahti, V. M. (2019). An extended study on training and physical exercise in esports. In Exploring the cognitive, social, cultural, and psychological aspects of gaming and simulations (pp. 270-292). IGI Global.
• Kim, S. H., & Thomas, M. K. (2015). A Stage theory model of professional video game players in South Korea: The Socio-cultural dimensions of the development of expertise. Asian Journal of Information Technology, 14(5), 176-186. https://doi.org/10.3923/ajit.2015.176-186 Kizar, O. (2020). Farklı Spor Dalları İle İlgilenen Sporcuların Depresyon Durumlarının İncelenmesi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 2(2), 75-81.
• Kowal, M., Conroy, E., Ramsbottom, N., Smithies, T., Toth, A., & Campbell, M. (2021). Gaming your mental health: a narrative review on mitigating symptoms of depression and anxiety using commercial video games. JMIR Serious Games, 9(2), e26575. https://doi.org/10.2196/26575
• Kowert, R., Domahidi, E., & Quandt, T. (2014). The Relationship between online video game involvement and gaming-related friendships among emotionally sensitive individuals. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17(7), 447-453. https://doi.org/10.1089/cyber.2013.0656
• Lee, B. W., & Leeson, P. R. (2015). Online gaming in the context of social anxiety. Psychology of Addictive Behaviors, 29(2), 473. https://doi.org/10.1037/adb0000070
• Lee, S., Jang, E., Kim, S., Kim, C., & Suh, S. (2021). A Study on the Psychological Characteristics of Esports Athletes in Korea. Journal of Korea Game Society, 21(3), 133-146.
• Leis, O., & Lautenbach, F. (2020). Psychological and physiological stress in non-competitive and competitive esports settings: A systematic review. Psychology of Sport Exercise, 51, 101738. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2020.101738 Lovibond, S. H. (1995). Manual for the depression anxiety stress scales. Sydney Psychology Foundation, 1(1).
• Macey, J., & Hamari, J. (2018). Investigating relationships between video gaming, spectating esports, and gambling. Computers in Human Behavior, 80, 344-353. https://doi.org/10.1016/j.chb.2017.11.027
• Martin-Niedecken, A. L., & Schättin, A. (2020). Let the body’n’brain games begin: toward innovative training approaches in esports athletes. Frontiers in Psychology, 11, 492278. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.00138
• Martončik, M., & Lokša, J. (2016). Do World of Warcraft players experience less loneliness and social anxiety in online world (virtual environment) than in real world (offline)? Computers in Human Behavior, 56, 127-134. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.11.035 Nagorsky, E., & Wiemeyer, J. (2020). The Structure of performance and training in esports. PloS One, 15(8), e0237584. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0237584
• Noblet, A. J., & Gifford, S. M. (2002). The Sources of stress experienced by professional Australian footballers. Journal of Applied Sport Psychology, 14(1), 1-13. https://doi.org/10.1080/10413200209339007 Öztürk, E. N. Y., Mehmet, U., Yücel, M., Şahin, T. K., & Türker, S. (2020). Tip Fakültesi Öğrencilerinin Depresyon ve Anksiyete Düzeylerinin Saptanması ve Bu Düzeyleri Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Eskişehir Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi, 5(3), 418-429.
• Palanichamy, T., Sharma, M. K., Sahu, M., & Kanchana, D. (2020). Influence of Esports on stress: A Systematic review. Industrial Psychiatry Journal, 29(2), 191. http://doi.org/10.4103/ipj.ipj_195_20
• Piermattéo, A., Lo Monaco, G., Reymond, G., Eyraud, M., & Dany, L. (2020). The meaning of sport and performance among amateur and professional athletes. International Journal of Sport Exercise Psychology, 18(4), 472-484. https://doi.org/10.1080/1612197X.2018.1536160
• Pluhar, E., McCracken, C., Griffith, K. L., Christino, M. A., Sugimoto, D., & Meehan III, W. P. (2019). Team sport athletes may be less likely to suffer anxiety or depression than individual sport athletes. Journal of Sports Science Medicine, 18(3), 490.
• Poulus, D. R., Coulter, T. J., Trotter, M. G., & Polman, R. (2022). A Qualitative analysis of the perceived determinants of success in elite esports athletes. Journal of Sports Sciences, 40(7), 742-753. http://doi.org/10.1080/02640414.2021.2015916
• Sánchez-Sánchez, L. C., Franco, C., Amutio, A., García-Silva, J., & González-Hernández, J. (2023, March). Influence of mindfulness on levels of impulsiveness, moods and pre-competition anxiety in athletes of different sports. Healthcare 11(6), 898. MDPI. https://doi.org/10.3390/healthcare11060898 Seçer, İ. (2015). Üniversite öğrencilerinde okul tükenmişliği ile psikolojik uyumsuzluk arasındaki ilişkinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 81-99.
• Sunay, H. (2017). Spor yönetimi (3. Basım). Gazi Kitabevi.
• Toth, A. J., Ramsbottom, N., Constantin, C., Milliet, A., & Campbell, M. J. (2021). The effect of expertise, training and neurostimulation on sensory-motor skill in esports. Computers in Human Behavior, 121, 106782. https://doi.org/10.1016/j.chb.2021.106782
• Turner, G. W., Round, R., & Chhetry, D. S. (2023). Teaching social work practice skills: A Collaborative autoethnography identifying key practice skills and modes of delivery in the art of social work practice. The British Journal of Social Work, 53(4), 2434-2453. http://doi.org/10.1093/bjsw/bcac195
• Uludağlı, N. P. (2017). Psikolojik sağlık açısından yetişkin olma. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(3), 263-283. https://doi.org/10.18863/pgy.285949
• Ümmet, D., & Ekşi, F. (2016). Türkiye’deki genç yetişkinlerde internet bağımlılığı: Yalnızlık ve sanal ortam yalnızlık bağlamında bir inceleme. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3(1), 29-53. http://doi.org/10.15805/addicta.2016.3.0008
• Yıldız, M., Kırtepe, A., & Baydili, K. N. (2020). Lisansli e-spor katilimcilarin motivasyon düzeylerinin incelenmesi. Journal of History School, 13(47). http://doi.org/10.29228/Joh.43237 Yılmaz, Ö., Boz, H., & Arslan, A. (2017). Depresyon anksiyete stres ölçeğinin (Dass 21) türkçe kısa formunun geçerlilik-güvenilirlik çalışması. Education, 2(2), 78-91.
• Yusoff, N. H., Tahir, Z., Lyndon, N., Hasan, N. A., & Haiqal, Y. (2020). Wanita dan e-Sukan di Malaysia: Sosialisasi dan stereotaip gender. Jurnal Komunikas, 36(4), 442-457. https://doi.org/10.17576/JKMJC-2020-3604-27
• Wilburn, V. R., & Smith, D. E. (2005). Stress, self-esteem, and suicidal ideation in late adolescents. Adolescence, 40(157), 33-45.