Son İki Yılda Karaciğer Nakli Olmuş Hastalarda Depresyon Anksiyete ve Stres Seviyesinin Belirlenmesi

Yıl 2022, , 397 - 407, 30.09.2022

Aysel Doğan , Runida Doğan

https://doi.org/10.34087/cbusbed.1099712

Öz

Giriş ve Amaç: Paraneoplastik artrit bulguları birçok romatizmal hastalığı taklit edebilmektedir. RF ve anti-CCP vaka Araştırma son iki yıl içinde karaciğer nakli olmuş hastaların depresyon, anksiyete ve stres seviyelerini belirlemek amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı türde olan çalışma, Haziran –Kasım 2021 tarihleri arasında 158 hasta ile tamamlandı. Verilerin analizi SPSS-25 programında ANOVA, post-hoc, pearson korelasyon analiz testleri kullanılarak yapıldı ve %95 güven aralığı %5 yanılma payı ve p<0,05 anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Hastaların depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin düşük olduğu belirlendi. Kadınların, ilk-orta öğretim mezunlarının, düşük gelirli olanların, ev hanımlarının toplam DASS-21 ve depresyon, anksiyete ve stres puanlarının daha yüksek olduğu bulundu. Depresyon, anksiyete ve stresle baş etmede hiçbir şey yapmayanların sosyal medya kullananlara göre stres puanının fazla olduğu belirlendi.
Sonuç: Araştırma sonucunda, psikolojik semptomlar açısından riskli grupların belirlenmesi ve karaciğer nakli sonrası süreçte gerekli takip ve tedavilerin yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Anksiyete, Depresyon, Karaciğer Nakli, Stres

Destekleyen Kurum

Yazarların bireysel araştırmasıdır. Destekleyen hiç bir kuruluş bulunmamaktadır.

Teşekkür

Araştırmamıza gönüllü olarak katılmayı kabul edip sorularımızı içtenlikle yanıtlayan tüm hastalarımıza teşekkür ederiz.

Determination of Depression Anxiety and Stress Level in Patients Who had Liver Transplant in the Last Two Years

Öz

Objective: The study was conducted to determine the depression, anxiety and stress levels of patients who had liver transplants in the last two years. The descriptive study was completed with 158 patients between June and November 2021.
Materials and Methods: Data analysis was performed using ANOVA, post-hoc, and pearson correlation analysis tests in SPSS -25 program, and 95% confidence interval, 5% margin of error, and p<0.05 were considered significant. Results: It was determined that the depression, anxiety, and stress levels of the patients were low. It was found that women, primary and secondary school graduates, those with low income, and housewives had higher total DASS-21 and depression, anxiety and stress scores. It was determined that those who did nothing to cope with depression, anxiety and stress had a higher stress score than those who used social media.
Conclusion: It may be recommended to identify risky groups in terms of psychological symptoms and to carry out necessary follow-up and treatment in the post-liver transplant period.

Anahtar Kelimeler

Anxiety, Depression, Liver Transplantation, Stress, Anxiety, Depression, Liver Transplantation, Stress

Kaynakça

• Yıldız, E, Kılınc, G, Karaciğer nakli olan bireylerin anksiyete, depresyon ve psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişki, İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 2021, 9, 554–65.
• Mendes, K.D.S, Lopes, A.R.F, Martins, T.A, et al., Relevance of anxiety and stress levels on sleep quality after liver transplantation, Transplant Proceedings, 2014, 46, 1822–6.
• Annema, C, Drent, G, Roodbol, P.F, et al., A prospective cohort study on posttraumatic stress disorder in liver transplantation recipients before and after transplantation: Prevalence, symptom occurrence, and intrusive memories, Journal of Psychosomhatic Research, 2017, 95, 88–93.
• Zhu, X, Ming, Y, Liu, J, Liu, L, Cheng, K, Mao, P, Sleep quality and psychosocial factors in liver transplant recipients at an qutpatient follow-Up clinic in China, Annals of Transplantation, 2020, 25, e920984-1–e920984-8.
• Tekir, Ö, Yaşar, Ö, Çevik, C, Dikoğlu, M, Özsezer-Kaymak, G, Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin depresyon ve benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi, Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2018, 8, 15–21.
• Sözeri-Varma, G, Karadag, F, Kalkan-Oğuzhanoğlu, N, Özdel, O, Depresyon tedavisinde grup psikoterapisi ve psikodramanin yeri, Klinik Psikiyatri Dergisi, 2017, 20, 308–17.
• Dew, M.A, Rosenberger, E.M, Myaskovsky, L, DiMartini, A.F, Dabbs, A.J.D, Posluszny, D.M, Greenhouse, J.B, Depression and anxiety as risk factors for morbidity and mortality after organ transplantation: a systematic review and meta-analysis, Transplantation, 2015, 100(5), 988.
• Pepe, M, Ege, E, Erken gebelik dönemi bulantı kusmanın anksiyete düzeyine etkisi, Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 2019(5), 22–40.
• Heo, J, Noh, O.K, Oh, Y.T, Chun, M, Kim, L, Psychiatric comorbidities among patients undergoing liver transplantation in South Korea: a nationwide population-based study, Hepatology International, 2018, 12(2), 174-180.
• Brito, D.C.S, Machado, E.L, Reis, I.A, de Freitas do Carmo, L.P, Cherchiglia, M.L, Depression and anxiety among patients undergoing dialysis and kidney transplantation: a cross-sectional study, Sao Paulo Medical Journal, 2019, 137(2), 137–147.
• Annema, C, Roodbol, P.F, Stewart, R.E, Porte, R.J, Ranchor, A.V, Prevalence of psychological problems and associated transplant-related variables at different time periods after liver transplantation, Liver Transplant, 2015(21) 524–38.
• Krahn, L.E, DiMartini, A, Psychiatric and psychosocial aspects of liver transplantation, Liver Transplant, 2005(11) 1157–68.
• Rothenhäusler, H.B, Ehrentraut, S, Kapfhammer, H.P, et al., Psychiatric and psychosocial outcome of orthotopic liver transplantation, Psychother Psychosom, 2002, 71, 285–97.
• Faul, F, Erdfelder, E, Lang, A.G, G*Power 3.1: Test For Correlation and Regression Analyses Flexible Statistical Power analysis, Behavior Research Methods, 2009(41) 1149-1160.
• Lovibond, P.F, Lovibond, S.H, The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories, Behaviour research and therapy, 1995, 33, 335–43.
• Antony, M.M, Cox, B.J, Enns, M.W, Bieling, P.J, Swinson, R.P, Psychometric properties of the 42-item and 21-item versions of the Depression Anxiety Stress Scales in clinical groups and a community sample, Psychological Assess, 1998, 10, 176–81.
• Yılmaz, Ö, Boz, H, Arslan, A, Depresyon anksiyete stres ölçeğinin(DASS-21) Türkçe kısa formunun geçerlilik-güvenilirlik çalışması, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2017, 2 (2) , 78-91.
• Baghernezhad, M, Mani, A, Ayoobzadehshirazi, A, et al., Psychologic Evaluation in liver transplantation: Assessment of psychologic profile of end-stage liver disease patients before and after transplant. Experimental and clinical transplantation, 2018(18) 339–44.
• Yıldız, E, The Relationship between anxiety and intolerance of uncertainty levels in individuals who received liver transplant: A descriptive cross-sectional study, Clinical Nursing Research, 2021, 30, 548–57.
• Annema, C, Drent, G, Roodbol, P.F, et al., Trajectories of Anxiety and Depression after Liver Transplantation as Related to Outcomes during 2-Year Follow-Up: A Prospective Cohort Study, Psychosomatic Medicine, 2018, 80, 174–83.
• Pelgur, H, Atak, N, Kose, K, Anxiety and depression levels of patients undergoing liver transplantation and their need for training, Transplantation proceedings, 2009, 41, 1743–8.
• SGK. Malullük [İnternet].Erşim : http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/emekli/malulluk, 22 Aralık 2021.
• Cinel, E.A, Yolcu, U, Eğitim, yaş ve cinsiyetin işsizlik oranı üzerindeki etkileri: Türkiye örneği, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2021, 20, 844–58.
• Jin, S.G, Yan, L.N, Xiang, B, et al., Posttraumatic stress disorder after liver transplantation, Hepatobiliary & Pancreatic Diseases International, 2012, 11, 28–33.
• Teixeira, H.R.S, Marques, D.M, Lopes, A.R.F, et al., Anxiety and Stress Levels on Liver Transplantation Candidates, Transplantation proceedings, 2016, 48, 2333–7.
• Davydow, D.S, Lease, E.D, Reyes, J.D, Posttraumatic stress disorder in organ transplant recipients: a systematic review, General Hospital Psychiatry, 2015, 37, 387–98.
• Cai, Z, Cai, X, Song, Y, et al., Psychological distress and its association with quality of life in organ transplant recipients during COVID-19 pandemic, Frontiers in Psychiatry, 2021, 12, 1004.