Toplum Ruh Sağlığı Merkezinde Takipli Şizofreni Hastalarının Fiziksel Etkinlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 4, 456 - 465, 30.12.2022

Meltem Hazel Şimşek , Mustafa Akkuş , Mehmet Celal Kefeli , Sevler Yıldız

https://doi.org/10.34087/cbusbed.1122958

Öz

Giriş ve Amaç: Şizofreni, günlük yaşam becerileri, sosyal ilişkiler, ebeveynleri ve çevreleri ile iletişim kurma gibi becerilere uyum sağlamakta ciddi sorunlara yol açmaktadır. Şizofreni hastalarında sedanter yaşam, fiziksel inaktivite ve kullanılan ilaçlar metabolik sendroma yol açarak yaşam süresinin kısalmasına sebep olmaktadır. Bu çalışma ile şizofreni hastalarındaki fiziksel aktivite sıklığı ve bu durumun yaşam kalitesine, pozitif, negatif belirtilerle olan ilişkisine, sağlıklı kontrol grubuna göre farklılıklarına cevap arama amaçlanmaktadır.
Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmada araştırmacı tarafından katılımcılara sosyodemografik veri formu, uluslararası fiziksel aktivite anketi, SF-36 yaşam kalitesi ölçeği uygulandı. Ek olarak çalışma grubuna pozitif ve negatif sendrom ölçeği uygulanmıştır. Bu ölçeklerin birbiri ile olan ilişkileri; çalışma ve kontrol grubu ile farklılıkları incelenmiştir.
Bulgular: Katılımcıların SF-36 yaşam kalitesi ölçeği skorları incelendiğinde çalışma grubunun skorlarının kontrol grubuna kıyasla istatiksel olarak anlamlı bir şekilde düşük olduğu gösterilmiştir (p<0,05). Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi ile SF-36 yaşam kalitesi anketi sonuçları karşılaştırıldığında her iki grupta da SF-36 alt grubu olan fiziksel fonksiyonun istatiksel anlamlı olacak şekilde UFAA alt grupları ile korele olduğu görülmektedir. Farklı olarak çalışma grubunda fiziksel aktif olan kişilerde emosyonel rol güçlüğü skorları artışı istatiksel olarak anlamlı görülmüştür (p<0,05).
Sonuç: Bu çalışma ile şizofreni hastalarının yaşam kalitelerinin ve fiziksel aktivite düzeylerinin daha düşük olduğu belirgin bir şekilde ortaya konulmuştur. Çalışmamızda şizofreni hastalarının fiziksel aktivite sıklığı ve süresinin kontrol grubuna göre oldukça az olduğu görülmekle birlikte, bu durumun yaşam kalitesi ve psikiyatrik belirtileri ile de ilişkili olduğu saptanmıştır. Bunlarla birlikte şizofreni hastalarının fiziksel aktivitesi ve bunu etkileyen durumlarla ilgili daha büyük örneklemin olduğu ve farklı klinik özellikleri karşılaştıracak ileriye dönük planlanmış çalışmalara ihtiyaç olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

şizofreni, yaşam kalitesi, pozitif ve negatif sendrom ölçeği, fiziksel aktivite

Teşekkür

Yardım ve desteklerinden ötürü Sayın. Ş. Melih Şimşek'e teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Evaluation of Physical Activity Levels of Patients with Schizophrenia Followed in a Community Mental Health Center

Öz

Objective: Schizophrenia causes serious problems in adapting to skills such as daily living skills, social relations, and communication with parents and their environment. Sedentary life, physical inactivity and drugs used in patients with schizophrenia lead to metabolic syndrome and shorten the life span. In this study, it is aimed to find answers to the frequency of physical activity in schizophrenia patients and the quality of life of this condition, its relationship with positive and negative symptoms, and its differences compared to the healthy control group.
Materials and Methods: In this study, sociodemographic data form, international physical activity questionnaire, SF-36 quality of life scale were applied to the participants by the researcher. In addition, positive and negative syndrome scales were applied to the study group. The relations of these scales with each other; The differences withthe study and control groups were examined.
Results: When the SF-36 quality of life scale scores of the participants were examined, it was shown that the scores of the study group were statistically significantly lower than the control group (p<0.05). When the results of the International Physical Activity Questionnaire and the SF-36 quality of life questionnaire are compared, it is seen that the physical function, which is the SF-36 subgroup, is statistically significantly correlated with the UFAA subgroups in both groups. Differently, the increase in emotional role difficulty scores in physically active people in the study group was statistically significant (p<0.05).
Conclusion: With this study, it has been clearly demonstrated that the quality of life and physical activity levels of patients with psychosis are lower. In our study, although the frequency and duration of physical activity in schizophrenia patients was found to be considerably lower than in the control group, it was found that this situation was also associated with quality of life and psychiatric symptoms. In addition to these, it is seen that there is a larger sample about the physical activity of patients with schizophrenia and the conditions affecting it, and there is a need for prospective studies that will compare different clinical features.

Anahtar Kelimeler

Schizophrenia, Physical Activity, quality of life, positive and negative syndrome scale

Kaynakça

• Association, American Psyciatric Association, The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.), Washington DC: American Psyciatric, 2013.
• Doğan, S, Doğan, O ve ark., Şizofrenide psikososyal yaklaşımlar: ayaktan hastalar, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2002, 3, 69–74.
• Klinberg, S, Langle, G, Buchkremer, G, Neuroleptics-psychotherapy-psychiatric social work, In schizophrenia help is needed from many sides, MMW Fortschritte der Medizin, 2003, 145, 28–31.
• Cankorur, Ş.V., Ruhsal Bozukluklar ve Fiziksel Aktivite: Depresyon, Anksiyete Bozuklukları, Affektif Bozukluklar, Yeme Bozuklukları, Madde Kullanım Bozuklukları ve Şizofreni, Korunma ve Tedavide Fiziksel Aktivitenin Rolü, Turkiye Klinikleri Journal Sports Med-Special Topics, 2016, 2(2), 20-6.
• Support Federal Physical Activity Guidelines, American College of Sports Medicine, American Heart Association, 2009.
• Deslandes, A, Moraes, H, et al., Exercise and mental health: many reasons to move, Neuropsychobiology, 2009, 59[4],191-8.
• Carek, P.J, Laibstain, S.E, Carek, S.M, Exercise for the treatment of depression and anxiety, The International Journal of Psychiatry in Medicine, 2011, 41[1], 15- 28.
• Knöchel, C, Oertel-Knöchel, V, et al., Cognitive and behavioural effects of physical exercise in psychiatric patients, Progress in Neurobiology, 2012, 96[1], 46-68.
• Göker, A, Yanıkkerem, E, Topsakal, Ö, Gebelerin Fiziksel Aktivite Düzeyleri ve Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2021, 8(2), 315-322.
• Özkatar Kaya, E, Sarıtaş, N. ve ark., Sedanter Olan ve Olmayan Bireylerin Fiziksel Aktivite ve Yaşam Tatmin Düzeyleri Üzerine Araştırma, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2018 , 5(3), 89-94.
• Dinç, N, Güzel, P, Özbey, S, Rekreasyonel Fiziksel Aktiviteler ile Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2018, 5(4), 181-186.
• Öztürk, M, Üniversitede Eğitim Öğretim gören öğrencilerde Uluslar arası Fiziksel Aktivite Anketinin Geçerliliği ve Güvenirliği ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, (2005), Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ware, J.E, Sherbourne, C.D, The MOS 36-item short-form health survey (SF-36), I. Conceptual framework and item selection, Medical Care, 1992, 30, 473-483.
• Koçyiğit, H, Aydemir, Ö, ve ark., Kısa Form-36 (KF-36)’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği: Romatizmal hastalığı olan bir grup hasta ile çalışma, İlaç ve Tedavi Dergisi, 1999, 12, 102-106.
• Ataoğlu, S, Ankaralı, H, Ankaralı, S, A Comparison of the Measuring Instruments to Assess Quality of Life in Patients with Fibromyalgia Syndrome, Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, 2017, 22(2), 85-94.
• Kay, S.R, Fiszbein, A, Opler, La, et al., The positive and negative syndrome scale (PANSS) for schizophrenia, Schizophrenia Bulletin, 1987, 13, 261-76.
• Kostakoğlu, A.E, Batur, S, Tiryaki, A, ve ark., Pozitif ve negative sendrom ölçeğinin (PANSS) Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirliği, Türk Psikoloji Dergisi, 1999, 14, 23-34.
• Mermi, O, Obezite ve Psikiyatri, Fırat Tıp Dergisi, 2018, 23, 54-60.
• Öztürk, S, Şizofreni Hastalarında Yaşam Kalitesinin; Pozitif Belirtiler, Negatif Belirtiler, Depresyon ve İçgörü ile İlişkisi, Tıpta Uzmanlık Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak, 2010.
• Karow, A, Wittmann, L, et al., The Assessment of Quality of life in Clinical Practice in Patients With Schizophrenia, Dialogues Clinical Neurosciences, 2014, 16(2), 185-95.
• Sadock, B.J, Sadock, V.A, Kaplan & Sadock Klinik Psikiyatri (Çev. Ed. A Bozkurt), İstanbul, Güneş Tıp Kitapevleri, 2009.
• Uğurlu, N, Şizofreni Tanısı Konan Hastalarda Bir İşte Çalışmanın ve Derneğe Üye Olmanın İşlevsel İyileşme, Tedaviye Uyum ve Stresli Durumlarla Baş Etme Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans, Gazi Üniversitesi, Ankara, 2010.
• Yıldız, M, Ruhsal Toplumsal Beceri Eğitimi, Ankara Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği Yayınları, 2011, 1, 3-18.
• Soygür, H, Özalp, E, Alptekin, K, Şizofreni ve yaşam kalitesi, In Şizofreni ve diğer bozukluklar, (Eds: Soygür, H. Alptekin, K. Atbaşoğlu, E,C, Herken, H, Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları, Ankara, 2007, 14, 250-69.
• Brown, S, Birtwistle, J, et al., The unhealthy, lifestyle of people with schizophrenia, Psychological Medicine, 1999, 29(3), 697-701.
• Faulkner, G, Cohn, T, Remington, G, Validation of a physical activity assessment tool for individuals with schizophrenia, Schizophrenia Research, 2006, 82, 225–231.
• Lindamer, L.A, McKibbin, C, et al., Assessment of physical activity in middle aged and older adults with schizophrenia, Schizophrenia Research, 2008, 104, 294–300.
• Roick, C, Fritz-Wieacker, A, Matschinger, H, Heider, D, Schindler, J, Riedel-Heller, S, ve ark., Health habits of patients with schizophrenia, Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 2007, 42[4], 268- 276.
• Ülger, Ö, Balkan, A.F, ve ark., Fiziksel Aktivite Farkındalık Eğitiminin, Genç Bireylerin Aktivite Düzeyleri, Yürüyüş, Emosyonel Durum ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi, Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 2019, 7(1), 17-26.
• Şahin, Ş., Elboğa, G, Toplum ruh sağlığı merkezinden yararlanan hastaların yaşam kalitesi, tıbbi tedaviye uyumu, içgörü ve işlevsellikleri, Cukurova Medical Journal, 2019, 44(2), 431-438.
• Ertekin, H, Er, M, ve ark., Bakımevinde kalan şizofreni hastalarında yaşam kalitesi ve depresyon, Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 2015, 28(3), 213-221.
• Howard, R, Late onset Schizophrenia and very late onset. Psychiatry in The Elderly, Oxford University Pres, 2002, schizophrenia like psychosis, In: Jacogy R, Oppenheimer C.
• Sağlam Aykut, D, Şizofreni Hastalarında Hastalık Süresinin Klinik Özelliklere Etkisi, Klinik Psikiyatri Dergisi, 2017, 20(4), 301-307.
• Lien, Y.J, Chang, H.A, Kao, Y.C, Tzeng, N.S, Lu, C.W, Loh, C.H, Insight, self-stigma and psychosocial outcomes. in Schizophrenia: a structural equation modelling approach, Epidemiology and Psychiatric Sciences, 2016, 15, 1-10.
• Soygür, H, Şizofreni ve Yaşam Niteliği, Klinik Psikiyatri, 2003, 1, 9-14.