Book Reading Motivation Scale: Validity and Reliability Study

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 146 - 171, 29.12.2023

Yağmur Alkan , Salim Durukoğlu

https://doi.org/10.47935/ceded.1375410

Öz

It is important to identify, describe, and recognize the structure of book reading motivation, which is one of the affective factors that influence and direct the book reading of secondary school students. This study aimed to develop a multidimensional and original scale to determine the secondary school students’ independent and voluntary book reading motivation structure. The survey model, one of the quantitative research methods, was used in the research. The study group of the research consists of 704 students (AFA: 392, CFA: 312) studying at the 5th, 6th, 7th, and 8th grade levels in the 2022-2023 academic year. As a result of the research, KOMÖ (Book Reading Motivation Scale) consisting of 4 factors and 20 items, whose validity and reliability were determined, was developed. Through the developed scale, it was determined that the structure of book reading motivation consists of two categories: "intrinsic motivation and external motivation" and four dimensions: "value, positive attitude, liking, competition". It has been revealed through the expressions in the scale that the student's values and attitudes towards reading books, originating from the student's own inner world, and the appreciation and competition arising from the student's environment are effective factors in the student's book reading. In order to increase students' motivation to read books, it is important for educators to recognize the structure of book reading motivation that students have and which dimension is more dominant in the student, and to plan activities accordingly.

Anahtar Kelimeler

Book Reading Motivation, Book Reading Motivation Scale, Book Reading Motivation Dimensions, Secondary School Students.

Kitap Okuma Motivasyonu Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Ortaokul öğrencilerinin kitap okumalarını etkileyen, okumalarına yön veren, kitap okuma davranışını başlatan ve sürekliliğini sağlayan; bireyin sahip olduğu değerler, inançlar, hedefler gibi psikolojik süreçleri ifade eden duyuşsal faktörlerden kitap okuma motivasyonunun yapısını tespit etmek, betimlemek ve tanımak, öğrencilerde okuma kültürünün oluşturulması açısından önemlidir. Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin bağımsız ve gönüllü olarak kitap okuma motivasyonu yapısını belirlemek amacıyla çok boyutlu ve özgün bir ölçek geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Malatya ilinde 2022-2023 eğitim öğretim yılında ortaokul düzeyinde öğrenim görmekte olan 704 öğrenci (AFA:392, DFA:312) oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda geçerliği ve güvenirliği saptanmış 4 faktör 20 maddeden oluşan KOMÖ (Kitap Okuma Motivasyonu Ölçeği) geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçek aracılığıyla kitap okuma motivasyonu yapısının “iç motivasyon ve dış motivasyon” olmak üzere iki kategori; “değer, olumlu tutum, beğeni, rekabet” olmak üzere dört boyuttan oluştuğu saptanmıştır. Kitap okuma motivasyonunun çok boyutlu bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Öğrencinin kitap okuma motivasyonunu arttırmak için eğitimcilerin öğrencilerin sahip olduğu kitap okuma motivasyonu yapısını ve hangi boyutun öğrencide daha baskın olduğunu standart bir ölçek aracılığıyla sene başında tespit ederek tanılayıcı bilgilere sahip olması ve buna uygun faaliyetler planlaması öğrencide kitap okumaya ilgi ve istek uyandırılması ve motivasyonun sağlanmasında etkili olabilir.

Anahtar Kelimeler

Kitap okuma motivasyonu, kitap okuma motivasyonu ölçeği, kitap okuma motivasyonu boyutları, ortaokul öğrencileri.

Kaynakça

• Alkan, Y. (2023). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma motivasyonlarının incelenmesi: Ölçek geliştirme ve uygulama çalışması [Yüksek Lisans Tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Alvermann, D. E. (2001). Reading adolescents' reading identities: Looking back to see ahead. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 44(8), 676-690.
• Aydemir, Z., Öztürk, E., & Horzum, M. B. (2013). The effect of reading from screen on the 5th grade elementary students' level of reading comprehension on informative and narrative type of texts. Educational sciences: Theory and practice, 13(4), 2272-2276.
• Baker, L., & Wigfield, A. (1999). Dimensions of children's motivation for reading and their relations to reading activity and reading achievement. Reading Research Quarterly, 34(4), 452–477.
• Barber, A. T., & Klauda, S. L. (2020). How reading motivation and engagement enable reading achievement: Policy implications. Policy Insights from the Behavioral and Brain Sciences, 7(1), 27–34.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri (33. Baskı). Pegem Akademi.
• Chall, J. S. (1983). Stages of reading development. McGraw-Hill.
• Conradi, K., Jang, B. G., Bryant, C., Craft, A., & McKenna, M. C. (2013). Measuring adolescents' attitudes toward reading: A classroom survey. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 56(7), 565-576.
• Cronbach, L.J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika 16, 297–334.
• Çolakoğlu, Ö. M., & Büyükekşi, C. (2014). Açımlayıcı faktör analiz sürecini etkileyen unsurların değerlendirilmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 56-64.
• Davis, M. H., Tonks, S. M., Hock, M., Wang, W., & Rodriguez, A. (2018). A review of reading motivation scales. Reading Psychology, 39(2), 121-187.
• Dostoyevsky, F. (2021). Karamazov kardeşler. Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Durmuş, G. (2014). Okuma motivasyonu ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (1), 16-40.
• Eccles, J. S., & Wigfield, A. (2002). Motivational beliefs, values, and goals. Annual review of psychology, 53(1), 109-132.
• Gambrell, L. B., Palmer, B. M., Codling, R. M., & Mazzoni, S. A. (1996). Assessing motivation to read. The Reading Teacher, 49(7), 518–533.
• Gambrell, L. B. (1996). Creating classroom cultures that foster reading motivation. The Reading Teacher, 50, 14-25.
• Gardner, R. C. (1985). Attitude/motivation test battery: Technical report. University of Western Ontario
• Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (2000). Engagement and motivation in reading. In M. L. Kamil, P. B. Mosenthal, P. D. Pearson, & R. Barr (Eds.), Handbook of reading research, Vol. 3, pp. 403–422). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (2017). Literacy engagement and motivation: Rationale, research, teaching, and assessment. D. Lapp & D. Fısher (Ed.) Handbook of research on teaching the English language arts, 57-84. Routledge.
• Günay, D. (2007). Metin bilgisi (3. Baskı). İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Karagöz, Y. (2021). SPSS ve AMOS uygulamalı nicel-nitel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği (3. Baskı). Nobel Yayınları.
• Karasar, N. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri (37. Basım). Nobel Yayıncılık.
• Karatay, H. (2011). Karakter eğitiminde edebi eserlerin kullanımı. Turkish Studies, 6(1), 1398-1412.
• Katrancı, M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin kitap okuma motivasyonlarının incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 49-62.
• Kurnaz, H. (2019). Okuma iç motivasyonu ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 234-250.
• McKenna, M. C., Conradi, K., Lawrence, C., Jang, B. G., & Meyer, J. P. (2012). Reading attitudes of middle school students: Results of a US survey. Reading research quarterly, 47(3), 283-306.
• Oğuzkan, A. Ferhan (1987). Yerli ve Yabancı Yazarlardan Örneklerle Çocuk Edebiyatı (4. Baskı). Emel Matbaacılık.
• Özdemir, E. (1991). Dil ve edebiyat öğretiminde yeni yönelimler. Bekir Özer (Ed.), Türk dili ve edebiyatı öğretimi (s. 12-29). Anadolu Üniversitesi AÖF Yayını.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American psychologist, 55(1), 68
• Schleicher, A., Zimmer, K., Evans, J., & Clements, N. (2009). PISA 2009 Assessment Framework: Key Competencies in Reading, Mathematics and Science. OECD Publishing (NJ1).
• Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., & Wigfield, A. (2012). Dimensions of reading motivation and their relation to reading behavior and competence. Reading research quarterly, 47(4), 427-463.
• Wang, J. H. Y., & Guthrie, J. T. (2004). Modeling the effects of intrinsic motivation, extrinsic motivation, amount of reading, and past reading achievement on text comprehension between US and Chinese students. Reading research quarterly, 39(2), 162-186.
• Watkins, M. W., & Coffey, D. Y. (2004). Reading motivation: Multidimensional and indeterminate. Journal of Educational Psychology, 96(1), 110
• Wigfield, A., & Guthrie, J. T. (1997). Relations of children's motivation for reading to the amount and breadth or their reading. Journal of educational psychology, 89(3), 420.
• Yıldız, M. (2010). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.