New Christian Inscriptions from Eastern Lycaonia

Yıl 2020, , 531 - 545, 30.06.2020

Mehmet Alkan İlker Işık

https://doi.org/10.13113/CEDRUS.202026

Öz

In this study, inscriptions belonging to the transition period to Christianity in the eastern part of the Lykaonia Region are discussed. Three of these inscriptions belong to the ancient city of Savatra, where the Yağlıbayat District is located. In addition other inscriptions were found in the İpekler District, close to the ancient city of Perta, and in the settlement near the Zulmanda Khan in the south of Altınekin district. Inscription Nr. 1 in Savatra is the tombstone of a person named Anatolios. The inscription is complemented by a histogram. The inscription Nr. 2 is in the form of a rectangular block and includes alpha and omega letters in Greek, which means the eternal aspect of God. Inscription Nr. 3 was found in the Yağlıbayat cemetery and is broken. In the readable part, a bishop is mentioned. The inscription Nr. 4 reveals the belief analysis of a priest named Polyeuktos, who rose to the degree of sainthood. The last inscription was found on a farm near Zulmanda Han. In this inscription we mention a preacher named Patricius blessing the church here.

Anahtar Kelimeler

Lycaonia, Bozdag, Inscription, Christianity, Savatra

Doğu Lykaonia’dan Yeni Hristiyanlık Dönemi Yazıtları

Öz

Bu çalışmada Lykaonia Bölgesi’nin doğu kesiminde bulunan Hristiyanlık evresine ait yazıtlar ele alınmaktadır. Bu yazıtların üçü Yağlıbayat Mahallesi’nin bulunduğu Savatra antik kentine aittir. Diğer yazıtlar ise; Perta antik kentine yakın olan İpekler Mahallesi’nde ve Altınekin ilçesinin güneyinde bulunan Zulmanda Hanı yakınlarındaki yerleşim yerinde bulunmuştur. Savatra’da bulunan 1 Nr.lı yazıt Anatolios isimli bir kişinin mezar taşıdır. Yazıtın üzeri bir histogram ile tamamlanmaktadır. 2 Nr.lı yazıt dikdörtgen blok şeklindedir ve Tanrı’nın ezeli ve ebedi yönünü ifade eden Yunanaca’daki alpha ve omega harfleri yer almaktadır. 3 Nr.lı yazıt ise Yağlıbayat mezarlığında bulunmuştur ve kırık durumdadır. Okunabilen kısmında ise bir episkopostan bahsedilmektedir. 4 Nr.lı yazıtta azizlik mertebesne yükselen Polyeuktos isimli bir rahibin inanç tahlilini ortaya koymaktadır. Son yazıt ise Zulmanda Han’ın yakınındaki bir çiftilikte bulunmuştur. Bu yazıtta Patricius isimli bir hatibin buradaki kiliseyi kutsamasından söz edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Lykaonia, Bozdağ, Yazıt, Hristiyanlık, Savatra

Kaynakça

• Bahar 2015 H. Bahar, “Eski Çağ’da Konya”. Ed. H. Bahar, Şehirlerin Sevdalısı İbrahim Hakkı Konyalı Armağanı. Konya (2015) 271-297. Bandy 1963 A. C. Bandy, “Early Christian Inscriptions of Crete”. Hesperia 32/3 (1963) 227-247.
• Bandy 1970 A. C. Bandy, The Greek Christian Inscriptions of Crete. Athens 1970.
• Baş 1989 A. Baş, Beylikler Dönemi Hanları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya 1989.
• BE Bulletin épigraphique.
• Bernand 1969 E. Bernand, “Inscriptions métriques de l’Égypte gréco-romaine. Recherches sur la poésie épigrammatique des Grecs en Égypte”. Annales littéraires de l’Université de Besançon 98 (1969) 5-109.
• BLS Eds. H. J. Thruston – D. Attwater, Butler’s Lives of the Saints, Volume 1: January – February – March. Maryland 1990.
• Breytenbach – Zimmermann 2018 C. Breytenbach – Ch. Zimmermann, Early Christianity in Lucaonia and Adjacent Areas: From Paul to Amphilochius of Iconium (Early Christianity in Asia Minor 101). Leiden 2018.
• CIG Corpus inscriptionum graecarum. 4 vols. Berlin 1828–1877.
• Croke 2005 B. Croke, “Dynasty and ethnicity: Emperor Leo I and the eclipse of Aspar”. Chiron 35 (2005) 147-204.
• Cumont 1905 F. Cumont, “Eloim”. RE V/2 (1905) 2452-2453.
• DARE Åhlfeldt, Johan. Digital Atlas of the Roman Empire (DARE) 2013.
• Demandt 2007 A. Demandt, Die Spätantike: römische Geschichte von Diocletian bis Justinian, 284-565. München 2007.
• Erdmann 1961 K. Erdmann, Das Anatolische Karavansaray des 13. Jahrhunderts, Istanbuller Forschungen Bd. 21-31. Berlin 1961.
• Feissel 1983 D. Feissel, “Héraclée des Lyncestes”. BCH Supplément 8 (1983) 221-227.
• Feissel 1995 D. Feissel, “Notes d'épigraphie chrétienne (X)”, BCH 119/1 (1995), 375-389.
• Girdlestone 1871 R. B. Girdlestone, The Synonyms of the Old Testament: Their Bearing on Christian Faith and Practise. London 1871.
• Guarducci 1939 M. Guarducci, Inscriptiones Creticae, Vol. 2: Tituli Cretae occidentalis. Roma 1939.
• IG IV Ed. M. Fraenkel, Corpus Inscriptiones Graecae Peloponnesi et Insularum Vicinarum, Berlin 1902.
• ILGSyr. IV L. Jalabert – R. Mouterde, Inscriptions grecques et latines de la Syrie, IV. Laodicée. Apamène, Paris 1955.
• Işık et al. 2019 İ. Işık, O. Sarp – M. N. Erdem, “Konya İli Karatay ve Altınekin İlçeleri Bozdağ Milli Parkı Doğu ve Kuzey Kesimi Yüzey Araştırması”. 36. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 2. Cilt, Çanakkale, 7-11 Mayıs 2018. Ankara (2019) 275-292.
• Jones 1937 A. H. M. Jones, The Cities of the Eastern Roman Provinces. Oxford 1937.
• Kutsal Kitap 2016 K. Kitap, Eski ve Yeni Anlaşma (Tevrat, Zebur, İncil). İstanbul 2016.
• Lazare 1995 B. Lazare, Antisemitism: Its History and Causes. Lincoln NE: U of Nebraska P, 1995.
• Le Quien 1901 M. Le Quien, Orien Christianus. Wiesbaden 1901.
• LGPN A Lexicon of Greek Personal Names. V.A (2010); V.C (2018) Oxford.
• MAMA IV Eds. W. H. Buckler, W. M. Calder – W. K. C. Guthiere, Monumenta Asiae Minoris Antiqua IV: Monuments and documents from eastern Asia and western Galatia. Manchester 1933.
• MAMA VII Ed. W. M. Calder, Monumenta Asiae Minoris Antiqua VII: Monuments from Easten Phrygia. Manchester 1956.
• MAMA XI Monumentia Asiae Minoris Antiqua XI - Monuments from Phrygia and Lykonia, 2015. Online: http://mama. csad. ox. ac. uk.
• Martindale 1980 J. R. Martindale, Prosopography of the Later Roman Empire: Volume II, AD. 395-527. Cambirdge 1980.
• Mclean 2002 B. H. Mclean, Greek and Latin Inscriptions in the Konya Archaeological Museum. London 2002.
• Mécérian 1962 J. Mécérian, “Les Inscriptions du Mont Admirable”. Mélanges de l’Université Saint-Joseph 38 (1962) 295-330.
• Merkelbach – Stauber 2001 R. Merkelbach – J. Stauber, Steinepigramme aus dem griechischen Osten, Band 3: Der “Ferne Osten” und das Landesinnere bis zum Tauros. Munich 2001.
• Neubauer 1868 A. Neubauer, La géographie du Talmud. Paris 1868.
• Oral 1956 M. Z. Oral, “Turgut Oğulları Eserleri-Vakfiyeleri”. Vakıflar Dergisi 3 (1956) 31-65.
• Peek 1955 W. Peek, Griechische Vers-Inschriften, Band 1: Grab-Epigarmme. Berlin 1955.
• Pfitzner 1967 V. C. Pfitzner, Paul and the Agon Motif. Leiden 1967.
• PGL G. W. H. Lampe, A Patistic Greek Lexicon. Oxford 1961.
• Ramsay 1925 W. M. Ramsay, St. Paul. The Traveller and the Roman Citizen. London 1925.
• Ramsay 1960 W. M. Ramsay, Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. İstanbul 1960.
• SEG Supplementum Epigraphicum Graecum.
• Suida Lex. Ed. I. Bekker, Suidae Lexicon. Berlin 1854.
• Talbert 2000 Ed. R. J. Talbert, Barrington Atlas of the Greek and Roman World: Map-by-map Directory (Vol. 1). Princeton 2000.
• Yılmaz 2019 F. Yılmaz, “New Christian Epitaphs from Yozgat” Philia 5 (2019) 149-165.