Sivil Eylem Pratiklerinin Anıt Bağlamında İrdelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 59 - 81, 28.12.2020

Fırat Engin

https://doi.org/10.30804/cesmicihan.820992

Öz

Bu çalışmada ilk olarak toplumsal dönüşümler ekseninde antikiteden Roma’ya, Roma’dan modernizme kadar olan örnekler üzerinden anıtın tanımı ve kapsamı belirlenerek, tarihsel süreçteki resmi ideolojik anıtın anlatım yöntemleri görünür kılınmaya çalışılmıştır. Çalışmanın devamında ise geleneksel anıt mantığının kopuşu ve çağdaş kamusal alan heykeline geçişin örnekleri ele alınmış, günümüzde kamusal alanın farklı kategorilerde (Geleneksel Anıt, Çağdaş Kamusal Alan Heykeli, Kavramsal Anıt) ele alınabildiği gösterilmiştir. Son olarak, günümüzde gelişen kitlesel protesto ve gösterilerde yapı söküme uğrayan resmi ideolojik anıtların eylem pratiğinde toplumsal hafızada yeni temsiller kazanması ve dünyada başkaca eylemler olan ‘Hayalet Bisiklet’ ve Meksika’da başlayan ‘Pembe Haç’ gösterilerinde kullanılan dil ile günümüzdeki resmi anıt ile sivil eylemler arasındaki ortak ve ayrışan noktalar ortaya konarak çalışmanın asıl odak noktası olan ‘sivil anıt’ tanımına ulaşılmaya çalışılmış, sivil eylem pratiklerinin anıtsallığı üzerine bir değerlendirmede bulunulmuştur. Bu kapsamda tarihi yazma aracı olarak kullanılan anıtların, değişen dönemsel süreçlerde yapı söküme uğrayarak tarihle hesaplaşma araçlarına dönüşmesine ve yeni sembolik anlatılar üretmesine bağlı olarak, anıt kavramının geçirmiş olduğu paradigma değişiklikleri tartışılmış ve geleneksel yöntemleri aşan yeni pratikler üzerinden anıtı farklı düşünebilme olasılıklarına odaklanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anıt, Sivil Anıt, Hayalet Bisiklet, Pembe Haç, Barış Heykeli

Teşekkür

Derginizin Aralık 2020 sayısı için makalemi gönderdiğimi bilgilerinize sunarım. Teşekkür ederim...

Kaynakça

• Referans1 Altuğ, E. “Kanlı – canlı bir ayraç: Anıtlar”. Zilberman Galeri Yayınları(2020). Erişim: 01.09.2020. https://www.zilbermangallery.com/images/publications/243066828931145962.8 Ayraçlar.
• Referans2 Türkçe Sözlük. Anıt. (6.Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1979.
• Referans3 Gevgilili, Hasol, Özer. “Anıt”. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. 1:100-101. İstanbul: Yem Yayın, 1997.
• Referans4 Berger, J. Sanat ve Devrim. Çev. Bige Berker. İstanbul: Agora Kitaplığı, 2007.
• Referans5 G.Duby, J.Daval (ed.). Sculpture. Köln: TASCHEN GmbH. 2002.
• Referans6 Enis, B. (ed.). Modernizmin Serüveni. İstanbul: Alkım Yayınevi. 2009
• Referans7 Erden, O. “Heykel Tarih Öncesi Dönemlerden 20’nci Yüzyıla”. Tempo Özel Sayı9 (Eylül 2014): 5-213.
• Referans8 Fregosa, R. “For The Women of Ciudad Juarez”. The Feministwire (Aralık 2012). Erişim: 07 Temmuz 2020. https://thefeministwire.com/2012/12/for-the-women-of-ciudad-juarez/
• Referans9 Gombrich. E.H. Sanatın Öyküsü. Çev. Erol Erduran, Ömer Erduran. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1999.
• Referans10 Krauss, R. “Mekana Yayılan Heykel. Çev. Birkan Tuncay”. Sanat Dünyamız82 (Kış 2002): 103-110.
• Referans11 Mendoza, E. “Protesto Nesneleri: Ciudad Juarez’de Kadın Cinayetleri ve Şeylerin Failliği Üzerine”. Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar (Şubat 2016). Erişim: 08 Ağustos 2020. http://www.feministyaklasimlar.org/sayi-28-subat-2016/protesto-nesneleri-ciudad-juarezde-kadin-cinayetleri-ve-seylerin-failligi-uzerine/
• Referans12 Parke, C. (2020, 22 Haziran). “From George Washington to Ulysses S. Grant: Statues, monuments vandalized extend beyond Confederates amid Black Lives Matter protests.” Fox News(22 Haziran 2020). Erişim: 10 Temmuz 2020. https://www.foxnews.com/us/statue-monument-vandalized-torn-down-protest
• Referans13 Polat, M. “Anıtlar ve Anma Mekanlarının Dönüşümü Üzerine Değerlendirmeler”. Megaron 14/1 (Ocak 2019): 51-62.
• Referans14 “Yetki Kanunları”. BBC (06 Ocak 2017):1. Erişim: 20 Eylül 2020 https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-38534097
• Referans15 Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Nat%C3%BCralizm
• Referans16 Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Realizm_(sanat)
• Referans17 Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Paris_Kom%C3%BCn%C3%BC#:~:text=Paris%20Kom%C3%BCn%C3%BC%20(Frans%C4%B1zca%3A%20La%20Commune,iktidarda%20kalm%C4%B1%C5%9F%20yerel%20bir%20y%C3%B6netimdir.
• Referans18 Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/George_Floyd%27un_%C3%B6l%C3%BCm%C3%BC
• Referans19 Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Vandall%C4%B1k
• Referans20 Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Arap_Bahar%C4%B1